DOX
Restauratie atelier Sterken BV
Digitaal archief
Leeuwarder Courant gelanceerd
Support
Atelier voor restauratie en conservering
van papier en perkament gj^
DbbumentènWacht
srking van archiefbestan
sering over informatiebei
stentie en detachering
ing, begeleiding en ople
U kunt ons inschakelen voor
Brieven Archieven
Boeken Banden
Prenten Grafiek
Kaarten Wandkaarten
Charters Zegels
De presentatie van het digitale
archief van de Leeuwarder Courant vond
plaats op het hoofdkantoor van de krant.
Over de voorbereiding en realisatie van
het project vertelden vertegenwoordi
gers van de stichting Digitaal Archief
Leeuwarder Courant (SDALC) en de orga
nisaties die daarin samenwerken: Cees
Anceaux, voorzitter van de stichting
en directeur van de Leeuwarder Courant,
Rimmer Mulder en Siem van de Meulen,
respectievelijk hoofdredacteur en jour
nalist van de Leeuwarder Courant,, Bejt
Looper en Lourens Oldersma, respectie
velijk directeur en manager Marketing en
PR van Tresoar, en tot slot projectleider
Eddy van der Noord. Daarnaast waren er
ook mensen van het Roermondse bedrijf
X-CAGO, dat alle edities van de Leeuwarder
Courant, heeft gescand en het zoeksys
teem heeft opgezet.
Friesland ofVriesland
In het zoeksysteem kan gezocht wor
den op datum. Er verschijnt dan een chro
nologisch geordende artikellijst, waaruit
je een artikel kunt selecteren en aanklik
ken. Ook bestaat de mogelijkheid om het
gekozen artikel uit te printen en te verza
melen in een persoonlijke map, zodat je
op een later tijdstip de 'oogst' nog eens
kunt inzien. Verder kun je vrij zoeken op
onderwerp of naam. Hierbij wordt het
archief niet per krantenpagina doorzocht,
maar per artikel, rubriek en/of adverten
tie. Complicerende factor hierbij vormen
de talen die gebruikt
zijn en worden in de
255 jaar dat de krant
bestaat: Nederlands,
oud-Nederlands,
Frans, Duits en uiter
aard Fries en oud-
Fries. Dankzij de
hulp van de Fryske
Akademy zijn binnen
één taal spellingsva
rianten en oude en
moderne schrijfwij
zen op elkaar afge
stemd, zodat bijvoor
beeld bij het zoek
woord 'Friesland' ook
verwijzingen worden
gegeven naar 'Vriesland', de schrijfwijze
aan het begin van de negentiende eeuw.
Het is nog niet mogelijk om bijvoorbeeld
bij het Nederlandse zoekwoord 'kaas' ook
verwijzingen te krijgen naar het Friese
'tsiis', maar in de toekomst zullen die
mogelijkheden zeker onderzocht worden.
In de krant staan natuurlijk ook veel
familiegegevens. Gezocht zal worden
naar mogelijkheden om verbindingen te
leggen met de genealogische gegevens,
zoals die bij Tresoar zijn te vinden. Denk
bijvoorbeeld aan een link tussen een
huwelijksakte en een trouwadvertentie.
Een voordeel van dit digitale archief is
ook dat men erin op zoek kan gaan naar
genealogische gegevens die door de open
baarheidsbeperking bij officiële bronnen
nog niet toegankelijk zijn.
Het project heeft tot dusver 450.000
euro gekost en is mede mogelijk gemaakt
door subsidies van onder meer de provin
cie Fryslan. Het onbeperkt zoeken, tonen
op het scherm en printen is vooralsnog
gratis. Bij het verder uitbouwen wordt
er misschien later een kleine vergoeding
gevraagd voor het printen van een hele
pagina. Men hoopt op aanvragen voor
mooie en luxe weergaven, zodat met de
opbrengsten daarvan de kosten bestreden
kunnen worden.
Het digitaal archief werd officieel geopend
door vertrekkend commissaris van de
koningin Ed Nijpels. Bert Looper sprak
daarbij de hoop uit dat het onontgonnen
zijn vanaf nu voorbij is. "Wat eerst een
onbegonnen werk leek, al die jaargangen
doorspitten, kan nu heel snel gebeuren."
Hij voorspelde dan ook dat het digitale
krantenarchief wel eens een grote invloed
zou kunnen hebben op de plaatselijke
politiek. Dat straks vaak het voorstel zou
klinkt: "Kunnen we het niet net zo doen
als toen en toen?" Cees Anceaux meldde
dat er 800.000 pagina's en 11 miljoen arti
kelen en advertenties zijn verwerkt in het
digitaal archief. Een deel daarvan kwam
in papiervorm terug: Ed Nijpels kreeg alle
2850 artikelen aangeboden waarin zijn
naam voorkomt.
Veel bezoekers
De verwachting dat de website (www.
archiefleeuwardercourant.nl) veel bezoe
kers zal trekken, kwam direct uit. Het
lukte mij niet om 's avonds na de presen
tatie verbinding te krijgen. Hoe kan het
ook anders, als bezoekers soms langer
dan anderhalf uur online blijven, zoals de
mevrouw die ik de volgende dag daarover
sprak meldde. Gelukkig was het een week
later wat rustiger op de website.
december 2007
29
PROJECTBUREAU VOOR DOCUMENTAIRE
ONDERSTEUNING EN CONSULTANCY
Postbus 18, 1474 ZG Oosthuizen «MV
Tel.: 0299 - 40 21 30 Fax: 0299 - 40 21 31 VBp.
http://www.doxsupport.nl E-mail: info@doxsupport.nl
DOXsupport is een landelijk werkende organisatie, die zich bezig houdt met dienstverlening op het gebied: van (documentaire) infoi matieVoorzieniog,
Onze klantenkring bevindt zich voornamelijk binnen de overheid, alsmede non-profit organisaties, Aangesloten bij de branchevereniging PIM.
DocumentenWacht is een service van Restauratie atelier Sterken BV en gericht op
schade preventie.
DocumentenWacht is de officiële partner van Isotron Nederland BV voor
gammabestraling voor de gehele Culturele en Administratieve sector
in de Benelux en Duitsland.
isotron
Engelanderholt 3, 7361 CZ Beekbergen
T. 055-5423147 F. 055-5430614
E.info@sterken.nl Meer informatie op: www.sterken.nl
digitaliseringen informatisering
Door Dick Deuzeman
De Leeuwarder Courant werd opgericht
in 1752 en is daarmee de oudste krant in
Nederland die nog steeds onder dezelfde
naam verschijnt. Alle edities van de krant
konden al bestudeerd worden in het
Historisch Centrum Leeuwarden en bij
Tresoar. Op 24 oktober is de complete gedigi
taliseerde krant op het web gelanceerd.
De initiatiefnemers en uitvoerders van het digitale archief
van de Leeuwarder Courant. V.I.n.r.: Koos Hussum en Eric
Hommersum van X-CAGO, Rimmer Mulder en Siem van
der Meulen van de Leeuwarder Courant en Bert Looper en
Lourens Oldersma van Tresoar (foto Dick Deuzeman).
Doorspitten en ontginnen
Eric Hommersum van X-CAGO geeft uitleg over de
website voor de camera van Omrop Fryslan (foto Dick
Deuzeman).
Dick Deuzeman is werkzaam bij het Gemeentearchief
Heerenveen en redacteur van het Archievenblad.
archievenblad
