technische (en zo mogelijk historische) belangstelling, waaraan ook hoge fysieke ei
sen kunnen worden gesteld, met als taken:
a. plaatsing en verplaatsing van de archieven en verzamelingen binnen de archiefbe
waarplaats volgens gegeven aanwijzingen
b. expeditie van post, zowel intern als extern
c. toezicht op de bewaking en veiligheid van het archiefgebouw
d. het halen uit en brengen naar dc archiefbewaarplaats van archivalia ten behoeve van
het archiefpersoneel en bezoekers
e. het verrichten van kleine reparaties en het treffen van noodvoorzieningen ten aanzien
van ramen, lampen, enz.
f. toezicht op en kontrole van luchtbevochtigingsapparatuur, brandmeld- en inbraakin-
stalla'ie,
hygrometers, enz.
g. het meehelpen bij de inrichting en bewaking van tentoonstellingen
h. het verrichten van eenvoudige administratieve werkzaamheden
i. het hulp verlenen in alle voorkomende gevallen
een schoonmaker, die behalve op netheid ook op betrouwbaarheid moet worden ge
test, met als taken:
a. het schoonhouden van het archiefgebouw, inklusief de archivalia in de depots
b. plantenverzorging
c. koffie- en theevoorziening c.q. kantinebeheer
d. het regelmatig doen wassen en reinigen van dienstkleding, gordijnen, enz.
e. het regelmatig schoonhouden van het buitenterrein
Aangezien voor een middelgrote gemeentelijke archiefdienst de taken dokumentatie
en edukatie even essentieel zijn en evenzeer tot de noodzakelijke werkzaamheden
van zo n dienst behoren als het inventariseren, service verlenen en inspekteren, is
een vooropleiding tot middelbaar archiefambtenaar voor de funktionarissen die zich
bezighouden met dokumentatie, zoals een bibliothecaris en een beheerder van de ge-
luidsdokumentatie en van de topografische verzameling, evenzeer nodig als voor
een inventarisator, studiezaalambtenaar of inspekteur. Evenzo goed als een inspek-
teur een middelbaar archiefambtenaar is met nog een specialisatie door boven op, zo
behoren ook de bibliothekaris, de geluid- en beelddokumentalist ook al om goed
mee te kunnen spelen in het team of de staf, dat zo'n middelgrote gemeentelijke ar
chiefdienst runt naast hun specialistische kennis over dezelfde basiskennis, dus
vooropleiding, te beschikken.
Iets anders is, of in het formatieschema van iedere gemeentelijke archiefdienst nu
ook werkelijk elk van de genoemde funktionarissen opgenomen dient te zijn. Voor de
kleine gemeentelijke archiefdiensten zal dat zeker niet haalbaar zijn. De grote ge
meentelijke archiefdiensten zullen wellicht de hier genoemde funkties over meer
personen hebben verdeeld. Bovendien hebben we al eerder betoogd, dat bepaalde
werkzaamheden kunnen worden uitbesteed. Aangezien wij echter tot taak hebben het
ideale archiefgebouw voor een middelgrote gemeentelijke archiefdienst te schetsen
menen wij ook van een ideale situatie te moeten uitgaan. En die is toch dat alle werk
zaamheden door eigen mensen in het eigen gebouw worden verricht. Daarvoor is dan
weer nodig zich af te vragen hoeveel personen in zo'n situatie in het gebouw gehuis
vest moeten worden.
[394]
Welnu, het takenpakket oftewel de Tien Geboden voor een middelgrote gemeente
lijke archiefdienst vereist naar ons oordeel een bezetting van 2 hogere en tenminste
7 middelbare archiefambtenaren, te weten twee inventarisators, één studiezaalamb
tenaar, één inspekteur, éen bibliothekaris, één geluid- en beelddokumentalist en een
edukatief ambtenaar. In onze gedachtengang kan namelijk bij zo'n dienst wel de
funktie van geluiddokumentalist met die van beelddokumentalist verenigd worden,
maar zullen voor het inventariseren tenminste twee funktionarissen aangetrokken
moeten worden. Ook wordt op die manier een evenredige verdeling van het perso
neel bereikt over de aan elkaar gelijkwaardige taken van inventariseren en inspekte
ren enerzijds en het dokumenteren anderzijds.
Voor het vlot laten verlopen van de noodzakelijke werkzaamheden bij een middel
grote gemeentelijke archiefdienst zal voorts bij de administratie op drie en bij de con
servering en de verzorging op tenminste twee personen gerekend moeten worden.
Een eenvoudige rekensom leert, dat naar ons oordeel een middelgrote gemeentelijke
archiefdienst ingevolge dit formatieschema een aantal van 18 funktionarissen in
vaste dienst behoort te hebben, tenzij bepaalde werkzaamheden worden uitbesteed
of gekombineerd.
Daarnaast zal iedere middelgrote gemeentelijke archiefdienst nog een variabel aan
tal personen als extra-personeel voor wenselijke werkzaamheden in het gebouw wil
len huisvesten.
2. b. Hoeveel ruimte hebben deze personen nodig?
Gaan wij thans over naar onze volgende taak, te weten het berekenen hoeveel ruim
te ieder van deze personen nodig heeft, dan is het duidelijk dat sommigen, zoals bij
voorbeeld de schoonmakers, in het geheel geen beslag op een vaste, voor hen gere
serveerde plaats leggen. Andere funktionarissen ontbreken zelfs wellicht, omdat de
door hen te vervullen werkzaamheden worden uitbesteed of gekombineerd.
Aangezien de ons gegeven opdracht nu eenmaal is een ontwerp te maken voor het
ideale archiefgebouw van een middelgrote gemeentelijke archiefdienst, zijn wij
van een normale situatie bij een dergelijke dienst uitgegaan. En die is toch dat alle
werkzaamheden door eigen mensen in het eigen gebouw worden verricht.
De kwestie of werkelijk wel alle ruimten, die wij in ons ontwerp hebben opgenomen,
bij elke middelgrote gemeentelijke archiefdienst aanwezig behoren te zijn, gaan wij
welbewust uit de weg. Met name aan de kwestie of restauratie van archivalia en de
vorming van een geluidsdokumentatie zich juist voor middelgrote archiefdiensten
niet lenen voor koncentratie in een aantal regionale eenheden buiten de eigenlijke ar
chiefbewaarplaatsen om, zijn wij voorbijgegaan. Wel menen wij, dat een dergelijke
regionale bundeling van werkzaamheden ten behoeve van archiefdiensten op het
gebied van de fotografie en het geluid minder goed mogelijk zal zijn als bij deze ak-
tiviteiten ook voorzit het heden vast te leggen. Bij fotografie in de zin van repro-
duktie, bij microverfilming en bij restauratie speelt bij een eventuele gezamenlijke
aanpak van deze werkzaamheden in regionaal verband uiteraard ook het probleem
van de veilige en deskundige bewaring, zeker wanneer de werkzaamheden op dit ge
bied buiten een archiefbewaarplaats zouden plaats vinden. Nogmaals: ons model
395
