Tegelijkertijd heeft de briefschrijver zelf een alternatief ontwerp ingediend.
Beide ontwerpen zullen in september besproken worden tijdens de zitting van
het Bureau van de Historische afdeling. Overigens, aldus Kozlov, moet men
erkennen, dat het archiefwezen in financiële zin een van de meest verwaarloosde
sectoren van overheidszorg is. 'Wanneer we praten over een Archiefwet en wij
zen op de zere plekken in de archieforganisatie, mogen we niet vergeten, dat
vele verbeteringen slechts mogelijk zijn, wanneer de staat er meer geld voor
uittrekt.'
Uit bovenstaande, verkort weergegeven brieven moge duidelijk zijn dat zich
bij onze Sovjet-collega's interessante ontwikkelingen voordoen. De discussie
over de rol van het archiefwezen in verleden en toekomst maakt deel uit van
de pogingen van de Sovjet-samenleving om in het reine te komen met het eigen
verleden. Ook al zijn we vooralsnog aangewezen op toevallige informatie uit
het land van de perestrojka, we zullen proberen de lezers van het Nederlands
Archievenblad op de hoogte te houden.
Noten
1 Glavarchiv: Hoofddirectie van het Sovjet
archiefwezen. Zie: F.C.J. Ketelaar, 'Het ar
chiefwezen in de ussr', in: nab 82 (1987) 168-
186 en de daar opgegeven literatuur.
2 Op 14 augustus 1946 aanvaardde het Centraal
Comité van de Communistische Partij van de
ussr een door Andrej Zjdanov voorbereide re
solutie, die het begin zou worden van een hek
senjacht tegen onwelgevallige literatoren. De
resolutie voorzag in opheffing van het blad Le
ningrad en plaatste Zwezda onder straffe cura
tele. Belangrijkste mikpunten van Zjdanov wa
ren de dichteres Anna Achmatova en de
schrijver Michail Zosjtsjenko, maar tegelijk
met hen werden alle 'symbolisten' en 'ak-
meïsten' als een 'aristocratische salon-troep'
ontmaskerd en op de vuilnishoop gegooid. De
resolutie zou het culturele klimaat bepalen tot
aan de dood van Stalin.
3 Fjodor Raskoljnikov: pseudoniem van Fjodor
Fjodorovitsj Iljin (1892-1939), respectievelijk
volkscommissaris voor de Kaspische en Balti-
sche vloot, Sovjet-ambassadeur in Afgha
nistan, voorzitter van de Centrale Repertoire
commissie en vice-voorzitter van de
Hoofddirectie voor de Kunst. Was getrouwd
met de schrijfster Larisa Michajlovna Rejsner
(1895-1926).
4 Glavlit: Hoofddirectie ter beveiliging van
Staats- en militaire geheimen in de literatuur
(Staatsorganisatie voor de censuur, opgericht
in 1922).
5 Boenin, Ivan Aleksejevitsj (1870-1953), neo
realistisch auteur, week als tegenstander van
het Sovjetbewind in 1920 uit en vestigde zich te
Parijs, waar ook zijn dagboek gepubliceerd
werd (1925).
6 Voor een goed begrip: met departementale in
structies worden hier geen aanwijzingen be
doeld die uitgaan van een voor het gehele ar
chiefwezen competent ministerie. In de
Sovjet-Unie is sprake van een onvoorstelbare
verkokering van alle sectoren van het maat
schappelijk leven, die alle hun eigen staatsorga
nisaties kennen en veelal aan de top bekroond
worden met een ministerie. Al deze departe
menten regelen hun eigen zaken en zijn aller
gisch voor bemoeienis van buitenaf. De depar
tementen blijven ook greep houden op hun
archieven, zelfs wanneer ze naar de Staatsar
chieven zijn overgebracht. Hier wordt dan ook
gedoeld op aanwijzingen die van alle departe
menten afkomstig kunnen zijn.
7 Gehouden van 28 juni tot 2 juli 1988.
8 Gosplan: Staatsplanbureau.
332
Summary
Radical changes are taking place in the Soviet Union. Archivists have begun
te move too. This summer the Literaturnaya Gazeta published a discussion
on account of the bringing forward of plans for an Act on Archives.
In a article entitled 'Not only a matter of secrecy', mrs. S. Zhitomirskaya
points out that a modernization of Soviet archives requires more than issueing
new rules. In addition, she has no confidence in a new act when such rules
are prepared by the present-day leadership of Soviet archives.
The opinions of Zhitomirskaya are shared by several readers of the Litera
turnaya Gazeta. The American specialist on Soviet archives Patricia Kennedy
Grimsted underscores the need of improvement of the system of catalogues
and inventories, N. N. Bolchowitinov exposes the backwardness of Soviet ar
chives in comparison with the West, and W. P. Kozlov demands a more inde
pendent position of archives in regard to the ministries.
333
