De archieven bij het kadaster
SK
De Franse ambtenaren keurden ons kadaster af onder voorwendsel, schrijft R. van
Breugel in zijn Esquisse enz., dat er geen triangulatie was geschied, de schaal van
de kaarten niet paste in het decimale stelsel en andere uitvluchten en hij vervolgt
la véritable cause se fait sentir par l'observation. qu'en les (de kaarten)
adoptant l'opération cadastrale dans la Hollande aurait bientót touché a
sa fin, fourni la preuve de la surcharge de ces départemens relativement au
reste de l'empire, et n'aurait pas permis une exploitation future bien longue
de la mine d'or (le fonds spécial), que l'administration du cadastre s'était
réservée.
Wat er ook van waar is, het Franse kadaster heeft in zijn bijna 150-jarig bestaan
bewezen, ondanks zijn gebreken, nuttig te kunnen functioneren in een zich voortdu
rend veranderende maatschappij. Flet Hollandse kadaster had het nooit zo lang
kunnen uithouden, dat is zeker.
N.B. De afbeeldingen van le Fèvre de Montigny en van Van Breugel zijn beschik
baar gesteld door het Iconografisch Bureau te 's-Gravenhage, die van Gogel door
het Rijksmuseum te Amsterdam.
A. Scheffer
SUMMARY
The Dutch landregister
During the reign of king Lodewijk Napoleon (1806-1810), brother of the emperor of
France, an effort was made to make a landregister (cadastre) on behalf of the
property tax.
The author gives an exposé of the measures taken for the landsurveying. The sur
veying and the appraising of landed estates and houses were nearly ready, when
France annexed Holland.
Due to that the Dutch cadaster has never come into force; the French cadastral
prescriptions were imposed.
Literatuur
De meest geraadpleegde werken en wetten zijn in de tekst of in de noten vermeld. Nog
wordt gewag gemaakt van "Wet van 1870 op de Grondbelasting" waarin opgenomen een
schets van de geschiedenis der grondbelasting, 's-Hertogenbosch, z.j. (waarschijnlijk 1906).
De auteur is J. J. ter Laag, toenmaals controleur van het kadaster te Groningen.
"De politieke en staathuishoudkundige werkzaamheid van Isaak Jan Alexander Gogel"
door J. A. Sillem. Proefschrift Amsterdam 1864. (Kon. Bibliotheek nr. 327 A 365).
Archief Staatssecretariaat Lodewijk Napoleon (Alg. Rijksarchief, inv. nr. 88).
[40]
Inleiding
Deze verhandeling heeft ten doel de achtergrond en de opzet van de hypothecaire
en kadastrale archieven duidelijk te maken, teneinde daarmee de raadpleging te
vergemakkelijk. Om de hoofdlijnen beter te doen uitkomen wordt niet op alle
bijzonderheden ingegaan.
parcollös ism chaqoe section, et eek fadlke 55.
core k redaction ccs buikdas (6$^).
l'érijmhtt dn mms dm pnpriétairts.
!7Tvn^ "°5- korsque le géomètrc 3 icyé un cantoa,
"iv~jti triage ou unc portion q;?ciconqae de Ja co»sj§.
n.il consacre Ie dimanehe a vérifier «os trotjj
de ia semsine. A eer effet, it invite Je maire,
le» propriétaires et l'inciicsteur, Taccottipagj^
sur 1c terrain pared Ié. U parcourt avee eux kt
parcel let véntte les noms des proprcuirss, i
pre. d d'cux des remeignemeits sur les difficokét
de limices et de mitojenr.ctéct sur celles de
loate autre espéecet recti6e les «rreurs qo'ii
aurait p- ™-
Drrclrt du maire de la c
acA. Le maire érant ordinairemem un des pkr
notables de sa commune, attache néccssalrcn-tg
qoelque prsx co qu'une operation impomm»
kite sous son administration, soit bien cxécurée;
51 doit desire# que J'on 8e poissa lui reprocher
on jour dkvoir négligé un pareelkire, sur l'atlas
éuquel son som c*t inscrit, et qoc lea communes
plus parfait que le ska.
ia géomètrc mm !<a
..li tonner <Ss koos MUcucufet
de lui procurer toes les autres sccours qui dépes-
ftrijkatie vm dt mmm iff tfgemars.
Wanneer de landmeter een kanton ftefc
nferak Üuk der gemeente heelt opgenomen, dan
wLStden xoaiigy om zenen arbeid van i.«
Ï5f te verketen. Te dien einde KGOff .bj^
maire de eigenaars en den aanwazer, cm
5^! m&fllwjize inredecldcn grond te verzeilen.
m CSfSrJLt h& de petceeknverifieert de
tarnen de? eigenaar?wint van hen berigien in wc*
SE de awatkheden van grensfcbctdiogea of v«
den «middelde» overflag daarvan, als ook van aden
«sferen aarden verbeten de abuizendie b$ aou
btbberi mogen begaan.
Pligten van den metra der gemeente.
sod, De maire doorgaans een der voonmamjU
ik&w gemeente Jptfthecht er noodwendig
else waarde aan, dat eene belangrijke bewerking
onder aên opdat gefebiedtwel uitgevoerd
mmi hij moét wentchendat men hem ten cent*
m tè» wet xm» kunnen nrvrSutjdat Mi
lm aüas» waarop zijn gefebrmn fbot
Mtmn«fgeOagen hebbe, en dat de naburige ge
SP •JrLm*,» <jüohkf dan bet *IN zou*
Ju livf <lu pilo, puisqus- cefai-ci
tuis ritme. Cu stjemit piuiinua
tomenvi «uui»"
'Via zal zich derhalve bevlijtigen, om
t.JU.n sf-t.
§Éj»Otn gvsuv v-;
allen mogeUJfcca bijlund
za» zich
i óc Inwoners aan te wOten, wet
aatiwfisers te worden
mlks vaa
Middelen m het aanwijzend tableau itdimener
te aaien.
bet aanwijzend tableau ll
utter, een even zoo mum
w« van h«t opnemen w bet
zonder bet andere
Franse voorschriften voor het kadaster, met Nederlandse vertaling anno 1812.
Foto Kadaster A peldoorn
[41]