[157]
1838-1877 iy2m.)M en omstreeks augustus 1976 het gedeelte 1878-1920 (40m.).
Voor wat het genoemde oudste gedeelte betreft geeft het eerder sub 111.1. genoemde
"Overzicht van Gelderse kantongerechtsarchieven" slechts vier rubrieknummers
als "ingangen"142, als toegang tot het "jongere" gedeelte fungeert een van juli 1976
daterende "Inventaris van het archief van het kantongerecht te Nijmegen, 1878-
1920", ten departemente van justitie vervaardigd, althans getypt. Eigenlijk is het
slechts een plaatsingslijst, maar een zeer uitvoerige en in zijn soort bepaald met
slecht143.
Wat de audiëntiebladen in civiele contentieuze zaken betreft: deze leken over de
periode 1838-1920 vrij volledig aanwezig, hetgeen derhalve met zich brengt de
aanwezigheid van de daarop geminuteerde vonnissen in deze zaken over het aan
gegeven tijdvak144. Hetzelfde geldt voor de beschikkingen en p.v.'s in extra-judiciële
zaken145; bijlagen in de vorm van de inleidende requesten bleken eenter lang niet
altijd aanwezig. Ook de minuutvonnissen in strafzaken over de periode 1838-1920
leken tamelijk compleet voorhanden146, maar anders bleek het gesteld te zijn met
de rol van strafzaken en de p.v.'s van de strafzittingen. De rol bleek alleen van de
jaren 1868-'69 en 1876-1890 aanwezig147 en evenzo waren de p.v.'s van de straf
zittingen zeer incompleet, vooral m.b.t. de periode 183 8-1903148. Het restbestand
van "diversen" (registers, klappers e.d.) bleek een hoogst fragmentarisch en ver
snipperd geheel op te leveren, zulks m.u.v. een weliswaar enigszins verbrokkelde,
maar niettemin reparabele "repertoire" op de civiele zaken149. In dit restbestand
bleken zich overigens diverse corpora aliena te bevinden150.
III.2.c. Archief Ktgr. Wychen.
In dit archief (1838-1877) bleken de audiëntiebladen in civilibus (met de minuutvon
nissen) eerst vanaf 1854 voorhanden151, de extra-judiciële zaken vrij compleet152, de
141 Naderhand nog aangevuld met j^m. "addenda die bij de eerdere overbrenging
over het hoofd gezien waren.
142 Overzicht nrs. 51-54.
143 Al werden de verzoekschriften in zaken van voluntaire jurisdictie als subrubriek
"requesten" (nrs. 318-347) opgenomen onder de hoofdrubriek "Burgerlijke Zaken",
hetgeen m.i. minder wenselijk is (vgl. hiervoor sub III.3.).
144 Overzicht nr. 52 (1868 ontbreekt);inv. 1878-1920 nrs. 223-251.
145 Overzicht nr. 51; inv. 1878-1920 nrs. 259-316. Rond 1877 bleken voor de verbalen
cn beschikkingen al imprimé's in gebruik.
146 Overzicht nr. 53 (m.u.v. 1840); inv. 1878-1920 nrs. 1-187. Voorts enkele doublures
in Overzicht nr. 54. Bij de strafvonnissen waren sinds 1861 imprimé s in gebruik.
147 Ongedateerde additionele staat bij Overzicht nrs. 51-54; inv. 1878-1920 nrs. 188-194.
148 Add. staat als voren nr. 4 (met onjuiste opgaven); de inv. 1878-1920 onderscheidt
niet tussen minuutvonnissen in strafzaken en p.v.'s van terechtzittingen.
149 Add. staat als voren nr. 9 en inv. 1878-1920 nrs. 317 en 254-257.
150 Add. staat als voren nrs. 6 en 7; Brievenboek Regenten Gevangenis Nijmegen (1867-
1878), en Notulenboek Ned. Genootschap tot zedelijke verbetering van gevangenen, afd.
Nijmegen (1824-1842).
151 Overzicht nrs. 62-63.
152 Id. nr. 61 (m.u.v. de jaren 1839 en 1851).
[156]
p.v.'s van terechtzittingen in strafzaken153 en de strafvonnissen154 pas vanaf 1857,
deze laatste echter met in totaal zeven jaren van hiaten. In de rubriek "diversen"155
berusten verscheidene repertoria, ten dele nog wel bruikbaar. Curieus detail: bij
de opening van de eerste omslag van deze rubriek stuit men op een van 1684
daterend request aan het Hof van Gelderland te Arnhem betreffende enige op het
fort St. Andries gedetineerde personen
III.2.d. Archief Ktgr. Zaltbommel.
"Op de valreep" werd nog een enkele steekproef in dit archief (1838-1933) gedaan,
zulks met een weinig bemoedigend resultaat. De van 1 juni 1969 daterende inven
tarislijst150 vermeldt nl. een totaal van 119 "dozen", terwijl er in feite in de
bewaarplaats 164 genummerde dozen bleken te staan. Helaas bleek de nummering
op de dozen niet te corresponderen met die van de genoemde inventarislijst. En
dan wordt het moeilijk zoeken. Wat in ieder geval wèl bleek was, dat dit archief
nog een groot aantal zgn. "politie-vonnissen" behelst, sinds 1818 door de Bommeler
"vrederechter" gewezen157. Uiteraard horen deze in het kantongerechtsarchief niet
thuis.
II 1.3. Registratuur.
Na dit relaas van feitelijke bevindingen nog iets over het systeem van archieforde
ning der "onderzochte" kantongerechtsarchieven. Aan de hand van de uitgevoerde
steekproeven in de sub 111.2. vermelde en nog enige andere Gelderse kantongerechts
archieven kon langs empirische weg worden vastgesteld, dat de registratuur daar
van te karakteriseren valt als een functioneel rubriekenstelsel met een chronologisch
ordeningssysteem binnen elke rubriek158.
Een rubriekenstelsel, omdat elk der genoemde archieven onderwerpsgewijze inge
deeld bleek in vier hoofdrubrieken, waarbinnen overigens veelal subrubrieken te
onderkennen zijn. Een functioneel rubriekenstelsel, omdat die onderscheidene onder
werpen bepaald zijn door wat althans drie van de vier betreft de onder
scheidene jurisdictionele functies van de Ktr. Een chronologisch ordeningsstelsel
binnen elke rubriek ten slotte, omdat per (sub)rubriek de stukken in tijdrekenkundige
orde gerangschikt zijn in telkens een jaar omvattende series en daarbinnen weer
in volgorde van inkomst.
De wijze van ordening en indeling m.a.w. het registratuurplan van deze archieven
weerspiegelt a.h.w. de hiervoor sub II.2.a-c geschetste drieledige jurisdictie van de
Ktr. In beginsel toch kent elk kantongerechtsarchief de volgende hoofdrubrieken:
153 Id. nr. 65.
154 Id. nr. 64.
155 Id. nr. 66.
156 Inventarislijst van de op 1 juni 1969 ter griffie van het Ktgr. te 's-Hertogenbosch
aanwezige archiefstukken van het voormalige Ktgr. Zaltbommel.
157 Inv. lijst nrs. I e.v.
158 De gebezigde begrippen verstaan in de zin van: W.J. Formsma, Het inventariseren
van archieven, Ned. Archievenblad jrg. 77 (1973) pp. 1-80, i.h.bijz. pp. 40 (functioneel
beginsel) en 30-31 (rubriekenstelsel).