a. het in het belang van het historisch onderzoek centraal beheren van aan deze dienst overgedra
gen overheids- en particuliere archieven;
b. het ordenen en beschrijven van archiefbescheiden zodat deze toegankelijk worden voor onder
zoekers;
c. het verstrekken van inlichtingen met betrekking tot de in de archiefbewaarplaats aanwezige
bescheiden;
d. het bewerken en uitgeven van historisch belangrijke bescheiden in bronnenpublikaties;
e. het activeren van de historische belangstelling van het grote publiek;
f. het vervaardigen van fotografische reproducties van archiefbescheiden;
g. het houden van toezicht op historische overheidsarchieven in de Nederlandse Antillen.
De dienst functioneert intussen reeds tien jaren met goede resultaten.
Met name mag hier worden vermeld de bronnenuitgave van 1974 onder de titel 'De Slavenopstand
op Curasao'. Bronnenpublicaties, publicaties van originele archiefbescheiden, hebben o.a. tot
doel de Antillianen te stimuleren tot verdere studies en tot nieuwe interpretaties van gegevens van
historisch-wetenschappelijke aard. In 1975 is de organisatie doorgelicht door een Nederlandse ar-
chiefdeskundige, die in een rapport aan de Antilliaanse regering een aantal aanbevelingen heeft
gedaan, welke inmiddels zijn opgevolgd of ten dele nog moeten worden uitgevoerd.
Voor de verdere ontwikkeling van deze dienst is de totstandkoming van deze landsverordening
een eerste vereiste.
Het hierboven aangehaalde Landsbesluit van de 26ste augustus 1969 had in feite in hogere wette
lijke voorschriften verankerd dienen te zijn. Zie in dit verband de tekst van artikel 11.
Ad artikel 12
Hierin wordt de plaats en de bestemming van de algemene landsarchiefbewaarplaats vastgesteld.
In de eerste plaats dienen in deze bewaarplaats de archieven afkomstig van de centrale overheids
organen te worden bewaard, voorts archieven van andere landsorganen voorzover daarvoor geen
afzonderlijke archiefbewaarplaats werd aangewezen. De landsverordening houdt rekening met de
wensen van eilandsbesturen om te komen tot oprichting van landsarchiefbewaarplaatsen in alle ei
landgebieden van de Nederlandse Antillen.
Ook is in dit verband gedacht aan een toekomstig gezamenlijke beheer in een landsarchiefbewaar
plaats van de archieven van meer dan één eiland, b.v. op één van de Bovenwindse Eilanden.
Het verdient aanbeveling om duidelijk te doen uitkomen, dat uit een archivistisch oogpunt bezien
de normale en dus meest gewenste toestand is, dat een bijzondere landsarchiefbewaarplaats wordt
beheerd door een hoger archiefambtenaar en dat alleen bij gebreke van dien het beheer wordt op
gedragen aan een 'middelbaar archiefambtenaar' danwel aan het (voormalig) hoofd van het Bu
reau Registratuur op het betreffende eiland (of een ander persoon die bijzonder bekwaam en erva
ren is op het gebied van het archiefwezen).
Ad artikelen 13, 15 en 18
De verplichting tot zorg voor het archiefbeheer is geregeld in artikel 2.
De aanwijzing van de organen is in deze artikelen geschied zodat daarover geen misverstand kan
ontstaan.
Ad artikelen 16 en 17
Aan het slot van de inleiding op dit ontwerp is reeds uiteengezet, hoe het in deze artikelen bedoel
de toezicht zal verlopen. Duidelijk moet zijn, dat er een verantwoordelijkheid t.a.v. overheids
archieven bestaat, ook nadat die bescheiden hun belang voor de administratie hebben verloren.
Conservering van archieven in goede en geordende staat reeds vóór de overbrenging naar archief-
[200]
bewaarplaatsen is een wettelijke plicht van de overheidsorganen.
Daarop dient toezicht te worden gehouden. Het toezicht bedoeld in artikel 16 moet zodanig zijn,
dat er sprake is van deskundige begeleiding van het archiefbeheer om het openbare onderzoek na
dertig jaar mogelijk te maken.
Het toezicht bedoeld in artikel 17 richt zich meer op de administratieve belangen bij de vorming
van het archief. Hoewel elk van de beide sectoren een eigen vakspecialisatie betreft kan door goe
de samenwerking tussen de verantwoordelijke diensthoofden en hun medewerkers een doelmatige
regeling worden getroffen, waardoor doublures bij de inspectie van archieven kunnen worden
voorkomen.
Ad artikel 18
Artikel 18 bevat de verplichting dat de Eilandsraad een regeling vaststelt omtrent de zorg voor de
archiefbescheiden van de eilandsorganen.
Artikel 18 zondert niet de zorg voor de naar een archiefbewaarplaats overgebrachte bescheiden
uit, wat ook wel vanzelfsprekend is, omdat het eilandgebied niet verplicht is de archiefbescheiden
van de eilandsorganen naar een landsarchiefbewaarplaats over te brengen. In de vast te stellen re
geling zullen voorzieningen worden getroffen zoveel mogelijk overeenkomstig de bepalingen van
deze landsverordening. De regeling, waarvan artikel 18 gewag maakt, moet dus betrekking heb
ben zowel op de zorg voor de nog niet als voor de wel naar een archiefbewaarplaats overgebrachte
bescheiden. De officiële interpretatie van het begrip zorg-die uit de toelichting op artikel 2 kan
worden afgeleid - dient richtsnoer te zijn voor de op grond van artikel 18 vast te stellen regeling.
De kosten, aan de uitoefening van de hier bedoelde zorg verbonden, komen ten laste van het ei
landgebied.
Ad artikel 19
Hiervoor zij verwezen naar hetgeen is opgemerkt bij artikel 4.
[201]
