De collecties van het toekomstige
Instituut voor Architectuur
en Stedebouw
Summary
The business side of service to the public
In October 1985 the Dutch Association of Town and Regional Archivists
held a meeting on which were discussed matters of copyright, fees, the rela
tion between publishers and archivists, and publicity projects.
Copyright plays a role when documents, especially those from private persons,
are multiplied and published.
There is a great variety in the fees required by archives for their services. More
unity is required.
Archivists should do well by establishing business contacts with publishers for
the purpose of publishing sources, documents and historical essays.
Archivists should also use more inventivity and commercial feeling in order
to reach a far greater part of the general public than they do now.
14
Een pleidooi voor interdisciplinaire bewerking en beheer
Dirk Baaiman en Erik de Jong
Het kan velen niet ontgaan zijn dat er in Nederland door de minister van wvc
pogingen worden ondernomen te komen tot de oprichting van een nationaal
instituut van architectuur en stedebouw. Drie in Amsterdam bestaande instel
lingen zouden na een fusie daarin moeten opgaan, waarbij het geheel van hun
activiteiten de natie meer zou moeten opleveren dan de som van hun huidige
taakstellingen.
Die instellingen zijn de Stichting Wonen met taken op het gebied van voor
lichting, educatie en exposities over architectuur en stedebouw, de Stichting
Architectuurmuseum (sam) die zich vooral tot taak stelt architectenarchieven
en architecturalia te verzamelen (hoewel zij zich in de praktijk ook met het
organiseren van tentoonstellingen bezighoudt) en het Nederlands Documen
tatiecentrum voor de Bouwkunst (ndb). Het ndb werd in 1972 in het leven ge
roepen om, als dochter van de Rijksdienst Monumentenzorg, de door de sam
al sinds 1955 verzamelde archieven te gaan beheren. Met die constructie om
zeilde de Rijksoverheid op dat moment de oprichting van een echt architec
tuurmuseum, waartoe overigens al decennia eerder initiatieven waren onder
nomen.
Zwaartepunt in de taakstelling van het nieuw te vormen instituut zou zijn:
stimuleren van de ontwikkelingen in de architectuur door het publiek maken
van onderzoek, het tentoonstellen van objecten, het ontwikkelen en uitdragen
van ideeën en het verzamelen en beheren van archieven van ontwerpers en in
stellingen op het terrein van de architectuur en stedebouw uit de negentiende
en twintigste eeuw. Met dit instituut wordt een nationale en enigszins presti
gieuze instelling beoogd, die haar prestige vooral lijkt te gaan ontlenen aan
de manifestaties die zij zal moeten kunnen organiseren en, niet in de laatste
plaats, aan de verzameling archieven, tekeningen en realia.
De mogelijke roep die de nieuwe, door het rijk (vrom en wvc) te betalen
instelling zich zou kunnen verwerven is, tezamen met het gevoel van Rijkswe
ge onderbedeeld te zijn, voor Rotterdam aanleiding geweest zich op te werpen
als enig juiste vestigingsplaats. Deze wens is tot verbijstering van iedereen die
15