m
HMI
te gemeentearchieven groter. Behalve met de schaal
heeft dit volgens mij onder andere te maken met
het feit dat er binnen de Rijksarchiefdienst project
matig wordt gewerkt aan de oplossing van bepaalde
problemen. Zo kan kennis die her en der binnen de
Rijksarchiefdienst aanwezig is, worden gemobili
seerd.
Het gezicht naar buiten
Wat voor een organisatie trof men bij het aantreden
aan.En welke veranderingen heeft men doorgevoerd.
Het feit dat drie van de vijf gemeentearchivarissen
hun voorgangers nog onderdak bieden, blijkt hierbij
geen complicerendefaktor.
Zonder uitzondering besteden zij allen veel tijd en
aandacht aan het verkopen van de dienst naar buiten
toe. Het creëren en vergroten van het maatschappelijk
draagvlak staan daarbij centraal.
Folkerts: Je hoort nogal eens dat men het oude ge
meentearchief niet meer herkent. En er is inder-
Jan Folkerts (links) en CharlesJeurgens
daad veel veranderd. Vooral de presentatie naar
buiten toe heeft een facelift ondergaan. Het ge
bouw was verwaarloosd omdat er jarenlang op een
nieuw gebouw is gewacht. De publieksruimte is nu
gerenoveerd, wat zowel voor de bezoekers als de
medewerkers heel belangrijk is. Met name het psy
chologisch effect naar de medewerkers was groot:
er bleken dingen te kunnen die men niet voor mo
gelijk had gehouden. Waar ik verder ook erg veel
tijd in heb gestoken is de communicatie met het ge
meentelijk apparaat. In het begin heb ik erg veel
bezoekjes afgelegd, ook bij diensten waar wij for
meel niets mee te maken hebben. Het voordeel is
dat nu ook naar buiten toe getoond is dat het ge
meentearchief een levende instelling is. Dit alles is
ook goed voor de naamsbekendheid. Het archief
haalt iedere maand wel het interne gemeentelijk
magazine. De gemeente maakt door deze bekend
heid ook steeds meer gebruik van de in het gemeen
tearchief aanwezige historische informatie. Als je je
dienst niet goed verkoopt, lukt de rest ook niet.
[196]
Voordat je intern de zaken aanpakt moet je eerst
draagvlak scheppen. Het gemeentearchief moet op
de kaart staan.
Verhoeven-, Daarbij moet je wel oppassen dat je
niet slechts als leverancier van historische informa
tie wordt gezien en dat anderen met de eer gaan
strijken. Zo vermeldde de Delftsche Courant aan
vankelijk bij foto's van onze stukken alleen de naam
van hun fotograaf. Ik heb toen met een redacteur
van de krant gepraat en verzocht in dit soort geval
len de gemeentelijke archiefdienst voortaan als
bron re noemen. Je moet wel beseffen dat publici
teit vooral een middel is om andere dingen voor el
kaar te krijgen.
Jeurgens:. Wat Folkerts heeft gedaan vind ik erg
herkenbaar. Ik heb ook in het begin veel energie ge
stoken in het leggen van kontakten, met name met
de lokale pers. Een duidelijk gezicht naar buiten
toe, vind ik erg belangrijk. Vroeger waren archief
diensten er vooral om de stukken te bewaren, nu
streven we gelukkig steeds meer naar het kunnen
aanbieden van informatie. Door middel van spe
ciale projecten - ik denk dan bijvoorbeeld aan een
allochtonen-project of acties gericht op bepaalde
delen van de stad - kun je proberen bij de actualiteit
aan te knopen. Zo kun je cultuur-participatie regi-
seren.
De Bruijn-. Wij proberen de actualiteit naar het
archief te vertalen door per jaar eén grote tentoon
stelling te organiseren die aansluit bij een zeer
eigentijds onderwerp. Zo hadden we laatst in ver
band met de komst van het asielzoekerscentrum
een tentoonstelling over nieuwkomers. Daar is
veel belangstelling voor bij zowel de bezoekers als
bij de pers.
Klant- en marktgerichtheid
Naast het promoten van de eigen dienst blijkt een
klant- en marktgerichte benadering een ander belang
rijk topic.
Abelmanm In Leeuwarden hebben we vanuit de ge
dachte dat het gemeentearchief een belangrijke
participant is op het gebied van cultureel erfgoed
een marktonderzoek gedaan. Studenten van de
Thorbecke-academie zijn de haalbaarheid van een
geschiedeniswinkel' gaan onderzoeken. Uitkomst
was dat er een grote historische interesse bestaat,
maar dat de naamsbekendheid van het archief zeer
klein is. De belangstelling is vooral gericht op pro-
dukten als fotoboeken, ansichtkaarten, tentoon
stellingen en series als 'Ach Lieve Tijd'. Voor ons
zijn deze passief geïnteresseerden een belangrijke
doelgroep. Als je ze eenmaal binnen hebt, dan kun
je ze ook meer bieden dan alleen een foto of een an
sicht. Daarnaast vormen middelbare scholieren
voor ons een interessante doelgroep. Het vak om
gevingsgeschiedenis is nu een van de onderdelen
van de basisvorming. Tenslotte zijn we van plan in
het historisch centrum een erfgoedwinkel te ope
nen.
Jeurgens-. Mijn streven is om uiteindelijk meer
op wijknivo te gaan doen bijvoorbeeld via biblio
theekfilialen, wijk- en buurtcentra. Vooral met
beeldmateriaal bereik je de mensen snel.
Verhoeven-. Eigenlijk zou je een vitrine in de su
permarkt moeten inrichten; daar komt iedereen.
De Bruijn-. In Roosendaal doen we veel met
scholen. Voor het basisonderwijs hebben we les
brieven over de bevrijding gemaakt. We bieden
zelfs praktische lessen aan.
Jeurgens! Verhoeven-. Studenten van de lerarenop
leiding geschiedenis van de Erasmusuniversiteit
hebben op basis van ons archiefmateriaal lespaket-
ten omgevingsgeschiedenis 19e eeuw gemaakt. De
ze worden nu op de stagescholen uitgeprobeerd.
Voor dit soort educatieve aktiviteiten zijn we aan
gewezen op stagiaires en studenten. Daar kunnen
wij geen eigen mensen voor vrij maken.
Verhoeven-, Rondleidingen geven we wel zelf,
maar in principe richten we ons op mensen uit
Delft. Wij zijn geen toeristische attractie.
Digitalisering
Folkerts-, Sinds 25 september zit het gemeentear
chief Zwolle op Internet met wat algemene infor
matie en het archievenoverzicht. De bedoeling is
om ook het databestand van de Openbare Biblio
theek in de studiezaal ter beschikking te stellen.
De Bruijn-, Het kost erg veel geld. Het mooiste is
als je kunt meeliften met de gemeente en de biblio
theek. Verder zou enige uniformering en strukture-
[i97]
