I'
1
r— -v-
i
ft
Mr*
vlotte en frequente informatiestroom van en naar Indië3. In september 1869 werd
het eerste mailrapport verzonden. De vorm is in de loop der jaren onveranderd
gebleven, nl. lijsten met korte, doorlopend genummerde berichten, vaak voorzien van
bijlagen. De ontvangst werd aangetekend in de geheime agenda. De ingekomen rap
porten werden geordend tot een afzonderlijke serie.
Binnen het hier aanwezige archief van Koloniën is de serie het enige, periodiek aan
eengesloten overzicht van gebeurtenissen in de hele archipel. Echter, het is niet een
compleet overzicht, de geheime en de kabinetscorrespondentie met de G.G. werd
afzonderlijk voortgezet en tussen de mailrapporten werden ook andere brieven
gestuurd. Die beide briefwisselingen zijn als relatieven toegevoegd aan de geheime
en gewone verbalen, samen ca. 1 km. Daarnaast werd de toezending van de afschrif
ten van besluiten gecontinueerd, deze vormen de serie "Oost-Indische besluiten"
1850-1932. In Indonesië zijn de minuten van de mailrapporten, d.w.z. van de lijsten
met de genummerde berichten, ook aanwezig in het Arsip Nasional te Jakarta en
Bogor. Evenals de minuten of expedities van de relevante stukken, waarnaar in de
berichten wordt verwezen, bevinden zij zich door het archief van de gouvernements
secretarie verspreid, geordend op datum van afdoening of onder verschillende
rubrieken. De verspreide bewaring en de materiële staat van deze archiefbescheiden
bemoeilijken de raadpleging4.
Vooral de bijlagen zijn waardevol als informatiebron voor gericht onderzoek
naar de geschiedenis van Indonesië onder Nederlandse overheersing en naar
de Nederlandse koloniale geschiedenis. De raadpleging is in het bijzonder toe
genomen door m.n. de ontwikkeling aan de Amerikaanse en Australische universi
teiten om de Indonesische geschiedenis meer regionaal en van binnenuit te bestu
deren en tot een grondiger analyse van beschikbaar materiaal te komen5.
Meegestuurd werden o.a. afschriften van
rapporten (b.v. van de residenten over de situatie in hun gewest, of van leger
commandanten over het verloop van een actie)
adviezen (o.m. van de Raad van Nederlands-Indië)
brieven en telegrammen (van de departements- en gewestelijke bestuurshoofden,
van belangenorganisaties en ondernemingen, van inlandse vorsten, van verzets
leiders etc.)
verslagen van reizen en onderzoekingen
bestuurlijke instructies
processtukken
en uitgebreide gegevens in verschillende vorm over b.v. de
oogstopbrengsten van de cultures
3 R. E. J. Weber: Zee- en landtransport in het postverkeer met het voormalig Neder
lands-Indië. Art. in: Spiegel Historiael, 2e jrg. (1967), blz. 225 e.v.
4 M. G. H. A. de Graaff: Verslag van een bezoek aan het Staatsarchief van Indonesië
in het kader van de overeenkomst tot uitwisseling van microfilms, maart-april 1974.
's-Gravenhage, 1974.
5 Robert van Niel; Nineteenth century Java: an analysis of historical sources and
method. Art. in: Asian Studies; Quezon City, 4(1966)pp. 201-212.
[154]
'7,-
Gedeelte van het bericht nr. 259 uit 1876.
[155]
