Hiertegen is protest gerezen. In de ledenvergadering op 23 februari 1981 (deze jaar
gang, blz. 109) zei de voorzitter van de VAN het te betreuren als de rijksarchiefdienst
voortaan niet meer aan alle gemeente- en streekarchieven (althans niet alle grotere
diensten) inventarissen gratis zou toezenden. In het periodiek overleg met voorzitter en
secretaris van de Landelijke Kring van gemeente- en streekarchivarissen en de voorzit
ter van de VAN heeft de algemene rijksarchivaris gewezen op de hoge kosten die onver
minderde voortzetting van gratis verspreiding onder het steeds toenemend aantal
gemeente- en streekarchieven met zich meebrengt. Van ruilverkeer is in de meeste geval
len geen sprake meer, daar in het algemeen de rijksarchieven veel meer inventarissen
publiceren dan de gemeente- en streekarchieven.
Anderzijds wordt erkend dat bepaalde inventarissen verdienen om door een ruime
kring van collegae en archiefgebruikers geraadpleegd te worden. Voor de collegae kan
dit bijdragen tot verhoging van het peil van het inventariswerk, voor de archiefgebrui
kers geldt dat zij door de vermelding van gepubliceerde inventarissen in de archieven
overzichten nog extra geattendeerd zijn.
Het Convent van rijksarchivarissen heeft daarna ingestemd met wijziging van het
systeem van verspreiding van inventarissen van de rijksarchiefdienst. Met het automa
tisme van toezending van iedere inventaris wordt gebroken. Aan gemeente- en streekar
chieven buiten de provincie waar het rijksarchief gevestigd is, wordt een inventaris al
leen gratis toegezonden indien men om toezending van die speciale inventaris vraagt.
Uit de op gezette tijden te publiceren lijst van publicaties en uit het jaarverslag van de
rijksarchiefdienst kan men gewaar worden welke inventarissen verkrijgbaar zijn.
Heruitgave acta synodale vergaderingen Kruisgemeenten
De archiefdienst van de Gereformeerde Kerken in Nederland is van plan in het komen
de najaar een fotografische herdruk uit te geven van de Notulen van de Algemene Ker
kelijke Vergaderingen van de Gereformeerde Kerk onder het Kruis, 1844-1869. Daar
blijkt veel belangstelling voor te bestaan, omdat dit vrijwel het enige bronnenmateriaal
betreft dat over dit stukje vaderlandse kerkgeschiedenis bekend is.
De Kruisgemeenten, zoals ze kortweg worden aangeduid, ontstonden rond 1838 in de
kringen van de afscheiding onder meer vanwege bezwaren tegen de herziening van de
Dordtse kerkorde en tegen het publiek prijsgeven van de naam 'gereformeerd'.
Het eerste landelijk contact tussen een dertigtal van deze op zichzelf staande gemeenten
vond plaats op 11 juni 1840 te Mastenbroek (Overijssel). Enkele jaren later, op 5 juni
1844, werd het nieuwe kerkverband op de eerste officiële algemene kerkelijke vergade
ring te Linschoten geconsolideerd. Daarna kwamen de Kruisgemeenten bijna jaarlijks
in een synodale vergadering bijeen. Dit duurde zo tot 1869, toen zij zich herenigden met
de Christelijke Afgescheidenen.
Bekende figuren uit deze kring waren onder anderen ds. W. H. Gispen, 'luitenant'
Smitt en ds. C. van den Oever.
Van de acta (notulen) van de Algemene Kerkelijke Vergaderingen van de Gereformeer
de Kerk onder het Kruis, die ongeveer 300 pagina's beslaan, zal in november de heruit-
[286]
gave worden verzorgd. De prijs komt per exemplaar tegen kostprijs op ongeveer
30,inclusief de verzendkosten.
Belangstellenden voor een of meerdere exemplaren kunnen zich schriftelijk melden bij
het Algemeen Secretariaat GKN, kamer 15, postbus 202, 3830 AE Leusden. Hier kun
nen ook nadere inlichtingen over de uitgave worden verkregen.
Leenregister (1575 t/m 1722) van de Hovele en het Nijenhuis uitgegeven
Deze uitgave is bewerkt door dr. J. Belonje te Alkmaar en J. G. F. M. G. Baron van
Hövell tot Westerflier te Ohé en Laak.
De belangrijkste lenen die er in voorkomen behelzen die van het Olidam en het Bullix-
huis. Daar het eerste te Goor en het tweede te Neede-Geesteren gelegen is zal de publi
catie zowel voor de geschiedenis van Overijssel als die van Gelderland van belang zijn.
Ook voor genealogisch geïnteresseerden opent zich een nieuwe bron van informatie:
talrijke oost-nederlandse en westfaalse families komen aan bod.
Het werk een eigen uitgave bestaat uit circa 100 bladzijden vermeerderd met een
index op namen en plaatsen.
Bestellingen gaarne bij de tweede auteur wiens adres luidt: kasteel Hasselholt, Burg.
Minkenberglaan 9, 6109 AL Ohé en Laak, postrekeningnr. 1062505. Na ontvangst van
een bedrag ad 15,(na 1 januari 1982 20,zal voor toezending zorg worden ge
dragen.
Centrale Archief Selectiedienst
De Centrale Archief Selectiedienst is sedert 5 augustus 1981 gevestigd aan de Papier-
baan 50, 9672 BH Winschoten, telefoon 05970-15777.
Historisch-didactische conferentie 1981
Op 13 en 14 november 1981 wordt een didactiekconferentie gehouden voor geschiede
nisleraren, zoals ook op 2 en 3 oktober gebeurd is.
Het thema van de conferentie is 'Lokale en regionale geschiedenis in de klas'. Het pro
gramma omvat o.a. de volgende onderdelen: inleiding in de methodiek en de structuur
van de regionale geschiedenis; het archief en de lokale/regionale geschiedenis; de
functie van de musea m.b.t. de regionale geschiedenis; buurtgeschiedenis-oral history.
Inschrijving geschiedt door storting van 75,op giro 1561752 t.n.v. penningmeester
Didaktiekcommissie V.G.N. te 's-Gravenhage én door opgave aan H. van Duijsen,
Van Baerlestraat 65 IV, 1071 AR Amsterdam, tel. 020-799976.
[287]
