De slanghaspel heeft het voordeel dat de bediening zeer eenvoudig is en de worp
lengte (afstand bedienaarvuur) groot, aanmerkelijk groter dan de draagbare toe
stellen. Door de grote worplengte kan degene die de slanghaspel bedient een grotere
afstand tot het vuur bewaren (psychologisch effect), hij loopt dan tevens minder
risico lichamelijk letsel op te lopen (denk b.v. aan rook).
Conclusie
Samenvattend kunnen wij stellen dat voor het blussen van een begin van brand in
archieven in verband met bluseffect een vaste slangnaspel (of eventueel een nat-
blusser) de voorkeur geniet.
De nevenschade ten gevolge van de gebruikte blusstof is te prefereren boven een
brand, die door een minder effectief blusmiddel een veel groter gedeelte, of mis
schien het gehele archief in de as legt. Tenslotte dienen wij te beseffen dat als onze
bluspoging faalt de brandweer de brand voor ons zal blussen metwater.
Demonstratie
Na afloop van deze inleiding begeeft het gezelschap zich naar een buitenterrein bij
het provinciehuis, waarheen door toedoen van de heer H. J. van der Pennen, chef
technische dienst/bevelvoerder van de bedrijfsbrandweer, enig materiaal om be
ginnende brandjes te ensceneren en enige zgn. kleine blusmiddelen zijn getranspor
teerd. Achtereenvolgens worden leeggespoten:
een (12 kg) poederblusser, een (6 kg) CO-2-blusser, een (6 kg) BCF-blusser en een nat-
blusser. Bij alle vier toestellen blijkt, dat het kritieke punt ligt in het feit, dat men in
een panieksituatie rustig een gebruiksaanwijzing moet lezen en in daden omzetten.
Wat de bluswerking betreft, deze was bij alle vier voor de zeer kleine beginnende
brandjes voldoende.
De poederblusser blijkt voor archief volkomen ongeschikt te zijn, doordat het poe
der een desastreuze rommel veroorzaakt. De poederdeeltjes zullen overal in door
dringen, ook in archiefdozen. Het poeder is hygroscopisch (het trekt vocht uit de
lucht aan), zodat men na eventueel gebruik onmiddellijk het gehele archief blad
voor blad zal moeten schoonzuigen of vegen. Het toestel maakt veel lawaai, hetgeen
paniek in de hand kan werken.
De COa-blusser is de helft minder effectief dan de BCF-blusser. De C02-blusser
heeft bovendien als nadeel dat hij erg zwaar is. Beide blusstoffen hebben als voor
deel, dat zij restloos verdampen.
De natblusser (gevuld met gewoon water; na vulling wordt dit met een pomp
onder druk gezet) geeft het snelste effect. Men kan op vrij grote afstand van het
brandje blijven. De inhoud van 9 liter is na gebruik betrekkelijk gemakkelijk uit de
ruimte te verwijderen. Van het archief behoeft men nauwelijks meer dan het ver
pakkingsmateriaal te vervangen. In de ondertussen gevoerde discussie kwam de
prijs van de diverse typen aan de orde.
De poederblusser is in aanschaf het goedkoopst, gevolgd door de C02-blusser, dan
de BCF-blusser en tenslotte de natblusser. Het getoonde type natblusser vult men
[212]
zelf gratis bij, men kan bovendien de werking zelf periodiek controleren. Zelf navul-
len heeft als voordeel ook, dat men gemakkelijker kan oefenen. De prijs voor na-
vullingen van de andere blussers lopen op in de volgorde: poeder, C02 en BCF.
Discussie
Beginnende brandjes
Deze kunnen behalve met de draagbare blussers ook met de slanghaspel (volgens
NEN 3211) worden bestreden. Deze heeft als voordeel dat de bediening zeer een
voudig is, dat men op een vrij grote afstand van het vuur kan blijven en dat de
blusstof onbeperkt voorradig is.
Drs. Den Teuling attendeert op het ongewenste van een waterleiding in de archief
bewaarplaats, wegens gevaar voor lekkages. !ng. Levert merkt op, dat de slang
20 m lang is en dus bij kleine bewaarplaatsen buiten de eigenlijke depotruimte kan
worden geïnstalleerd.
De aanwezige inspecteurs blijven in het algemeen een grote afkeer van waterblus-
Tijdcns de demonstratie
Foto: J. D. Winsemius.
[213]
