In het Algemeen Rijksarchief te Brussel wordt sedert 1979 de pamflettenverzameling
bewerkt met het bibliotheekprogramma. Binnen enkele maanden zal ook de verzame
ling plakkaten en ordonnanties aangevat worden.
Al met al blijven de tot nog toe beschreven realisaties, in het kader van het totale ar-
chiefbedrijf, eerder marginale ondernemingen, die slechts als eerste aanzet tot automa
tisering moeten worden gezien.
3.2 Prioriteit voor gelijkvormige archieven
Een tweede voorwaarde voor een geslaagd automatiseringsbeleid is het vastleggen van
prioriteiten bij de inventarisatie. Nemen we als voorbeeld de klassieke inventaris, zoals
die in Nederland en België wordt opgevat. Zal er eindelijk met de intrede van de com
puter een afdoend antwoord komen op de algemene en eigenlijk nooit weerlegde kritiek
dat bescheiden in series - en dit in tegenstelling tot losse stukken - haast nooit afzon
derlijk beschreven worden? Zal men elke akte tot basiseenheid van archiefbeschrijving
promoveren? Zal ons streven naar verfijning van de inventarisatie uitmonden in de
Franse inventaire analytique? Tegen deze evolutie is m.i. terecht gewaarschuwd.23 Het
zou onze achterstand slechts vergroten en bovendien is het alternatief, nl. het toevoegen
van regestenlijsten, brievenlijsten en indices, een bij uitstek computer-gerichte oplos
sing aangezien de computer pas zijn grootste rentabiliteit bereikt wanneer zoveel moge
lijk gelijksoortige documenten kunnen worden bewerkt. Terwijl de klassieke, beknopte
inventarisatiemethode - bij voorkeur, maar niet noodzakelijk per computer - behou
den blijft voor de algemene inventaris, zullen bepaalde gelijkvormige archieven, zoals
b.v. de registers van voluntaire rechtspraak, boedelbeschrijvingen, procesdossiers e.d.
die in haast elk schepenarchief voorkomen, met een specifiek programma kunnen wor
den geanalyseerd.
De archiefautomatisering dient, althans in de aanvangsfase, te worden geconcentreerd
op gelijksoortige archieven van gelijksoortige instellingen.24 In België loopt sedert enige
jaren een nationaal project om alle gerechtelijke dossiers op een eenvormige manier te
beschrijven. De archivaris, die in de rechtbank de selectie heeft uitgevoerd, inventari
seert de bewaarde dossiers op standaardformulieren die nadien centraal worden ver
werkt (afb. 9). Periodiek worden inventarissen (afb. 10) afgedrukt met de daarbij ho
rende secundaire toegangen op de namen der partijen, beroepen, gemeentenamen en
delicten.25
3.3 Integratie in een geautomatiseerd archiefbeheer
Een derde manier om de rentabiliteit van een geautomatiseerde inventarisatie op te voe
ren is de integratie in een algemeen geautomatiseerd archiefbeheer. Met slechts een ge-
23 W.A. FASEL, De analytische inventaris, in: Nederlands Archievenblad, 75 (1971), p. 131.
24 J. BEKERS, De inventarisatie van overheidsarchieven op nieuwe wegen, in: Miscellanea ar-
chivistica, 17 (1977), p. 5-11.
25 Het project startte eind 1976 op initiatief van Dr. H. Coppejans-Desmedt, toenmalig hoofd
van het departement wetenschappelijke diensten van het Algemeen Rijksarchief. Het ponsen
van de gegevens werd gedurende enkele jaren stilgelegd bij gebrek aan personeel. De invoer zal
eerlang on-line hernomen worden.
ARCHIVES JUDICIAIRES DEPOT AQkL COTE dgz<)-3
r
r Lohge,
<-
10 /y^JLsv^cCkjC^&hjL-
[422]
INSTANCE
OZ N^so-eJiSjLA
N° NOTICE
DATE
^37 OH *10
INCULPE(S)
l° EA CLAVENj SywUjLf
2°
3°
4°
PROFESSION
2°
3°
4°
PREJUDICES
2° JbdBUISSON, cCccc/e.
3°
4°
PROFESSION
2°
3°
4°
NOT. DU DEL.
j0 Cou^></
2° X X *JECaC£- A^JjLc^oJIjL djL, -&L Cis^JL-
3°
4°
LIEU DU DEL.
jÉi ELo i 5
REMARQUES
Afb. 9 Formulier
voor de
EXCL A V^N jut a-CCLL^c- cUl
inventarisatie van gerechtelijke archieven.
[423]