Internationale betrekkingen
Overgaande tot enkele memorabilia op internationaal terrein, begin ik met de
openstelling voor historisch onderzoek van de archieven van de Europese
Kolen- en Staalgemeenschap, als uitvloeisel van de beslissing om de archieven
van de Europese Gemeenschappen na dertig jaar openbaar te maken. De be
treffende regelingen zijn een merkwaardig voorbeeld van archiefrecht met
rechtstreekse toepassing in de lid-staten: de lid-staten zijn verplicht af te zien
van het openbaar stellen van nog niet gederubriceerde documenten afkomstig
van de Europese instellingen onder voorwaarden die minder streng zijn dan
die welke in de beschikking van de Commissie (resp. de verordening van de
Raad) van de Europese Gemeenschappen zijn bepaald.
De collegae mw. drs. J. A. M. Y. Bos-Rops en mr. P. Brood namen deel aan
de drie maanden durende Stage technique international des archives te Parijs.
Het derde Nederlands-Duitse archiefsymposion, op 15-16 sept 'ber te
Münster gehouden, bood opnieuw een goede gelegenheid tot uitwisseling van
ervaringen. Op de Deutscher Archivtag, 10-13 oktober te Saarbrücken, waar
collega drs. J. H. M. Wieland het woord voerde, vertegenwoordige een andere
Maastrichtenaar, H. Ronner, de Vereniging. De van werd door de voorzitter
vertegenwoordigd bij de opening van de vijfde Internationaler Graphischer
Restauratorentag, 12 september te 's-Gravenhageen tijdens de 22e Table Ron
de des Archives, die van 17 tot en met 20 oktober in Bratislava, de hoofdstad
van Slowakije, plaats had. Uit Nederland namen verder deel de algemene
rijksarchivaris, drs. E. van Laar, die secretaris voor ontwikkelingssamenwer
king van de International Council on Archives is, drs. J. N. T. van Albada, die
voor de ica de organisatie van de internationale archiefweken 1984 coördi
neert en mr. J.Rinzema, secretaris van ica's sectie van archivarissenvereni-
gingen, die in Bratislava de jaarlijkse vergadering van afgevaardigden hield.
Deze Nederlandse vertegenwoordiging illustreerde de wezenlijke bijdrage die
Nederlandse archivarissen aan het werk van de ica leveren. Dat juist ons land
bij déze Table Ronde niet mocht ontbreken, hield verband met de Nederland
se weigering vorig jaar om aan de Table Ronde in Kuala Lumpur (Maleisië)
deel te nemen, aangezien toen aan Israëlische vertegenwoordigers een inreisvi
sum was onthouden. Daartegen hadden de algemene rijksarchivaris en de van
schriftelijk geprotesteerd. De in Kuala Lumpur voorgelezen Nederlandse stel-
lingname werd ondersteund door de archivaris van de Verenigde Staten en
door de Zweedse rijksarchivaris, mede namens de overige Scandinavische lan
den. Dat leidde tot het besluit dat voortaan een uitnodiging van enig land om
een Table Ronde te ontvangen, alleen aanvaard zal worden indien de regering
garandeert dat alle leden van de Table Ronde toegang zullen krijgen. Neder
lands principiële houding heeft dus resultaat gehad. Een verslag over de Table
Ronde in Bratislava, gewijd aan het probleem van de toevloed van moderne
archieven, verschijnt in het Nederlands Archievenblad.
98
Personalia
Ik kom tot de personalia. Op 27 juli overleed drs. N. M. Japikse, oud-gemeen
tearchivaris van de stad waar wij thans bijeen zijn. E. J. van Ebbenhorst Teng-
bergen verliet wegens pensioenering de provinciale archiefinspectie Gelder
land; hij werd bij deze gelegenheid benoemd tot ridder in de orde van Oranje-
Nassau. Mr. E. D. Eijken, rijksarchivaris in Overijssel, oud-secretaris van de
Vereniging, werd officier in de orde van Oranje-Nassau. Mr. A. L. G. M. van
Agt verliet het streekarchief Zuidoost-Brabant, aan welks oprichting hij als
gemeentearchivaris van Eindhoven zo heeft bijgedragen. Hij werd opgevolgd
door mr. A. P. A. M. Spijkers. De gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwou-
de benoemde mw. C. N. W. M. Glaudemans tot gemeentearchivaris in deel
tijd. Ook in Rijswijk (zh) deed een gemeentearchivaris zijn intrede: M. J. van
den Berge. Gelukkig is er dus nog enige groei in het aantal gemeenten met ar
chivaris. Drs. P. C. B. Maarschalkerweerd verliet de provinciale archief
inspectie Zeeland om gemeentearchivaris van Helmond te worden. Wij hopen
dat de vacature in Zeeland niet te lang op vervulling hoeft te wachten. Pastoor
B. Voets werd tot archivaris van het bisdom Haarlem benoemd. P. A. Hende-
rikx, wetenschappelijk hoofdmedewerker bij de leerstoel archiefwetenschap
aan de Universiteit van Amsterdam, verwierf cum laude de graad van doctor
in de letteren. Drs. J.P.A. Louman verliet het Nederlands Economisch-
Historisch Archief, terwijl de secretaris van de Archiefraad mw. drs.
D. E. Herpin een andere functie bij het ministerie van wvc aanvaardde.
Er werden twee nieuwe streekarchivariaten gevormd, Noord-Veluwe en de
Bommelerwaard, waardoor verwerkelijking van het ideaal van een dekkend
net van gemeente- en streekarchieven in de provincie Gelderland naderbij
komt. In Noord-Brabant is op één gemeente na het net gesloten door toetre
ding van de gemeente Boekei tot het streekarchivariaat Maasland. Nu maar
zorgen dat het net dichtgeknoopt blijft en er, bij pensioenering en door bezui
niging, geen gaten vallen. Verheugend daarom zijn de oproepen voor een
nieuwe gemeentearchivaris van Roosendaal en Nispen en voor een deeltijdar
chivaris van de gemeente Veere. Hopelijk verloopt de sollicitatie- en benoe
mingsprocedure in deze gemeenten beter dan die in een andere gemeente in het
zuiden, waar door onzorgvuldige procedures de belangen van de kandidaten
in het gedrang kwamen. Er bestaat een code voor sollicitatie- en benoe
mingsprocedures, vastgesteld door de Vereniging van Nederlandse gemeen
ten, die zeker ook van toepassing hoort te zijn bij benoeming van een gemeen
tearchivaris.
Bij de directie mma van het ministerie trad drs. B. C. Lodder aan als hoofd
van de afdeling Beleid. Volgende week treedt mr. R. Hotke af als directeur-
generaal culturele zaken van wvc. Daar de bij zijn afscheidsreceptie te ver
wachten drukte het zal verhinderen veel tot de vertrekkende directeur-gene
raal te zeggen, benut ik deze gelegenheid. De heer Hotke heeft voor het ar
chiefwezen belangrijke verdiensten. In 1967 verwisselde hij het hoofd
directeurschap van de Rijksdienst voor de monumentenzorg voor de functie
van hoofd van de directie Oudheidkunde en Natuurbescherming van het mi
nisterie van crm. In 1972 werd hij directeur-generaal voor culturele zaken.
Onder zijn bewind zijn de Archiefwet 1962 en het Archiefbesluit in werking
99
