n 084 Wijziging van het auteursrecht 'Mijn eerste prioriteit is een beleid dat groei en banen creëert centraal te stellen op de politieke agenda van de volgende Commissie [de Commissie - Juncker]. Sleutelrol daarin is het creëren van een digitale interne markt voor consumenten en bedrijven door gebruik te maken van de vele mogelijkheden die de digitale technologie, die geen grenzen kent ons biedt. Om dit te bewerkstelligen zullen we de moed moeten hebben om nationaal isolement op het gebied van telecomregel- geving, wetgeving rond auteursrechten en databescherming af te breken.' Actieve openbaarheid als uitzondering op het auteursrecht in haar hoedanigheid als opdrachtgever (bijvoorbeeld bij bouwprojecten) het auteursrecht verkrijgt over de opgeleverde werken. Het hangt ervan af wie exact de opdrachtgever van de architect is. Als een gemeente aan burgers onbebouwde percelen verkoopt en die burgers vervolgens het recht verkrijgen om zelf een architect in te schakelen voor het ontwerpen van woonhuizen, dan zijn die burgers de opdrachtgevers. Een architect zal waarschijnlijk niet zijn auteursrecht op de bouwtekeningen van het nieuwe huis overdragen aan zijn opdrachtgever, de burger die de bouwvergunning aanvraagt. Als al die burgers ook nog eens allemaal verschillende architecten inschakelen, ontstaat er voor gemeenten en hun archiefbewaarplaatsen een grote auteursrechtelijke complicatie als zij na een aantal jaren de bouwdossiers actief openbaar willen maken op het internet. Juridisch vrij helder (alle rechthebbende architecten moeten dan individueel benaderd worden voor toestemming), maar praktisch een enorme kluif! Inmiddels is bij de politiek doorgedrongen dat een wijziging van het auteursrecht onvermijdelijk is in het digitale tijdperk. Jean-Claude Juncker, de voorzitter van de in november 2014 aangetreden EU-commissie, heeft een herziening van het Europese auteursrecht (waar het Nederlandse auteursrecht onder de werkingssfeer van valt) tot campagnepunt gemaakt. Hij formuleert het als volgt: Hoe dit precies zal gaan uitpakken is op moment van schrijven van dit artikel nog onduidelijk. Naar verwachting zal de 'Commissie Juncker' in mei 2015 haar ambitie voor de 'Digital Single Market' van de Europese Unie kenbaar maken. Hierbij wordt actief gevraagd om input van de EU-burger via Digital4EU. De toekomst van het auteursrechtelijk landschap lijkt voor erfgoedinstellingen veelbelovend, hoewel de archivaris waarschijnlijk niet hoeft te wachten op een tijdperk waarin hij geen omkijken meer heeft naar andermans auteursrecht. Het vak archivaris heeft en zal waarschijnlijk een belangrijke auteursrechtelijke component blijven bevatten. Hiervoor bespraken we het al even: er is momenteel al een aantal uitzonderingen op het auteursrecht. Hoewel het misschien beter is om Europese ontwikkelingen af te wachten, willen wij vanuit het atelier Actieve Openbaarheid een aanbeveling doen voor wijziging van de Nederlandse Auteurswet. Er zou een clausule kunnen worden toegevoegd aan de limitatieve opsomming van uitzonderingen die de Auteurswet op dit moment al kent. Zo'n clausule zou dan bepalen dat er geen sprake is van inbreuk op het auteursrecht door archiefinstellingen (let wel: we bedoelen hier archiefbewaarplaatsen in de zin van de Archiefwet 1995), indien zij auteursrechtelijk beschermde werken (zoals

Periodiekviewer Koninklijke Vereniging van Archivarissen

Schetsboek | 2015 | | pagina 83