113
De effectiviteit van alleen de harde aanpak
bijvoorbeeld op een andere manier met privacyoverwegingen
kunnen omgaan dan als onderdeel van het dienende systeem
voor een belanghebbende burger.
Het ontwikkelen en implementeren van een systeem waarbij
alleen de harde aanpak wordt gebruikt leidt vaak niet tot het
gewenste resultaat. Bij informatiesystemen komt de harde
aanpak vaak tot uitdrukking in de keuze voor en implementatie
van diverse standaarden (voor metadata, voor werkwijze, etc.)
en/of applicaties (zoals een Document Management Systeem
(DMS)). Maar in de werkelijk bestaande situatie is er vaak een
kloof tussen deze middelen en de praktijk. Standaarden worden
zelden zoals voorgeschreven toegepast, veel mogelijkheden
van een DMS blijven ongebruikt of medewerkers laten
methoden links liggen ten faveure van een door henzelf
ontwikkelde werkwijze. Kortom, de mensen die werken met het
volgens de harde aanpak ontwikkelde en geïmplementeerde
systeem bemiddelen tussen standaard en praktijk, tussen
dienend en te bedienen systeem.
Ook bij actieve openbaarheid blijkt er sprake van een
verschil tussen voorschrift en praktijk. Het Actieplan bij de
Visie Open Overheid (2013) stelt op pagina 5: "hoewel actieve
openbaarheid in de basis mogelijk is, blijkt het in de praktijk
slechts beperkt tot stand te komen". Of dat ligt aan een te grote
nadruk op de harde aanpak dan wel een gebrek aan toepassing
van de zachte aanpak, is nooit onderzocht. Mijn scriptieonder
zoek naar de invloed van de informatiecultuur op actieve
openbaarheid bij Wabo-dossiers kan - net als de resultaten van
de onder de symposiumdeelnemers gehouden enquête - een
kleine aanzet vormen tot het antwoord op die vraag.