In de wetenschap dat de opsomming niet volledig zal zijn ten aanzien van afscheid, be
noeming en huldiging, wil ik het volgende memoreren. De streekarchivaris van de
Markkant, drs. C. Th. Lohmann, ging per 1 september 1982 met pensioen en werd bij
die gelegenheid benoemd tot ridder in de orde van Oranje-Nassau. Drs. R. J. Wols
werd zijn opvolger. Twee nieuwe provinciale inspecteurs traden per 1 oktober 1982
aan. Mevrouw mr. E. S. C. Erkelens-Buttinger volgde in Utrecht dr. M. P. van Buijte-
nen op en drs. R. M. E. Raaff trad in de vacature in Zuid-Holland. Met ingang van 1
december 1982 ging dr. F. A. Brekelmans als gemeentearchivaris van Breda met pen
sioen. Bij gelegenheid van zijn afscheid op 26 november daaraan voorafgaand vond een
academische zitting plaats met voordrachten van dr. P. Avonds, dr. H. M. Brokken en
prof. dr. P. M. M. Klep over onderwerpen, welke de scheidende jubilaris zeer aan het
hart lagen. Eerder in het jaar had dr. Brekelmans zijn 25-jarig jubileum als gemeente
archivaris gevierd. Mr. M. W. van Boven is inmiddels tot zijn opvolger benoemd. De
oud-gemeentearchivaris van Maastricht, dr. mr. H. H. E. Wouters kreeg bij gelegen
heid van zijn zeventigste verjaardag op 6 oktober 1982 aangeboden het Campus liber.
Bundel opstellen over de geschiedenis van Maastricht. Aan deze boeiende bundel droe
gen tal van collega's bij. Ons erelid dr. G. W. A. Panhuysen mochten wij gelukwensen
met zijn tachtigste verjaardag.
Tenslotte zij hier vermeld dat drs. B. J. Slot op 2 december 1982 in Leiden promoveer
de op het proefschrift Archipelagus Turbatus. Les Cyclades entre colonisation Latine
et occupation Ottomane c. 1500-1718.
Nieuwe of vernieuwde gebouwen werden betrokken door het Rijksarchief in Noord-
Holland, het gemeentearchief Amersfoort en het streekarchivariaat Maasland. Het
125-jarig bestaan van het gemeentearchief Rotterdam werd op 19 november 1982 o.a.
gevoerd met de opening van een tentoonstelling.
Niet onvermeld mag blijven de huldiging van een archiefbezoeker. Mr. dr. J. Belonje
bezocht als 13-jarige in 1912 voor het eerst het archief van Alkmaar. De trouwe bezoe
ken gedurende zeventig jaren hebben tot ruim 900 publikaties geleid. De zilveren pen
ning van verdienste van de gemeente Alkmaar werd dr. Belonje op 10 september 1982
uitgereikt. Bij die gelegenheid verscheen mr. dr. Johan Belonje zeventig jaar archief
bezoeker 1912-1982, met een biografie door drs. W. A. Fasel en een bibliografie van
ing. P. S. Teeling. Zo doen wij met onze bezoekers!
Voor hen traden wij ook in het krijt door ons tot de Vaste commissie voor Welzijn en
Cultuur van de Tweede Kamer te wenden teneinde te protesteren tegen de invoering van
een bezoekersbijdrage voor de studiezalen van de rijksarchieven. Nog om praktische re
denen heeft de minister in december dit voorstel voor de begroting 1983 laten vervallen;
gisteren gaf de minister ons te kennen dat hij ook de principiële kant van de invoering
van deze gewraakte bezoekersbijdrage onderkent. Met deze opmerkingen zijn wij al in
het werk van de vereniging gedoken.
Allereerst iets over de verschillende commissies. Vooraf wil ik de opmerking maken dat
de maandelijkse verschijning van Nieuws VAN archieven, waarvoor ik collega Van Al-
bada nog steeds zeer dankbaar ben, U, meer dan in het verleden mogelijk was, op de
hoogte houdt van wat er vanwege de vereniging gebeurt. Om die reden kan ik mij thans
beperken.
De commissie Handleiding selectie en vernietiging van archiefbescheiden kreeg een
nieuwe samenstelling. In het verslagjaar is over de hoofdstukken van het tweede gedeel
te: de (vernietigings)voorschriften, de selectiemethoden en het kostenvraagstuk, van de
hand van de heer H. J. van Meerendonk, vergaderd. Het hoofdstuk over de feitelijke
vernietiging is nog niet gereed. Op welke termijn de voltooiing van het werk tegemoet
kan worden gezien, valt door de ziekte van college Van Meerendonk, die wij alle beter
schap toewensen, niet te zeggen.
Het negende deel van de overzichten van de archieven en verzamelingen in de openbare
archiefbewaarplaatsen in Nederland, getiteld De archieven in het Algemeen Rijksar
chief is de vorige week aan mr. drs. R. Hotke als plaatsvervanger van de minister van
Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur aangeboden. De verwachting is, dat het deel
Zuid-Holland in 1983 zal verschijnen en de delen Utrecht en Limburg in 1984. Op de
voortzetting van het werk kom ik elders nog terug.
De commissie Archiefterminologie en de nieuwe permanente commissie archieftermi
nologie treden heden voor het voetlicht.
De commisie Internationale betrekkingen heeft zich, naast het verzorgen van de kro
niek van het Nederlandse archiefwezen ten behoeve van redacties van buitenlandse vak
bladen, vooral bezig gehouden met het ontwikkelen van plannen voor een cursus ge
schikt om in 1984 na het archiefcongres te Bonn aan buitenlandse collega's te presente
ren. De realisering van het project ligt bij de directeur van de Rijks Archiefschool, die
daarvoor steun moet hebben van de commissie, van de vereniging in het algemeen en
van het departement.
Over het belangrijke werk van de stuurgroep Automatisering en de daaronder vallende
projectgroepen wordt U regelmatig ingelicht. Ik wil niet in herhalingen vervallen.
Nieuw is de instelling van een projectgroep geautomatiseerd archievenoverzicht, welke
allereerst voor de archiefdiensten zal gaan werken en zich in een latere fase op de voort
zetting van de archievenoverzichten ten behoeve van het publiek zal richten.
De commissie Archieven en Hoger Onderwijs streeft er naar om het eindrapport in de
eerste helft van 1983 uit te brengen.
De commissie Regeling openbaarheid archieven heeft zich door middel van een enquête
onder gebruikers en beheerders van archieven alsmede door een hoorzitting inzicht ver
worven. Het eindrapport zal in de loop van dit jaar uitkomen.
De commissie Broncommentaren is ten strijde getrokken met het uitbrengen van het
eerste commentaar (De kohieren van de gemeentelijke hoofdelijke omslag 1851-1852,
door P. M. M. Klep, A. Lansink en W. van Muiken), de handleiding bij het vervaardi
gen van een broncommentaar en een voorlopige lijst van voor een commentaar in aan
merking komende bronnen. De respons was zeker niet teleurstellend. Op verschillende
plaatsen zijn nu archivarissen met hun gedeelte van het commentaar bezig. Inmiddels
worden ook de gebruikers in deze fase nog de universitaire gebruikers gemobili
seerd.3
Met als basis het inmiddels gepubliceerde rapport van de commissie Bouwvoorschriften
is een nieuwe commissie doende een ontwerp op te stellen van een Algemene Maatregel
3 Tijdschrift voor sociale geschiedenis 9 (1983) nr. 29, 73-74.
[124]
[125]
