aangezien dit radicale ingrepen vereist. Ergo, wat koopt mei. voor oplossingen?
Er hebben zich in Nederland weliswaar enige malen radicale veranderingen op
bestuurlijk en staatkundig terrein voorgedaan, doch altijd onder invloed van een
vijandelijke bezetting of revolutiedreiging. Als wij niet door de Fransen en Duit
sers waren bezet en als het niet in 1848 aan de grenzen had gerommeld, ressor
teerden wij nu vermoedelijk nog onder de Staten van Holland en de Rekenkamer
ter Auditie. De heer Pirenne is beheerder van "een heel arm generaliteitskantoor"
en ik had met name dit kantoor op het oog, toen ik schreef dat door rijksarchie
ven veel is gered wat anders onhherroepelijk verloren zou zijn gegaan. De vraag is
echter of alles bij het oude moet blijven. Misschien als reactie op de verwaar
lozing in het verleden is Brabant thans op archivistisch gebied de voorlijkste pro
vincie. De organisatie vertoont echter gebreken en tevens ervaart men als streek
archivaris de druk van een rijksarchief, dat zich met allerlei zaken wil blijven
bemoeien en allerlei zaken onder zich houdt. Met als resultaat dat de uitbouw
van de streekarchieven wordt belemmerd. Er zou derhalve een reorganisatie en
een andere taakverdeling moeten komen. De bereidheid daartoe is echter niet
groot, getuige de inventaris Cuypers van Velthoven.
Drs. W. A. Fasel
Postcriptum bij naschrift
Het is met mijn bedoeling van onze discussie een perpetua altercatio te maken.
Daarom slechts deze summiere kanttekening. Sedert 1 juli 1963, datum van mijn
indiensttreding bij de Rijksarchiefdienst als rijksarchivaris in Noord-Brabant zijn
er acht en dertig processen-verbaal opgemaakt, waarbij archivalia uit de archieven
en collecties van dit kantoor werden overgedragen dan wel inbewaring gegeven aan
gemeentebesturen in deze provincie ter plaatsing in de bewaarplaatsen van deze ge
meenten.
Het stuk, beschreven onder de aanwinsten van 1885 onder nr. 15, berust nog steeds
op dit Rijksarchief. Het is in wezen amper als een archiefstuk te beschouwen omdat
het hier gaat om een niet geauthentiseerde copie van een extract uit het register der
notulen van "die van den Raad en Reeken,ngen van Z.H. den Heere Prince van
Oranje en Nassau" van 11 maart 1779. Het betreft een limietscheiding in het Land
van Cuijk tussen de dorpen Beugen, Rvckevoort, Ledeakker, Vierlingsbeek Over-
loon en Sambeek. De uitspraak was gedaan op verzoek van de Landsvergadering van
het Land van Cuijk. De toeschrijving in 1885 van dit stuk aan het gemeente-archief
van Cuijk is dus op z'n minst aanvechtbaar. Bovendien is er in de zestiger jaren met
de toenmalige streekarchivaris, mijn vroegere collega proximus van het Bossche
S adsarchief Drs. H. Essink, de afspraak gemaakt, dat ruil van archiefstukken
parallel zou lopen met de definitieve bewerking van het archief van de desbetref
fende gemeente. Daarom herhaal ik mijn vraag aan Fasel waarom hij zich wil be
moeien met mijn zaken. Als rijksarchivaris in de met gemeentelijke- en streekarchief-
[304]
diensten meest gezegende provincie van Nederland voel ik mij gelukkig met zovele
ambtsbroeders, van wie ik velen tot mijn vrienden mag rekenen.
Tot slot een critische kanttekening aan het adres van een overigens voortreffelijk
redacteur. Waarom moest ik de bijdrage van mijn Alkmaarse collega uit "de cou
rant" lezen en heeft deze de kans gekregen op een reactie vóór de publicatie van mijn
verhaal? Overigens ben ik het wel met deze jongste gedragslijn eens. Voor het
overige, beste Hein (sorry Fasel), sans aucune rancune.
Dr. L. P. L. Pirenne
SUMMARY
The principle of provenance
The state-archivist in the province of Noord-Brabant disputes the arguments of
drs. Fasel in his article about the inventory of the Collection Cuypers van Velthoven
in the previous issue. Finally drs. Fasel and dr. Pirenne reply.
305
