n
n
021
Balanceren met Informatie
Open Overheid
"Openbaarheid, dat is
de groote, algemeene school
van politische opvoeding.
Waar zij bestaat is de vorming
van een afzonderlijke stand
voor het staatsbestuur
over het algemeen niet nodig"
Erika Hokke
Een transparante, betrouwbare democratische overheid is open
over wat zij doet. "De overheid betracht bij de uitvoering van
haar taak openbaarheid volgens regels bij de wet te stellen" zo
schrijft artikel 110 van de Grondwet voor. Deze openbaarheid is
een belangrijke gedachte achter de Kabinetsvisie op de Open
Overheid en ook achter de initiatiefwet Open Overheid die in
deze maanden wordt behandeld in de Tweede Kamer.
Openbaarheid is geen nieuwe idee, Thorbecke
formuleerde er in de eerste helft van de negentiende eeuw al
een standpunt over. "Openbaarheid, dat is de groote,
algemeene school van politische opvoeding. Waar zij bestaat is
de vorming van een afzonderlijke stand voor het staatsbestuur
over het algemeen niet nodig" zo valt te lezen in zijn privé archief
dat in het Nationaal Archief is in te zien. De Raad voor het
Openbaar Bestuur schetst de ontwikkeling van het denken over
openbaarheid sinds deze eerste aantekening door Thorbecke.
Openbaarheid ontwikkelde zich van een goede gewoonte,
een gunst van de overheid richting burger, naar een (grond)recht
en daarmee een plicht voor het openbaar bestuur.
Het genoemde artikel uit de Grondwet vormt de
grondslag voor de Wet Openbaarheid van Bestuur (Wob),
de wet die regels stelt voor zowel de passieve (op verzoek) als de
actieve (uit eigen beweging) openbaarheid van overheids
informatie.
Nationaal Archief, Den Haag, Collectie 244 Thorbecke,
nummer toegang 2.21.161, inventarisnummer 646