Nationalisme en armoe
Berichten uit Moskou
Jan van den Broek
rechtspraak W. C. L. van der Grin
ten, 'Particuliere rechtspraak', in:
Rechtspleging. Opstellen rond het
thema rechterlijke organisatie, bij
eengebracht ter gelegenheid van het
vijftigjarig bestaan van de Faculteit
der Rechtsgeleerdheid van de Katho
lieke Universiteit Nijmegen (Deven
ter, 1974).
70 F. C. G. Govers, Het geslacht en de
Firma F. van Lanschotiy^y-iyoi
(Tilburg, 1972) 153-158.
71 Vergelijk R. Huijbrecht (ed.),
Werkboek rechterlijke archieven
1838-11)40 ('s-Gravenhage, 1989).
72 Wet 26 juli 1918, Stb. 493.
73 H. F.J.M. van den Eerenbeemt,
Ontwikkelingslijnen en scharnier
punten in het Brabants industrieel
bedrijf, iyyy-1914 (Tilburg, 1977)
86-88. Overigens heeft deze pio
nier op het gebied van de Brabant
se sociaal-economische geschiede
nis in zijn werken nooit gebruik ge
maakt van de archieven van de
rechtbanken van koophandel.
74 In sommige inventarissen van ar
chieven van rechtbanken van
koophandel (onder andere Rot
terdam) worden ook de registers
van bijl- en koopbrieven beschre
ven. Dat is minder juist. Deze
registers werden door de rechtban
ken van eerste aanleg bijgehouden
conform artikel 7 van de Wet van
14 maart 1819 ('Wet over de alge-
meene bepaling op het stuk der
zeebrieven en Turksche paspoor
ten').
[28]
Voorzijde van het gebouw van het Staatsarchief voor Oude Akten aan de Gro
te Pirogovskajastraat in Moskou. In hetzelfde gebouw is een deel van Roskom-
archivgehuisvest
In de Russische historische en archiefwereld, maar ook in de pers is het af
gelopen jaar heel wat te doen geweest over de Sdjelka vjeka (Transactie van
de eeuw). Zo noemt men een overeenkomst tussen het Russische Comité
voor Archiefzaken Roskomarchivmet een tweetal buitenlandse partners
over het verfilmen van Russisch archiefmateriaal. De in de openbaarheid
gevoerde discussies zijn van een bedenkelijk niveau. Wat dat betreft on
derscheiden zij zich niet van de debatten over andere politieke en econo
mische onderwerpen die het nieuwe Rusland teisteren. De stuwkracht er
voor wordt geleverd door ongebreidelde emoties, de munitie door halfbe
grepen of helemaal verkeerd geïnterpreteerde informatie, simplistische
voorstellingen over wat 'markteconomie' is, bewuste of onbewuste leu
gens. In de discussies gaat het van dik hout zaagt men planken. Lieden die
tot voor kort bekend stonden als verdedigers van het 'culturele Sovjetim-
perialisme', presteren het nu Roskomarchiv te beschuldigen van reactio
nair gedrag en 'avonturisme'. Onvervalste Sovjetretoriek in het nieuwe
Rusland, waar nationalistische sentimenten en economische ontredde
ring de toon aangeven. Een gevaarlijk mengsel, zoals de geschiedenis leert.
Jan van den Broek bericht erover uit eigen waarneming.
[29]
