-
-
-
is tegenwoordig ook de deur van het archief van de
Communistische Internationale (Comintern) in
Moskou voor vertegenwoordigers van communis
tische partijen op een kier gezet. Onderzoekers
van de cpn constateerden ter plekke dat er in dit
archief 'nog tientallen mappen met duizenden
vellen papier' betreffende de relatie tussen de cpn
en de Comintern in het interbellum bleken te
zijn. 3°
Slot
Vergeleken met Frankrijk is de situatie in Neder
land wat betreft de deponering van landelijke ar
chieven zonder meer goed te noemen. Het over
grote deel van de partijen heeft zijn stukken on
dergebracht bij professionele bewaarplaatsen.
Daarbij werd in de meeste gevallen gekozen voor
een instelling die (al) actief was op het levensbe
schouwelijke terrein waartoe ook de betrokken
partij behoorde. Deze verzuiling après la lettre
lijkt mede een rol te hebben gespeeld bij de floris
sante staat van de Nederlandse partijarchieven.
Toch zijn er ook schaduwzijden. Zo heeft de
Tweede Wereldoorlog huisgehouden in de be
scheiden van de partijen, waardoor zeer veel waar
devol materiaal voor eeuwig verloren is gegaan.
Daarnaast is de toestand van de partijarchieven op
de hier buiten beschouwing gelaten lokale en re
gionale niveaus ongetwijfeld minder rooskleurig.
De regelmatige secretariaatswisselingen en het feit
dat bestuurswerkzaamheden in de lagere gremia
overwegend door vrijwilligers worden verricht, la
ten hun sporen na in de archiefvorming op deze
niveaus. Dit laat echter onverlet dat er veel ar
chiefmateriaal van politieke partijen voor handen
is dat vraagt om bestudering door historici of po
liticologen.
Overzicht archieven Nederlandse
politieke partijen
Vrijwel zonder uitzondering is voor de raadple
ging van (delen van) partijarchieven de toestem
ming vereist van depositant of depositaris. Vanwe
ge de grote verscheidenheid in de wijze waarop de
toegankelijkheid is geregeld, is er in het bijgaande
overzicht van afgezien deze voor elk archief afzon
derlijk te vermelden. Aanbevolen wordt vóór
raadpleging contact op te nemen met de betreffen
de bewaarplaats.
Bij het vermelde aantal strekkende meters dat
een archief omvat dient te worden opgemerkt dat
de partijarchieven onderling nogal verschillen wat
betreft het opnemen van stukken van nevenorga
nisaties en Kamerfracties. Een partijarchief is met
andere woorden lang niet altijd synoniem met het
archief dat door het landelijk secretariaat van de
partij is gevormd.
De bibliografische gegevens van de inventaris
sen en plaatsingslijsten zijn in de noten van de bo
venstaande tekst vermeld.
[250]
Partij
Periode Lengte Plaats Invent.
Antirevolutionaire Partij (arp)
1878-1980
58,0
HDCNP
Bond van Vrije Liberalen (bvl)
1905-1917
ARA
Christelijk-Historische Unie (chu)
1942-1980
19,0
ARA
Christen Demotratisch Appèl (cda)
1973-1980
8,0
ARA
Communistische Partij Nederland (cpn)
1940-1985
PB
1918-1941
pb/iisg
Democraten 66
1966-
PB
(d66)
DNPP
Democratisch Socialisten '70 (Ds'70)
1970-1983
3,4
DNPP
Gereformeerd Politiek Verbond (gpv)
1948-1991
PB
Liberale Staatspartij (lsp)
1921-1946
DNPP
1930-1945
ARA
Katholieke Volkspartij (kvp)
1945-1980
vo
OO
KDC
Nationaal-Socialistische Beweging (n s b)
1931-1945
60,0
RIOD
Pacifistisch- Socialistische Partij (psp)
1955-1981
14,0
IISG
Partij van de Arbeid (pvda)
1946-1984
275,0
IISG
Partij van de Vrijheid (pvd v)
1946-1848
DNPP
1946-1948
ARA
Politieke Partij Radicalen (ppr)
1966-1989
15.5
KDC
Reformatorische Politieke Federatie (rpf)
1975-1991
20,0
PB
Revolutionair- Socialistische Partij (rsp)/
1928-1940
i,3
IISG
Revolutionair- Socialistische Arbeiderspartij (rsap)
Roomsch-Katholieke Staatspartij (rksp)
1891-1945
KDC
Sociaal-Democratische Arbeiderspartij (sdap)
1894-1946
74,0
IISG
Staatkundig Gereformeerde Partij (s g p)
1918-1991
PB
Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (vvd)
1948-1987
DNPP
1948-1978
ARA
Zwart en Nationaal Front
1934-1941
14,25
RANB
Onderdeel van het vvd -archief, a ra.
Onderdeel WD-archief, dnpp.
Onderdeel van het vv d -archief, a ra.
Coderings- en brievenboekjes per jaar.
Afkortingen van bewaarplaatsen:
ara Algemeen Rijksarchief
11S G Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis
RIOD Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie
kdc Katholiek Documentatiecentrum
h d c n P Historisch Documentatiecentrum voor het Nederlands Protestantisme
Bnpp Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen
PB Partijbureau
ranb Rijksarchief in Noord-Brabant
[251]