De professiona
n
n
091
De digitale dienstverlening van archiefdiensten is over het algemeen beperkt.
Via websites kunnen beschrijvingen van archieven en collecties worden doorzocht en
in sommige gevallen zijn er zelfs scans van originele stukken beschikbaar. Voor de
onervaren archiefonderzoeker biedt de website in het beste geval ook toegang digitale
hulpmiddelen, informatiebladen of woordenlijsten. Deze Do-it-Yourself aanpak staat in
contrast met de meerwaarde van de dienstverlening op traditionele studiezalen waar
vriendelijke medewerkers deskundige hulp bij onderzoek bieden, maar waar ook
andere onderzoekers worden ontmoet. De keerzijde van het gemak van 24/7 vanuit je
luie leunstoel online onderzoek kunnen doen, is niet alleen het ontbreken van
persoonlijke aandacht en interactie, maar vooral ook de noodzakelijke adviezen voor
de beste zoekstrategie in complexe archieven. Hoe kom je iets te weten over de
context waarin de archieven tot stand zijn gekomen, wat de relatie is met het aanbod
van andere archiefdiensten, wie helpt bij het begrijpen wat een concordans is?
Archiefdiensten verliezen in de transitie van traditioneel naar virtueel vooralsnog
belangrijke elementen in hun service aan archiefgebruikers.
De vraag is in hoeverre dat een probleem is. Dienstverlening in de zin van onder
steuning bij onderzoek naar en in bronnen, kan wellicht geautomatiseerd worden.
Is het mogelijk dat de archivaris van vlees en bloed uit de onderzoekomgeving
verdwijnt? En wat als die archivaris wel een rol zou houden in de digitale omgeving, wat
is die dan? Dergelijke vragen zijn tijdens het Atelier gesteld. Vanuit verschillende
perspectieven (mens-in en mens-out) is gedacht, gelezen, gesproken over de rol van
de professional in de onderzoekomgeving, en in het bijzonder de menselijke maat
van de professional. Wat dit onderzoek heeft opgeleverd voor de onderzoekers zelf,
kunnen we lezen op de volgende pagina's. Luud de Brouwer, Christian van der Ven
en Peter Schulpen reflecteren in column-achtige vorm op de mens in de digitale
archiefcontext. Aansluitend laat Lisa Lucassen zien op wat het belang is van de
human touch en hoe die bewaard kan blijven in de digitale onderzoekomgeving.
vlnr: Lisa Lucassen,
Christian van der Ven,
Peter Schulpen en
Luud de Brouwer.
Foto: Angeline Swinkels,
Den Bosch