De vier doelgroepen zijn burgers (waaronder ook ombudsman),
bedrijven, overheidsorganisaties en journalisten. Uit eerdere
studies is naar voren gekomen dat deze doelgroepen soms (zeer)
verschillend tegenover de ontwikkeling van meer actieve
openbaarheid van overheidsinformatie staan. Een onderzoek
kan deze hypothese van tegenstrijdige belangen, behoeften en
meningen toetsen en eventuele aanbevelingen doen voor
vervolgonderzoek of aanpak om de conflicterende belangen
tegen te gaan. De deelvragen zijn aldus:
1. Welke varianten voor actieve openbaarheid zijn te
onderscheiden?
2. Wat is de behoefte aan actieve openbaarheid bij 'het
publiek', zowel in de rol van aanvrager als van betrokkene?
3. Wat is de behoefte aan actieve openbaarheid bij bedrijven,
zowel in de rol van aanvrager als van betrokkene?
4. Wat is de behoefte aan actieve openbaarheid bij
overheidsorganisaties?
5. Wat is de behoefte aan actieve openbaarheid bij
journalisten?
Een antwoord op de eerste deelvraag is gevonden door middel
van literatuuronderzoek, gesprekken met overheidsorganisaties
en verkenning van de verschillende manieren waarop overheids
organisaties hun documenten publiceren. Deze deelvraag is
door de drie auteurs van dit artikel gezamenlijk uitgewerkt.
De uitkomsten van deze deelvraag kunnen de input vormen
voor de beantwoording van de andere deelvragen.
Kirsten van den Eijnde heeft zich gericht op de behoefte
aan actieve openbaarheid bij het publiek. Tot het publiek horen
allereerst de natuurlijke personen in de rol van aanvrager van
een Wabo-vergunning. Daarnaast behoren natuurlijke personen
in de rol van derde partij tot het publiek. Een derde partij is een
persoon of bedrijf die 'te maken' heeft met een aanvraag of
verlening van een vergunning [alternatief] Respondenten zijn
gezocht bij buurtverenigingen en wijkraden in Haarlem en
omgeving. Ter beantwoording van deze deelvraag is een
vragenlijst opgesteld en voorgelegd aan de respondenten.
Deze vragenlijst bestond voornamelijk uit multiple choice-
vragen. Het invullen van de vragenlijst nam gemiddeld ongeveer
15 minuten in beslag. Daarnaast is er ook gebruik gemaakt van
literatuurstudie van eerdere, vergelijkbare onderzoeken.
Van het onderzoek naar de behoefte aan actieve
openbaarheid bij bedrijven is bij de afronding van het atelier nog
geen resultaat bekend. Harco Gorter heeft voor dit
deelonderzoek de onderzoeksopzet en methode van aanpak
gemaakt. Het onderzoek naar de behoefte aan actieve
openbaarheid bij bedrijven kan voor een groot gedeelte op
dezelfde manier worden uitgevoerd als het onderzoek bij het
publiek, namelijk door middel van een vragenlijst en
literatuurstudie. Omdat bedrijven actiever betrokken zijn bij het
Wabo-proces, zeker als aanvrager, is het raadzaam om meer
open vragen te stellen en of een interview met semi-
gestructureerde vragenlijst af te nemen. De deelvraag met
betrekking tot de behoefte aan actieve openbaarheid bij
overheidsorganisaties, in haar rol als beoordelaar en
vergunningverlener, is uitgewerkt door Herman Oost. Aan de
hand van een semi-gestructureerde vragenlijst zijn betrokken
organisaties geïnterviewd. Ook voor de beantwoording van
deze deelvraag wordt naast de interviews gebruik gemaakt
van literatuurstudie.
Kirsten van der Eijnde heeft ook de behoefte aan actieve
openbaarheid bij journalisten gepeild. Deze groep is de
afgelopen jaren actief geweest op het gebied van
Wob-aanvragen en lijken een groot voorstander te zijn van een
grotere mate van openbaarheid van overheidsinformatie.