Aandacht voor Openbaarheid Openbaarheid van overheidsinformatie heeft verschillende functies. De Raad voor het Openbaar Bestuur noemt er zes in zijn advies Gij zult openbaar maken. Naar een volwassen omgang met overheidsinformatie (2012). 1. "Openbaarheid dient de controleerbaarheid van bestuur. Dit is de meest klassieke functie. 2. Openbaarheid heeft een reinigende werking. De integriteit van het handelen van de overheid loopt risico's wanneer zaken plaatsvinden in beslotenheid. 3. Openbaarheid kan gezien worden als een prestatie van de overheid naar de burger. De publiek bekostigde overheid heeft de plicht om zo transparant mogelijk te zijn in haar doen en laten. Niet alleen bij beleidsverantwoording, maar ook bij verzoeken om specifieke informatie. 4. Openbaarheid is een randvoorwaarde voor modern burgerschap. De overheid kan geen volwaardig burgerschap propageren zonder burgers de gegevens toe te vertrouwen die nodig zijn om die rol te kunnen vervullen. 5. Openbaarheid heeft een rol in de verbetering van de doelmatigheid en de bevordering van het lerend vermogen van de overheid. Wie beleidsafwegingen afschermt zet een rem op het lerend vermogen. 6. Er is een verband tussen openbaarheid en economische groei. Met het mogelijk hergebruik van overheidsgegevens kan de informatiemarkt worden aangeboord. Er is dus een potentieel macro-economisch rendement." (NB De cursiveringen zijn van de hand van de auteur) Openbaarheid is een onderwerp dat de laatste jaren ook volop de aandacht heeft van politici en bestuurders, ambtenaren, journalisten en soms ook van 'gewone' burgers. Zowel de Raad voor het Openbaar Bestuur als de Nationale Ombudsman adviseerden recent over de open overheid en de verbetering van openbaarheid van overheidsinformatie. GroenLinks en D66 presenteerden in december 2013 hun initiatiefwet Open Overheid. De wet beoogt meer transparantie, omdat overheden bepaalde informatie uit eigen beweging openbaar moeten maken. Ook moeten overheden een register bijhouden van (een deel) van de documenten en datasets waar zij over beschikken. De eerste plenaire behandeling van het wetsvoorstel heeft inmiddels plaats gevonden. (Zie ook het artikel van Tineke Rouschop over de inhoud en voortgang van het wetsvoorstel op pagina 072 in dit Schetsboek). In september 2013 publiceerde het kabinet haar visie op de Open Overheid, waarin zij stelde dat de open overheid 'transparant, faciliterend en toegankelijk' is. De Visie Open Overheid bepleit dat er gewerkt wordt aan het realiseren van actieve openbaarheid van overheidsinformatie, zodat burgers zonder belemmeringen relevante overheidsinformatie kunnen inzien en gebruiken. Een actieplan geeft uitvoering aan deze visie. Voor de Tweede Kamer gaat het niet snel genoeg. Op 6 november 2014 nam de Tweede Kamer een motie aan, opgesteld door de Kamerleden Oosenbrug, Voortman, Schouw en Van Raak, waarin de Kamer constateerde dat de uitvoering van de doelstellingen in het actieplan Open Overheid 'langzaam verloopt'. De Kamer verzoekt de regering in deze motie om uiterlijk op 1 juli 2015 onderzoeksrapporten, uitvoeringstoetsen, inkoopinformatie en subsidie-informatie beschikbaar te stellen en een plan te hebben voor de categorieën overheidsinformatie die actief verstrekt gaan worden. Afbeelding: Motie Oosenburg

Periodiekviewer Koninklijke Vereniging van Archivarissen

Schetsboek | 2015 | | pagina 21