KB Research Lab
http://lab.kbresearch.nl/
Het KB Research Lab is "Een platform waar
digital humanities onderzoekers kunnen
experimenteren met KB-data". Deze online
speeltuin met KB-data en apps ontvangt
circa 1300 bezoekers per maand. Het lab
biedt zes omgevingen met tools en diensten
rondom een bepaalde stap in het onderzoek:
Find: vind nieuwe manieren om onze
collecties te ontdekken
Analyze: analyseer onze data met
bijvoorbeeld topic modelling
Connect: ontdek de connecties tussen
onze data en die van anderen
Get: krijg toegang tot onze data
Enhance: verrijk onze data met OCR
correctie en Linked Open Data
Share: deel uw gedachten, ideeën en
resultaten.
De KB richtte de eerste lab-omgeving op in
2013 en kreeg in 2014 de naam
KB Research Lab. Het Lab komt voort uit, en
wordt onderhouden door, de afdeling
Onderzoek die zich sinds 1990 bezighoudt
met Research Development. Er werken
circa vijftien personen en fulltime twee a drie
programmeurs aan de onderzoeksprojecten.
Aanleiding voor de oprichting van het Lab
was de wens tot interactie met de gebruiker;
de wetenschappelijke onderzoeker. Als
voorbeeld dienden de New York Public
Library Labs, de British Library Labs en de
ontwikkelingen bij universiteiten, zoals de
Universiteit van Umea in Zweden. Het
experiment is het uitgangspunt; experimen
teren biedt nieuwe kansen. Het presenteren
van producten voor publicatie is nadrukkelijk
niet de opzet. Wel wordt er altijd gekeken of
lab-producten kunnen worden ingezet voor
productiedoeleinden.
De tools of applicaties die KB Research Lab
online aanbiedt zijn ontwikkeld door, of in
samenwerking met, onderzoekers. Bijvoor
beeld tijdens een KB-fellowship (sinds 2004
nodigt de KB gerenommeerde onderzoekers
uit om als fellow onderzoek te doen in de
collecties van de KB) en de Researcher-
in-residence (sinds 2014 nodigt de KB jonge
onderzoekers uit om een aantal maanden in
het KB Research Lab door te brengen). Zo is
de Ngramviewer een resultaat van zo'n
samenwerking met onderzoekers van de
Universiteit van Amsterdam, deze viewer
werkt op data van historische kranten.
Het KB Research Lab deelt ervaringen en
ontwikkelingen via het KB Research Blog en
Twitter. De onderzoekdata worden behalve
via het Lab ook gedeeld via GitHub. In 2016
wordt een nieuwe versie van het Lab
gepresenteerd.
Koninklijke Bièliiflhnk
National Library
of the Netherlands
In een laboratorium-omgeving werken bij voorkeur mensen
met verschillende achtergronden samen en delen zij fysiek of
digitaal hun kennis en informatie over of uit collecties.
Informatie staat in dat geval gelijk aan data. Kennis is nodig om
data te interpreteren. Dat vindt ook Els Stronks; hoogleraar
Vroegmoderne Nederlandse letterkunde bij het departement
Talen, Literatuur en Communicatie van de Universiteit Utrecht.
Op 25 januari deelde zij haar visie op de toekomstige rol van
de erfgoedprofessional met ons tijdens haar presentatie op
het slotsymposium van het Atelier DOD in Amsterdam. Graag
zou zij zien dat data niet langer passief via aparte websites als
databases aangeboden zouden worden aan onderzoekers maar
op basis van inhoud gecombineerd tot corpora. Gecombineerd
door agents op basis van hun inhoudelijke kennis en met
behulp van ontologieën.
