Dwarsverbanden
archiefwereld bepaald geen nieuw verschijnsel is. Daartussendoor kwam ook de paradox ter
sprake tussen de behoefte aan bescherming van de persoonlijke levenssfeer enerzijds en het delen van
hoogstpersoonlijke informatie via sociale media anderzijds. In de atelierdiscussie klonk het verschil in
benadering tussen archiefinstellingen en de individuele beroepsbeoefenaar helder door. Waar
aangescherpte privacyregels voor archiefinstellingen vooral zorgen voor een hoop extra werk blijft het
voor de individuele archivaris vooral een zoektocht naar een ethische balans tussen alle betrokken
belangen. Die zoektocht strekt verder dan het custodiale belang van archiefinstellingen en vraagt om
aanscherping van de beroepscode, zo concludeerde een UvA-studente die hiernaar in atelierverband
onderzoek deed.
Op uitnodiging van het archiefatelier kwam Laura Millar als gastdocent over uit Canada, waar zij als
vrij gevestigd archivaris in het archief- en informatiedomein werkzaam is. Zij verzorgde een masterclass
en een lezing over de rol van de archivaris in de zichzelf documenterende samenleving en bezocht de
vier werkplaatsen van het atelier: Archief Eemland met het programma Het Bewaren Waard, het
Stadsarchief Amsterdam met de uitwerking van de Amsterdamse trendanalyse, Imagine IC met een
project voor participatief verzamelen in Amsterdam-Zuidoost en Streekarchief Midden Holland, waar
participatief verzamelen van burgerinitiatieven aan de hand van sociale media centraal stond. Met haar
visie op vier rollen die de archivaris in haar ogen kan en zou moeten spelen, zorgde ze voor een sterk
dwarsverband tussen de werkplaatsen. Die rollen, die elders in deze publicatie nog aan bod komen,
kregen in de projecten bij de vier praktijkinstellingen concreet gestalte. Dat werkte hier en daar
confronterend voor de bestaande praktijk en wierp vragen op als: hoe beïnvloedt het gebruik van
digitale media de bestaande acquisitiepraktijk? Maken bewustmaking en ondersteuning bij particuliere
archiefvorming acquisitie overbodig? Hoe ga je om met waardering en selectie, of maken particuliere
archiefvormers dat zelf wel uit?
Ook het symposium PIVOT na 23 jaar: Wie documenteert wie; en waarom? vormde een
dwarsverband met het atelier. PIVOT is een afkorting voor Project Invoering Verkorting Overbrengings
Termijn, dat de Rijksarchiefdienst in 1992 startte om te kunnen voldoen aan de eisen van de nieuwe
Archiefwet. Hoofdingrediënten waren een algemene selectiedoelstelling én een nieuwe
selectiemethodiek. Met het te bewaren materiaal moest op hoofdlijnen een reconstructie kunnen
worden gemaakt van het handelen van de overheid ten opzichte van haar omgeving. Object van
waardering en selectie waren niet de archieven zelf, maar de handelingen waardoor die archieven zijn
gegenereerd. In 2007 werd in het rapport Gewaardeerd Verleden van het Nationaal Archief een
