Welke conclusies kunnen hieruit voor archiefruimten, die doorgaans vooral tegen
externe branden beschermd dienen te worden, getrokken worden? Het Iucht-
kanaal in de archiefruimte m oet thermisch geïsoleerd zij nevenredig aan de ver
eiste brandwerendheid. De doorvoeropeningen in de muren moeten brandwe
rend afgedicht worden (dit geldt overigens voor alle doorvoeropeningen). In
elke doorvoeropening dient zich een thermisch geïsoleerde brandklep te bevin
den, die door een smelteenheid in werking wordt gesteld. De brandwerendheids-
eisen voor afdichting van doorvoeropeningen en voor brandkleppen behoren
gelijk te zijn aan die voor de betreffende muur. Tenslotte mag het luchtkanaal
ook geen rook doorlaten in verband met het risico voor aanwezige personen
in de archiefruimte en ter vermijding van roetaanslag op de archivalia.7
Op de risico's van broomchloordifluormethaan (bcf of Halon 1211) en
broomtrifluormethaan (btm of Halon 1301) voor mensen (vooral Halon 1211)
en onvervangbare waardevolle voorwerpen (Halon 1211 en Halon 1301) is reeds
gewezen. In principe corroderen beide blusmiddelen doordat de halogene kool
waterstoffen ontleden bij aanraking met vuur. Het wekt dan ook verbazing dat
in Open Halon 1301 als uitermate geschikt voor de 'bescherming van waarde
volle en onvervangbare materialen' wordt aangeraden.8 Helaas is het in 1982
aanbevolen uitgebreide onderzoek naar de schadelijke effecten nog steeds niet
verricht. Ligt hier niet een taak voor de ministeries van wvc en o&w (Universi
teitsbibliotheken) om een opdracht te verstrekken aan het Centrum voor Brand
veiligheid TNO?
H. B. N. B. Adam
Noten
1 Nederlands Archievenblad lxxxiii (1979) 208-
215 en lxxxvi (1982) 66-67, 185 en 373-375
Open xi (1979) 547-553 (uitvoerige literatuur
lijst)
Overheidsdocumentatie xxxvm (1984) 153-155
en 203
Bulletin onder andere nr. 11 (december 1984)
bijdrage nr. 9.
2 De tekst van alle lezingen, de gestelde en beant
woorde vragen en de paneldiscussie zullen ge
publiceerd worden in Klimaatbeheersing.
3 j. dekker, 'Brandgedrag van luchtbehandelings
kanalen' en j.m.poppelier, 'Blusgasinstallaties
en de combinatie met ventilatie- en regelsyste
men'.
4 Nederlands Archievenblad lxxxvi (1982)
131-172.
5 Gedrag van bouwmaterialen, bouwconstructies
en inventaris goederen (losbladige verzameling
van rapporten van het Centrum voor Brandvei
ligheid tno), Lelystad, 1984.
6 nbpi-Bulletin xix 3 (1985) 24. De beproevingen
gingen uit van de zogenaamde 'worst case'-
situatie. Het is de bedoeling dat in 1987 een Ne
derlandse norm verschijnt.
7 Volgens een mededeling van het Centraal Labo
ratorium voor onderzoek van voorwerpen van
kunst en wetenschap te Amsterdam tast roet op
zich zelf niet papier aan, maar hecht het zich zo
sterk, dat verwijdering ook aantasting van het
papier betekent.
8 Zie noot 1.
Bedrijven betalen inventarissen van bedrijfsarchieven
Op 22 september 1986 werd tijdens een besloten feestelijke bijeenkomst in het
kantoorgebouw van knp Nijmegen b.v. een tweetal inventarissen aan de in-
ventarisatoren en andere genodigden aangeboden. Het betrof de als de delen
23 en 24 in de Gelderse Inventarissenreeks verschenen Inventaris van het directie
archief van de n.v. Papierfabriek 'Padalarang', (1918) 1921-1958 (1967) en van
94
de Stichting 'Het Selleger Pensioenfonds', 1949-1965 (1967), door
H. B. N. B. Adam en de Inventaris van de archieven van de N.v. Papierfabriek
Gelderland1908-1963 en van Gelderland Tielens Papierfabrieken n.v., 1963-
1972 (1974), door H. B. N. B. Adam, A. Anzion, K. J. W. Peeneman en J. E.
van der Sleesen.
De Koninklijke Nederlandsche Papierfabrieken n.v. toonde haar historische
besef door na overname van Gelderland Tielens in 1972 de archieven aan het
Rijksarchief in bewaring te geven.1 Bovendien was men bereid de uitgave van
de inventarissen (papierdruk en bindwerk) te bekostigen. Deze vorm van 'spon
soring' betekent in het kader van 'toenemende taken bij beperkte middelen'
een aantrekkelijke financiële verlichting en een voorbeeld dat navolging ver
dient.
Noot
1 In de hoofdzetel van de knp te Maastricht is
ook een bedrijfsarchivaris werkzaam die in
1968 een gedegen inventaris uitgaf:
J.o. j.schils, Inventaris van het Archief van de
knp, 1850-1933, Maastricht (knp), 1968.
95
