Tijdens de pauze, waarin door het provinciaal bestuur van Noord-Brabant een
kopje koffie werd aangeboden, vroeg mevrouw drs. M. Carasso-Kok de aan
dacht van de collega's voor het volgende. In opdracht van het Nederlands His
torisch Genootschap is zij bezig met de bewerking van de in 1880 door S. Muller
Fz. uitgegeven Lijst van Noord-Nederlandsche Kronijken.
Mevrouw Carasso zal daarin, in tegenstelling tot Muller destijds, ook de in de
huidige Nederlandse provincies Noord-Brabant en Limburg geschreven verha
lende bronnen uit de middeleeuwen (tot ongeveer 1525) opnemen. Onder ver
halende bronnen verstaat zij: die geschreven bronnen, waarin de schrijver pri
mair de bedoeling heeft gehad de geschiedenis of een geschiedenis in verhalende
vorm vast te leggen.
Mevrouw Carasso hoopt op de medewerking van de beheerders van de archieven
in zuidelijk Nederland om de lijst zo volledig mogelijk te kunnen maken. Haar
adres is: Mevr. M. Carasso-Kok, Dr. Koomansstraat 21, 1391 XA Abcoude.
Na een aansporing om aan deze oproep gehoor te geven gaf dr. Pirenne het woord
aan dr. J. van Roey, stadsarchivaris van Antwerpen, die begon met een correctie van
de aankondiging op het convocaat en zijn voordracht liever als titel gaf: Een Ant
werpse notaris te s-Hertogenbosch.
Ter inleiding haalde spreker de inventaris aan van drs. J. A. ten Cate, De notariële
archieven in Noord-Brabant (Den Haag 1957) waarin op p. 127 een besloten testa
ment uit 1646 wordt vermeld, gepasseerd voor notaris Gillis Ketgen te 's-Hertogen
bosch. Deze notaris werd op 2 november 1629 geadmitteerd door de Raad van Bra
bant te 's-Gravenhage. Buiten dit éne stuk was van hem blijkbaar in Nederland niets
bekend. Te Antwerpen heeft de naam Ketgen echter een welbekende klank. De be
zoekers van het stadsarchief aldaar, die enigszins bekend zijn met de 16e en 17e
eeuw, weten dat men om een beetje wegwijs te raken in de honderden schepenregis
ters van deze eeuwen gebruik kan maken van de zogenaamde Coopers en Compa
ranten, alfabetisch-chronologische indices (op de voornamen), opgemaakt door de
stoelklerk (secretarieklerk) Franchoys Ketgen. Buiten zijn klerkschap op het stad
huis was deze Franchoys Ketgen echter ook geadmitteerd notaris. In het Antwerpse
notariaatsarchief berusten twaalf registers met door hem gepasseerde akten uit de
jaren 1592 tot 1642. Behalve Franchoys Ketgen zijn er nog drie andere leden van
deze familie notaris te Antwerpen geweest: twee zonen van Franchoys, Dirk, van
1629 tot 1685, en Gillis sr., van 1621 tot 1660. Bovendien nog een Gillis jr., van
1666 tot 1677. Gillis sr. is degene die ook te 's-Hertogenbosch werkzaam is geweest.
Spreker vertelde dat er van deze notaris zes registers bewaard zijn gebleven, alle
zonder lacunes. Bij een grondiger onderzoek bleek dat hij vanaf 1624 te 's-Herto-
genbosch resideerde en daar ononderbroken werkzaam was tot 1651. Vanaf 1652
woonde hij weer te Antwerpen. Dat wil dus zeggen dat deze Antwerpenaar de
capitulatie van 1629 en de verandering van regime, die daarop volgde, te Den
Bosch heeft meegemaakt. Uit een vluchtig doornemen van de door Gillis Ketgen
opgemaakte akten blijkt dat rijken en armen, burgers en (zeer veel) militairen, in
woners van 's-Hertogenbosch en van de Meierij, priesters en predikanten hun be-
[56]
Gastheer P. Th. J. Kuyer temidden van een aantal collega's luisterend naar de toespraak
van de burgemeester van 's-Hertogenbosch mr. B. L. Avan Zwieten.
langen in het kantoor van notaris Ketgen aan de Postelstraat zijn komen behartigen.
Zelfs een familielid van de stadhouder, graaf Georg-Frits van Nassau, Katzenelle-
bogen, Vianden, Dietz enz. heeft van de diensten van Gillis Ketgen gebruik ge
maakt. De meest beroemde naam, die spreker tot dusver ontmoette was die van
Salomon van Ruysdael, meester-schilder te Haarlem, die voor zijn Bossche collega,
Jan Stockman, de opbrengst van te Haarlem verkochte schilderijen moest innen.
Nauwe relaties heeft Gillis Ketgen ook gehad met de bekende Bossche kooplieden
familie Van den Gevel. Leden van dit geslacht trokken ongeveer gelijktijdig met
Ketgen naar Antwerpen en zetten daar de in Den Bosch begonnen relatie voort. Van
deze familie Van den Gevel wordt trouwens een imposant archieffonds bewaard in
de Antwerpse Insolvente Boedelskamer.
Spreker achtte het interessant de aandacht te vragen voor deze in Den Bosch wel
niet helemaal onbekende notaris, wiens archief gelukkig niet verloren is gegaan,
maar een veilig onderkomen heeft gevonden in het notariaatsarchief van zijn ge
boortestad. waarheen hij tenslotte was weergekeerd.
Op deze voordrachten volgde een discussie, waarbij vooral werd ingegaan op de
lezing van drs. Kuyer. In verband met het tijdschema moest voorzitter Pirenne op
een bepaald moment wel een eind maken aan het door drs. I. Caminada aangegane
debat, waaraan ook andere collega's bijdroegen. Tot besluit van het ochtendpro
gramma werden de deelnemers rondgeleid door de representatieve ruimten van het
Provinciehuis, waarbij vooral aandacht werd besteed aan de fraaie, moderne wand-
[57]
