Speciale aandacht nu voor het volgende pand, dat samen met het lage gebouwtje
aan de westzijde (maar waarmee het geen verbinding had) tot huisvesting diende
van de Hollandse leen- en registerkamer. Het gedeelte aan de noordkant had
ook weer drie etages met in totaal vier vensters in de bovenste twee verdiepin
gen. Het huisje aan de westkant was een laag, met pannen gedekt gebouwtje
met een deur, vensters en twee raampjes.
Reeds in de veertiende eeuw was er overigens al sprake van 'registerkamers'
op het Binnenhof. De ene keer werden ze getraceerd in de nabijheid van de
Middelpoort (nu Stadhouderspoort, zie over benaming van deze poort ook
hoofdstuk 3), de andere keer in de hangkamers boven het portaal voor de Grote
Zaal. Waarschijnlijk is in 1531 de 'regysterkamer van de Leenen' definitief
gevestigd in het meest westelijk gelegen gebouw aan de noordzijde. Ising schrijft
hierover: 'In de twee vertrekken van de Leenkamer van Holland, ten westen
van de Rekenkamers gelegen, plachten de registers van de leenen, de verdra
gen en contracten, door de Graven indertijd gegeven en gesloten, bewaard te
worden.'13
Enkele jaren later begon men met een verbouwing van de drie panden die
nu onder één daklijst werden samengebracht. Afbeelding 2 toont ons hoe het
er in 1780 (én in 1802, toen Van Wijn er kwam) uitzag. Wanneer Van Wijn
zich 's morgens naar zijn werk begaf, liep hij dus via de trap, verscholen ach
ter het portaal met de walviskaken, de Grote Zaal in. Via een deur links voor
aan in de zaal (zie afbeelding 3) kwam hij in de wenteltrap van de noordweste
lijke toren, in welke toren zich ook het uurwerk bevond. De wenteltrap leidde
dan naar een galerij via welke men de vertrekken kon bereiken.14
1-5 Aan de slag
Getweeën gingen Van Wijn en Flament nu aan de slag om de grote hoeveelhe
den archivalia te ordenen en te inventariseren. Zij vervaardigden toegangen
en codes op de archieven van leen- en registerkamer, domein- en rekenkamer,
Hof van Holland en inspecteerden her en der in het land archiefbewaarplaat
sen. Uitvoerig deed Van Wijn verslag van zijn werkzaamheden aan de Raad
van Binnenlandsche Zaken die hem keer op keer complimenteerde met de re
sultaten van zijn inspanning, die voor een belangrijk deel werd aangewend voor
het opzetten van een keten van 'archiefcorrespondenten' in den lande. Zowel
in 1805 als in 1806 maakte hij een langdurige en dus vermoeiende reis naar
Henegouwen in verband met aldaar berustende charters die hij graag naar Ne
derland overgebracht had gezien.
Maar soms hield zelfs de 'werkzame ijver' van Van Wijn op. In de eerste
helft van 1803 was hij een tijdlang niet in staat om te werken, want 'dien tijd
namen de funeste desastres van mijn huis een aanvang. Zij stortten mij niet
slegts, tusschen 't begin van Januarij en 24 mei 1803 in ene krenkte van ruim
elf weken, maar rukte eerste ene waarde, by my inwonende bloedverwante,
toen mijne nooit te vergetene egtgenote in 't graf, en maakte my een geruime
poos schier tot alle werk van studie onbekwaam'.15 Deze 'desastres' speelden
zich zeer waarschijnlijk af in het huis van de juwelier Bron aan het Spui, bij
wie Van Wijn op kamers was gaan wonen. Van Wijn echter zette zich over
de tegenslagen heen en ging onverdroten voort met het verrichten van zijn pio
niersarbeid.
308
3
3 Interieur van de Grote Zaal met links vooraan de (vermoedelijke) toegang tot de trap
die leidde naar de vertrekken aan de noordzijde van de Zaal.
(kossmann, Boekverkoopers).
Deo sit gloria (1806-1813)
2-1 Een koninklijke wens
Toen Van Wijn in 1802 aantrad als 's lands archivaris, was het Staatsbewind,
dat uit twaalf leden bestond, het belangrijkste bestuurscollege in de Bataafsche
Republiek. In 1805 werd een belangrijke stap gezet naar een éénhoofdig be
wind door de benoeming van Rutger Jan Schimmelpenninck tot raadpensiona
ris van de Republiek. Voor het practische functioneren van Van Wijn hadden
deze wijzigingen in de regering geen gevolgen, maar dit werd anders toen al in
2 Gezicht op de panden aan de noordzijde der Grote Zaal nadat ze onder één daklijst zijn
gebracht (1780). (kossmann, Boekverkoopers).
309
