Belangrijke mensen worden aangewezen en benaderd. Wil je iemand spreken,
het kan. Stap naar hem of haar toe, al is het om zeven uur in de morgen aan
het ontbijt. Vijf dagen meetingvijf dagen rennen, luisteren, praten, eten, vrien
den maken en moe zijn.
Gaandeweg wordt duidelijk dat er sprake is van een geweldig verschil in ach
tergrond en niveau bij de aanwezigen. Er zijn archivarissen van steden, uni
versiteiten, staten, kerken, bedrijven, verenigingen, er zijn registratoren, do
cumentalisten en bibliothecarissen. Elk trekt aan zijn kant van het vak. Een
aantal lezingen is erg basaal. Sommige vragenstellers hebben het over iets an
ders, de inleiders blijven vriendelijk. Selling. Alles wordt verkocht, idee en in
houd, mensen en lucht. Sommiger vertoon is indrukwekkend. Een competa-
tieve samenleving dwingt tot overlevingsgedrag. Succes telt. Vrouwelijke
inleiders vertellen en passant aan welke universiteiten hun kinderen studeren.
Mannen wijzen op hun publicaties en op hun arbeidservaring. Prestaties. De
meeste sprekers hebben een goede presentatietechniek, zijn rol- en tekstvast.
De boodschap komt over het voetlicht.
Vijf dagen kennisoverdracht, in sommige zalen vijf dagen vakdiscussies, ni
veauverhoging. En alles op de klok. Een Brabants kwartiertje is er niet bij.
Gelukkig vallen er gaten, een enkele spreker komt niet opdagen, even lucht.
Het Hyatt-hotel heeft op een driezijdig inpandig terras uitzicht op de Colo
rado River, een wintertuin waarboven het dak schemert, opgehangen aan de
kam van tientallen metershoog gestapelde kamers. De lunches zijn efficiënt,
in cellofaan verpakt. Vergaderen gaat voor. 's-Avonds mag het even, diners,
grote en kleine, informeel, maar toch, ook weer werkdiners, gelukkig niet voor
buitenlanders.
De real Texan Bar-b-q begint met een stoet schoolbussen. In een natuur
park buiten de stad worden tegen zonsondergang onder een dubbele, typisch
Texaans, regenboog de archivarissen gespijzigd en gelaafd. Uitlopers van de
orkaan Julia rukken aan het afdak en aan de muziek van de country western
band. Een paar dagen later treffen we elkaar bij Holloween, een eendagscar-
naval. In navolging van het Circus Maximus worden tienduizenden deelnemers
als een draaikolk in de 6th-Street geperst, langs een ellips van dranghekken
en echte Texaanse politieagenten. Een schitterend schouwspel. Op advies ver
trekken wij voor elven, daarna wordt het echt, een Western.
De Meeting blijft hoofdzaak. Op maandag zijn er vier workshops, van acht
tot vijf, training in ontsluiting van archieven, automatisering, restauratie en
conservering, thesaurusbouw. Daarnaast draaien committees uit de saa hun
programma voor geïnteresseerden. Het Internationaal Archival Affairs Com
mittee ontvangt ter vergadering de nog aanwezige sPA-bestuursleden. Vice-
voorzitter en secretaris krijgen het woord. Er bestaat ongeveinsde belangstel
ling. Fysieke aanwezigheid, goede voorbereiding en enthousiasme zijn sleu
tels en daarmee voorwaarden voor participatie. Task forces, speciale werk
groepen verkennen nieuwe onderwerpen.
Dinsdag en donderdag vallen in vier dagdelen uiteen, woensdag in twee. Voor
elk dagdeel is keus uit tenminste acht sessies. Sommige zijn besloten, toegang
na voorintekening, voor een enkele moet worden betaald. Profijtbeginsel.
Met de onderwerpen kan een index worden ingevuld. Archieven van etnische
66
minderheden, van gewone minderheden, oral history, micrografie, bedrijfs
archieven, selectie, openbaarheid, het image van het beroep, lobbytechnieken,
de vrouw in het vak, ontsluiting van fotocollecties, loopbaanopbouw, toepas
sing van software, archivarissen in de literatuur, de levenscyclus van archie
ven, de organisatie van grootschalige vrijwilligersprojecten, etc. etc.
De vrijdag is wat rustiger, al wordt er om half acht begonnen. Keus uit ne
gen onderwerpen. Om elf uur de lunch, afscheid, om een uur is het voorbij.
Veel Amerikaanse collega's maken van de gelegenheid gebruik om door te rei
zen naar Zuid-Amerika. De SAA-tour naar Mexico is begrijpelijkerwijs afge
last. Intussen heeft de stereotype Texaan, een olie(?)miljonair, tijdens de lau
datio (awards-uitreiking, in deze vorm in Nederland onmogelijk), geld
beschikbaar gesteld voor de bekostiging van twee leerstoelen archiefwetenschap
pen aan de Texas State University. Schenker en bekroonden wordt met ap
plaus beloond, hun naam worde onthouden.
Een congres van tumulteuze ervaringen. Een hoofd barstend van informatie
en ideeën. Een pressure-cooker waar het vak wel in vaart. Een rustiger analyse
van methodiek en programma geeft aan dat belangrijke delen daarvan ook
in Nederland een positief effect kunnen hebben. Onze scholing is gemiddeld
beter, zeker de theoretische. Maar daar lijkt het aantal vak-ontwikkelaars groter,
ook relatief. Het ontbreken van verstarrende tradities maakt het nemen van
risico's tot een normale zaak. Mislukkingen schragen succes, geven zelfver
trouwen.
Amerika is een must, de Annual Meeting zeker, al is het maar eens in je leven.
N. T. van Albada
Der Archivar, jaargang 38 (1985)
Een uitgebreid verslag van het in 1984 in Bonn gehouden Internationaal Ar
chiefcongres is opgenomen in nummer 1In hetzelfde nummer is een artikel
geplaatst over archiefdiensten van parlementen, waarvan de personeelsleden
als een afzonderlijke sectie in de Duitse vereniging van archivarissen zijn ver
tegenwoordigd, te zamen met de archivarissen van politieke partijen en ande
re politieke organisaties. Andere archiefdiensten waarop in deze jaargang de
schijnwerper gericht staat, zijn die van de Duitse Bondsdag (in nummer 1),
van Hannover (in nummer 2), de stad waar in 1985 het Duitse Archiefcongres
is gehouden, en van de Beierse Academie van Wetenschappen (in nummer 3).
Ook wordt aandacht besteed aan de collecties van het Instituut voor Contem
poraine Geschiedenis in München (in nummer 4).
Angelika Menne-Haritz heeft een interessant artikel geschreven over de toe
passing van de computer bij het ontsluiten van archieven (nummer 4). Zij is
tot de conclusie gekomen dat de computer geen verandering dient aan te bren
gen in de traditionele methoden van toegankelijkmaking. De thans gebruike
lijke ingangen moeten onveranderd gehandhaafd blijven. Zij verwijst daarbij
naar de ddr, waar wel een andere wijze van ontsluiting wordt nagestreefd.
67
