Aan de respondenten zijn enkele voorbeeldteksten voorgelegd met de vraag of ze deze teksten begrepen. Een van de teksten was een beschikking. Veel respondenten hadden problemen met het begrijpen van de beschikkingen door het taalgebruik. Overheidsdocumenten zijn vaak geschreven vanuit de verzender en te weinig gericht op de ontvanger. Burgers hebben behoefte aan aangepaste teksten die begrijpelijk zijn, of teksten die uitleg geven over de originele teksten (zie afbeelding 5). Actieve openbaarheid Hoe bekend is de burger eigenlijk met het begrip actieve open baarheid? Ongeveer de helft van de respondenten geeft aan bekend te zijn met dit begrip, de andere helft kent het niet. Na het uitleggen van het begrip is de vraag gesteld of de respon dent behoefte heeft aan meer actieve openbaarheid. De meeste respondenten geven aan hier graag gebruik van te willen maken. In de literatuur en gesprekken komt vaak naar voren dat door actieve openbaarheid het vertrouwen in de overheid toe zal nemen. Maar is dit ook werkelijk zo? Wat opvalt is dat de meeste respondenten aangeven dat het vertrouwen in de overheid hetzelfde zal blijven. De respondenten die aangeven dat het vertrouwen in de overheid toe zal nemen zijn actief op politiek gebied. Actieve openbaarheid heeft dus weinig effect op de manier waarop mensen over de overheid denken (zie afbeelding 6). De gemeentelijke ombudsman geeft aan dat transparantie de voornaamste doelstelling van openbaarheid moet zijn. Het is een mogelijkheid voor de burger om de overheid te controleren en de mogelijkheid moet geven om op te komen voor je eigen belang. Ook de respondenten geven aan dat actieve openbaarheid leidt tot meer transparantie, maar dus niet tot meer vertrouwen. De ombudsmannen is daarnaast nog de vraag voorgelegd of actieve openbaarheid wel te realiseren valt. Volgens hen kan het wel, maar zijn er veel praktische problemen bij de uitvoering van actieve openbaarheid. Er moet onderscheid gemaakt wor- den tussen informatie die actief ter beschikking wordt gesteld, informatie die gemakkelijk vindbaar is en ten derde informatie die opvraagbaar is. Hiermee voorkom je een informatie-tsunami vanuit de overheden. De digitale mogelijkheden maken het mogelijk om veel informatie opvraagbaar te maken. Burger wil openbaarheid Is er bij burgers behoefte aan actieve openbaarheid? Driewerf JA! De burger heeft behoefte aan openbaarheid, want dit zorgt voor transparantie en openheid voor iedereen. Maar er zijn wel enkele wensen met betrekking tot deze actieve openbaarheid van overheidsinformatie: Actieve openbaarheid graag, maar met behoud van privacy. De burger maakt graag zelf de keuze welke documenten ze willen hebben. Ze willen geattendeerd worden op relevante publicaties. De voorkeur van de burger gaat uit naar een toegang bij de documenten, zoals de inventaris die in Zweden wordt gehanteerd, of een kaart zoals die bijvoorbeeld door DCMR Milieudienst Rijnmond wordt gehanteerd. Burgers willen informatie op het niveau van de gemeente, wijk en straat. Overheidsteksten moeten begrijpelijk worden gemaakt voor de burger. Dit kan door een bijlage toe te voegen aan de originele tekst met uitleg, of een aangepaste tekst. Opvallende conclusie is dat door actieve openbaarheid het vertrouwen in de overheid hetzelfde zal blijven. Het vertrouwen in de overheid zal niet significant toe- of afnemen. Ook zal het lastig worden om alles openbaar te maken, omdat er een risico is

Periodiekviewer Koninklijke Vereniging van Archivarissen

Schetsboek | 2015 | | pagina 46