[n5]
de instanties. Een lange reeks van excursies zou
volgen. De bijlage van dit artikel geeft hiervan een
uitputtend overzicht. Het was wel haast onvermij
delijk dat men bij het organiseren van excursies in
herhaling zou vervallen. Zo mochten het Konink
lijk Huisarchief, het bedrijfsarchief van Philips nv
en de Norbertijner abdij Berne in Heeswijk-Dint-
her zich tot tweemaal toe in de belangstelling van
De Jonge Chartermeesters verheugen.
Excursies naar het buitenland
en internationale contacten
In december 1973 werd voor het eerst het idee van
een buitenlands reisje geopperd, toen Van Heel
voorstelde om de eerstvolgende bijeenkomst naar
Gent af te reizen en de stadsarchivaris aldaar uit te
nodigen om te spreken over stadsarchieven in Bel
gië. Deze reis vond echter geen doorgang. Eerder,
op de bijeenkomst van 22 juni 1973, was al eens
aandacht besteed aan het buitenlandse archiefwe
zen, toen een aantal jonge chartermeesters verslag
deed van hun ervaringen van de deelname aan de
'stage technique international d'archives'.
Toen in 1976 een nieuw bestuur aantrad, was
hun eerste activiteit een excursie naar het kasteel
Excursie naar de Archives nationales in Parijs,
2-4 oktober 1986. Staand achterste rij van links naar
rechts: Dijkstra, Wols, Gerritsen, Koorn, Meyer.
Staand in in midden van links naar rechts: Bolten,
Pietersma, Margry, Van Doorn, Van Schie, Van Bra-
kel en Stapel. Zittend: Van den Bent
Anholt in West-Duitsland. Eén van de adspirant-
leden en stagiaire op het Rijksarchief in Gelder
land, D. van Krugten, was na zijn stagetijd op het
kasteel Anholt als archivaris werkzaam en organi
seerde deze excursie.
Op de volgende bijeenkomst, die van 26 januari
1977, kregen de deelnemers aan een studiereis naar
de Verenigde Staten gelegenheid hun ervaringen te
vertellen. Ook werd verslag gedaan van het inter
nationale archiefcongres in Washington van au
gustus 1976.
Ter bevordering van de internationale contacten
organiseerde Ketelaar een bijeenkomst met stu
denten van de archiefschool in Marburg (Did.) in
Woudschoten. Zij brachten een bezoek aan het
Nederlandse archiefwezen in het kader van hun
opleiding tot archivaris. Wieland verzorgde een le
zing over 'Ausbildung für das Archivwesen von
heute oder morgen'.
Op 21 mei 1980 vond de excursie naar de Nor-
114
bertijner abdij Tongerloo in Westerloo in België
plaats. Drie jaar later, op 4 februari 1983, was Bel
gië wederom het reisdoel toen de jonge charter
meesters het stadsarchief van Antwerpen bezoch
ten. Weer drie jaar later lag de bestemming wat
verder weg, toen van 2 tot 4 oktober 1986 in het
kader van de viering van het derde lustrum van het
dispuut een excursie naar Parijs plaatsvond. Naast
de Archives Nationales werden verschillende ande
re instellingen bezocht.
Het huidige bestuur organiseerde afgelopen jaar
in het kader van het twintigjarig bestaan een twee
daagse excursie naar onze Zuiderburen, alwaar het
Algemeen Rijksarchief in Brussel, de Dienst Ar
chief van respectievelijk de Raad en de Commissie
van de Europese Gemeenschappen werden be
zocht.
Slotbeschouwing
De Jonge Chartermeesters werd opgericht naar
aanleiding van de ongerustheid bij de stagiaires
'hoger' van de Rijksarchiefdienst over de taakom
schrijvingen in een rapport van o. en e. Alhoewel
de jonge chartermeesters ontevreden waren over
de geringe mate waarin het establishment hen in
formeerde en de oprichting van het dispuut in feite
hierop een reactie was, lag het niet in de bedoeling
een anti-convent van chartermeesters te vormen.
De van werd door de jongeren te groot en te
log bevonden voor wetenschappelijk verkeer of
als gezelligheidsclub, deed te weinig voor de jon
gere garde en werd te veel gedomineerd door het
establishment. Alhoewel De Jonge Chartermeesters
aanvankelijk werd gevormd door (adspirant) char
termeesters binnen de Rijksarchiefdienst, was
deze band niet expliciet verwoord in een soort be
ginselverklaring. Door de jaren heen verwaterde
deze band door 'desertie' naar gemeentelijke ar
chiefdiensten en nieuwe lichtingen die èn bij de
Rijksarchiefdienst èn bij gemeenten werkzaam wa
ren.
Wat voor soort vereniging was (en is) De Jonge
Chartermeesters? Een gezelligheidsvereniging, een
studieclub of iets waarvan je uit traditie lid bent?
Voor velen was het door de jaren heen een combi
natie van een reünie - weerzien van aantal klasge
noten en bekenden uit alle delen van het land - en
de mogelijkheid om kennis te maken met voor
gaande en volgende jaren van de archiefschool en
van eikaars ervaringen in het archiefwezen te ver
nemen.
Lag aanvankelijk het accent meer op weten
schappelijke activiteiten als discussiebijeenkom
sten en het (doen) houden van lezingen, gaan
deweg werden de bijeenkomsten beperkt tot ex
cursies naar minder bekende en toegankelijke
archiefbeherende instellingen. Daarmee maakte
het dispuut een ontwikkeling door van een be
zorgd gezelschap naar een meer ontspannen club
van jonge archivarissen. Recapitulerend kan men
stellen dat De Jonge Chartermeesters geen enfant
terriblewas, maar evenmin een studentikoos gezel
schap waarvoor zij zo vaak is versleten.
Summary
Enfant terrible or social club:
De Jonge Chartermeesters 1971-1991
(Henri Spijkerman)
The debating society 'De Jonge Chartermees
ters' was established in 1971 by a group of young
archivists wishing to counterbalance the Dutch
Society of Archivists (van), a society dominated
by the establishment. In the beginning 'De Jonge
Chartermeesters' mainly organised discussion
meetings and lectures, later more attention was
paid to excursions to less known archival institu
tions.
