Cl
uHe! Erfgoed beter beheerd
DE REE archiefsystemen j met het oog op de toekomst
column
De Britse acteur John Hurt keek sip.
Daar heeft hij voor geleerd, dat is waar,
maar dit keer leek het wel héél echt. Iers
bloed stroomde door zijn aderen, dat had
hij altijd zo gevoeld. De eerste keer dat hij
voet op Ierse bodem zette, de lucht snoof,
het land zag, ervoer hij dat een beetje als
een soort thuiskomst, vertelde hij. In zijn
familie was jarenlang het geheim over de
buitenechtelijke staat van een van zijn
overgrootmoeders van generatie op gene
ratie via de vrouwelijke lijn doorgegeven.
Lange tijd met enige schaamte zelfs, daar
mocht niet hardop over worden gespro
ken. Een adellijk manspersoon van Ierse
huize, met name genoemd, had dat op
z'n geweten.
Na een zoektocht in het BBC-programma
Who do you think you are? was Hurt een
droombeeld armer. Daarom keek hij zo
sip. Geen buitenechtelijk kind van een
adellijke schuinsmarcheerder had hij
kunnen traceren in de archieven, wel een
voorvader die zijn c.v. met succes had
weten te pimpen om daar de maatschap
pelijke vruchten van te plukken. Een fan
tasierijk man die het eenvoudige baantje
van zijn vader, kantoorklerk bij een dou
anekantoor te Londen, in een kranten
bericht over zijn voorgenomen huwelijk
omtoverde tot Hoofd van die dienst. Het
staat er echt, gedrukt in de plaatselijke
krant. Midden negentiende eeuw werd
zo'n berichtje niet gecheckt in Londen.
Hurt deed dat wel.
Het overlijdensbericht van deze voor
vader, aan het slot van de uitzending
getoond, suggereerde een connectie met
Ierse adel, zoals de man zelf bij leven al
had gedaan in de voorname Ierse namen
die hij koos voor zijn privé-school en twee
woningen. Volledig verzonnen. Nazaten
hebben zijn verleden nooit gecheckt,
alleen de vermeende band met Ierland
gekoesterd. Hurt ging wel de sporen na,
in het BBC-programma. Archieven hiel
pen zo de 'werkelijkheid', geboren uit
mondelinge overlevering, om zeep.
Op maandag 4 juni 2007 verscheen er een
kleine advertentie in het Chengdu Avond
Nieuws - een grote krant in de hoofdstad
van de provincie Sichuan, China - waar
in eer werd bewezen aan de vastberaden
moeders van de slachtoffers van 4 juni
NRC Handelsblad, 6 juni). Een jonge
vrouw, die net bij de krant in Chengdu
in dienst was getreden op de adverten
tieafdeling, had de tekst in ontvangst
genomen. Waarover het ging wist ze niet
en daarom belde zij de man die de tekst
had geleverd later op met de vraag wat
de datum van 4 juni eigenlijk betekende.
"Oh, toen vond er een mijnramp plaats",
COLUMN
kreeg ze te horen.
Die advertentie had nooit mogen verschij
nen in een Chinese krant. Elke openbare
verwijzing naar wat er is voorgevallen in
de nacht van 3 op 4 juni 1989 in Peking,
op het Plein van de Hemelse Vrede, is de
afgelopen achttien jaar zorgvuldig verme
den. Daardoor kan het gebeuren dat een
generatie opgroeit die de eigen geschie
denis niet kan leren kennen, die niet
weet wat zich destijds heeft afgespeeld.
Honderden, mogelijk duizenden studen
ten en andere demonstranten werden in
die nacht doodgeschoten door eenheden
van het Volksbevrijdingsleger. De jonge
vrouw bij de krant wist dat niet.
De Amerikaanse journalist Daniel Mendel
sohn doet in The Lost. A Search for Six of
Six Million verslag van een zoektocht naar
het lot van zijn joodse familie, die afkom
stig is uit een dorp in Polen. Hij reist nu
de wereld af om bekendheid te geven aan
dit boek. In een telefonisch interview
voor een radioprogramma in Australië
overkwam hem het volgende. Uit NRC
Handelsblad van 7 september: 'Het gesprek
was goed verlopen en de interviewster
vroeg hem tot slot: "Heeft u die zes mil
joen dollar uiteindelijk gevonden?"
"Pardon", zei ik, in verwarring.
"Sorry", zei ze, "het kan zijn dat ik het bij
het verkeerde eind had, maar ik verkeerde
in de veronderstelling dat uw boek ging
over de zoektocht naar een familieschat
van zes miljoen dollar."
Na lang nadenken zei ik uiteindelijk: "Nee,
nee, de schat, dat was mijn familie.'"
I 33
0§
GLASMUSEUM TOONT GEHELE
COLLECTIE
Voortvarend Is in samenwerking met het
-ICN de gehele collectie
ontwerptekeningen, negatieven, en
catalogi van de glasfabriek Leerdam
gedigitaliseerd an op de website
geplaatst. De giaspoüectie is
gefetofi'afeerd. vrifWiiligeré hebben
perfect .ondersteund
oo:«;2o; oftitw
Lijnbaanstraat 29711 RV Groningen Tel: 050 - 311 2600 Fax: 050 - 313 7350 j E-mail:ederee@de-ree.nl www.de-ree.nl
Zoeken
HOME
ONS BEDRIJF
PROJECTEN
WEBSITES
NIEUWS
DEMO'S
BROCHURES
CONTACT
VACATURES
PRODUCTEN
ADVIES
DIGITALISERING
DATABEHEER
WEBSITES
HOSTING I E-DEPOT
PRINTING
LAATSTE NIEUWS
VACATURES
Programmeur
Datamanager
Pro|ect- en logistiek manager
Directie-assistent P&O medewerkor
Fotograaf
Productiemedewerker digitalisering
Meer informatie
BROCHURES
Wandelen door het Stadhuis
Leeuwarden
Een nieuwe kijk op de Beeldbank
Amsterdam
De Goudstikker collectie opnieuw
gepresenteerd
Website museum Pier Pander on-llne
Rijksarchief België combineert EAD met
ABS Archeion
DIGITALISEREN, BEHEREN,
PUBLICEREN
BEDRIJFSFILM
Pictura heelt één doel voor ogen: de
erfgoedsector (archieven, musea,
bibliotheken, etc.) op een professionele
manier hun collecties helpen ontsluiten
Met twee constanten: hoge kwaliteit vooi
een lage prijs.
Lees verder
ISO 9(101:2000
archiefsystemen
'Onze jarenlange ervaring in de archiefwereld is tot een waardevolle bron van kennis voor het vak geworden.
Degelijken betrokken
Erik de Ree directeur
Sinds jaar en dag werken DE REE archiefsystemen en
haar klanten op unieke wijze samen.
Door deze samenwerking ontstaan toekomstgerichte
oplossingen, die naadloos aansluiten op de werkwijze
van de archivaris en op zijn dienstverlening aan het
onderzoekend publiek.
Leverancier van MAIS-Flexis, MAIS-Internet www.archieven.nladvies en conversies.
O ERBINDING VERBROKEN
Door Sophie Devolder
december 2007
sodevolder@wxs.nl
Tekening: Peter Vlot.
archievenblad I
