uitbreiding van het takenpakket van de archiefdiensten en op ingrijpende verande
ringen in de dienstverlening aan de archiefgebruikers.
Niets wijst erop dat deze ontwikkelingen tot stilstand zijn gekomen. Steeds nieuwere
technieken en procédé's rukken op. Wij schrikken zelfs niet meer van het woord
automatisering. Dat veel geraadpleegde archiefbescheiden alleen in gecopieerde
vorm ter inzage worden gegeven wordt al gewoon gevonden. Nieuwe restauratietech
nieken en bergingsmethoden staan voor de deur. De Archiefwet, amper vijftien jaar
oud, staat op de helling. De archiefschool beraadt zich al weer, en terecht, over een
ingrijpende verandering in het studiepakket.
Kortom, wat wij ervaren als een snel voortschrijdende evolutie zouden de archivaris
sen uit de vorige generaties beschouwd hebben als een revolutie, en zal wellicht een
nakomend geslacht evenzeer als zodanig beoordelen. Niet ten onrechte dus want
Nederland staat in dit opzicht niet alleen dat het thema van het achtste Interna
tionale Archiefcongres, te Washington in 1977, spreekt van de "archival revolution
in our times".
Ziedaar de leidraad, het thema van onze studiedagen. De te behandelen onderwerpen
zijn alle facetten van die ene snelle ontwikkeling binnen ons vakgebied, waar wij ons
niet aan kunnen onttrekken omdat de oorzaken ten dele buiten ons vakgebied liggen
en aangeduid kunnen worden door te wijzen op de explosieve aanwas van de archief
bescheiden en de zeer sterke groei in het getal der archiefgebruikers.
De organisatoren van deze dagen hopen van harte dat deze studiedagen zullen
bijdragen tot het verstevigen van het fundament van onze kennis, zodat de beslis
singen die genomen moeten worden weloverwogen genomen kunnen worden.
356]
ACHTERGROND
De vraag van een maatschappij in beweging moet worden beantwoord. Nieuwbouw
is een middel om een bij de tijdse service mogelijk te maken. Aan de bouw gaat een
programma van eisen vooraf. De archivaris, die zo'n program te schrijven krijgt,
heeft zich te bezinnen op de ontwikkelingen, die in de komende vijfentwintig tot
vijftig jaar te verwachten zijn. Hij moet weten waar de dienst staat en waarheen
deze gaat en hij doet goed zich de afstand bewust te zijn, die ligt tussen een veelal
achterlijk heden en een verantwoorde toekomst.
De executief secretaris van de internationale archief raad reageerde rond 1970 op de
Nederlandse nieuw'oouwplannen met de weddenschap, dat de studiezalen bij opleve
ring te klein zouden zijn. Voortdurend worden de rem, die ruimtenood en de
attractie, die nieuwe mogelijkheden vormen onderschat. Men meende, dat deze
misrekening ook in Nederland zou spelen.
Grote organisaties hebben aparte bureaux en specialisten, die methoden ontwerpen
De archivaris, het ar chief gebouw en de toekomst
door mr. A.E. M. Ribberink
gouvemer c'est prévoir,
prévoir c'est se souvenir.
r 357