:z:tz:tval clientel:in the poMd war11 -Jü:
chiefbranden on-off'-sprinklers, het gebruik van Halon-1301 (een halogeen-sa-
menstelling)). De opmerkingen van Rambusch richten zich voornamelijk op de bij
drage van Kurantov; door zijn kritische opstelling en openhartige benadering maakt
Rambusch zijn optreden tot een van de opvallendste gebeurtenissen van het congres
die hem van Oost-Europesche zijde niet in dank wordt afgenomen. Kurantov ver
telde volgens hem mets nieuws, maar had alles wat eigenlijk wel bekend was samen
gevat, bovendien was er volgens hem geen sprake van een "archival management
science maar een "purposeful activity". Ook vestigde hij er de aandacht op dat
een aantal belangrijke landen (Frankrijk, Italië, Spanje en Zwitserland) niet op zijn
enquete gereageerd hadden, zodat zijn gegevens niet compleet waren Bij de grote
voordelen van een gecentraliseerde archiefdienst, die door Kurantov steeds bena
drukt werden, plaatste hij een groot vraagteken; ook de flexibiliteit van de Russische
meerjarenplannen voor het archiefbeheer werd door hem betwijfeld. Kurantov kan
m zijn wederwoord slechts zijn opvattingen nogmaals verkondigen, maar verklaart
tevens dat hij wel gegevens u,t Frankrijk en Italië gebruikt heeft, hoewel deze landen
niet officieel gereageerd hebben. De voorzitter sluit hierop maar snel de discussie
Aangezien de tijd ontbrak voor het plaatsen van interventies, riep de voorzitter allen
die het spreekgestoelte nog hadden willen beklimmen, (waaronder collega Winse
mms) op, hun interventie aan de redaktie van "Archivum" ter hand te stellen, opdat
men deze in het congres-nummer van Archivum op kan nemen.
Verslag van de derde zitting.
Rapporteur drs. B. Woelderink te Deventer. Thema "The revolution in
acces and use"
Di. Ivan Borsa (Hongarije) begon met een toelichting op zijn syllabus over The
famMie h Van archiefbezit' waarbÜ hü met nadruk wees op de vele
famhearch.even en persoonlijke archieven en collecties, die sinds de laatste decennia
P ats en aandacht van de archivarissen vragen. Deze fondsen en evenzeer de over
gedragen massa s overheidsarchief vragen er om snel toegankelijk gemaakt te wor
den. De grotere verscheidenheid van toegankelijke archieven veroorzaakt een ver-
sne hng in het gebruik en een bredere variatie in de belangstelling. De wijze waarop
groeiende genealogische onderzoek het beste zou kunnen verlopen achttte de
spreker een thema dienstig voor de Table Ronde.
Van de nieuwe archiefgebruikers memoreerde dr. Borsa met name de beoefenaars
van demografische onderwerpen en andere vormen van kwantitatieve geschiedbe
oefening. Eveneens met zonder gevolgen voor de archiefinstellingen is het groeps-
sThonk t VerriHht d0°r SCh°heren en studenten- Er dient speciale aandacht ge
schonken te worden aan moderne b.v. geautomatiseerde toegangen op de inhoud van
archie bestanddelen. Veranderingen in alsmede de groe, van het gebruik nopen tot
specialisering van het personeelsbestand met gevolgen die zich uitstrekken tot in de
opleiding van archivarissen. Tenslotte moeten de archiefinstellingen bedacht zijn op
[54]
het snel verstrekken van gegevens met het oog op de documentaire werkzaamheden
die door bibliotheken en documentatiecentra ontplooid worden.
Collega S. N. Prasad uit India worstelde met het hem opgegeven thema The libera
lisation of access and use.
Ongeveer 15 jaar geleden was ook al de stand van het vrijere gebruik van archiefbe
scheiden opgemaakt. En nu, 1976, kan hij slechts constateren dat er van een revo
lutie of van een doorbraak op dit terrein geen sprake was. Wel werden langdurige
termijnen van niet-openbaarheid ingekort of voor het eerst in een wettelijke bepa
ling vastgelegd. Ook is de invloed van de archivaris op het nemen van beslissingen
inzake het vaststellen van gesloten perioden gegroeid. En tenslotte is er verbetering
opgetreden van de mogelijkheden en faciliteiten voor bezoekers van buiten de lands
grenzen. Maar al deze ontwikkelingen voltrekken zich in een langzaam tempo.
Gelukkig voor de spreker ontdekte hij één ontwikkeling die zich stormachtig snel
verspreidde. Immers de aanwezigheid van reprografische apparatuur, die thans vrij
wel nergens ontbreekt, betekent voor de gebruiker van de archieven een zodanig
voordeel, dat men mag concluderen dat daardoor het gebruik en de toegankelijkheid
van archiefbescheiden in hoge mate bevorderd zijn geworden.
Bij het aspekt van de openingstijden wees de spreker op Canada, waar de archief
instellingen alle dagen 24 uur open zijn, al is het aanvragen van stukken tot meer
normale uren beperkt. Of dit voorbeeld nu aanbeveling verdient mag betwijfeld
worden.
Interessant waren dr. Prasad's mededelingen over het hoe langer hoe meer voorko
men van centra die gegevens kunnen verstrekken over bij families, personen of be
drijven nog berustende archieven. Ook langs deze weg wordt de archiefonderzoeker
gediend.
Dr. H. Boberach (West-Duitsland) begon zijn referaat Advanced technologies and
the expansion of archives acces met de pregnante opmerking, dat een archiefdienst
een bedrijf is en wel een bedrijf dat zich bezighoudt met het produceren van infor
matie.
Die informatieproduktie moet ondersteund worden door de techniek. Met name op
het terrein van de automatisering van toegangen en indices op archiefbestanden kan
de techniek een helpende hand bieden. Wel zijn er grenzen aan de automatiserings
mogelijkheden, wil althans dit nieuwe procédé profijt opleveren, en moet er de
nodige hoofdarbeid vooraf verricht worden. Maar met name voor de bewerking van
grotere homogene archieven is de afgelopen jaren bewezen dat de toepassing vrucht
baar is. Wat de kosten betreft behoeft het inschakelen van automatiseringsprocédé's
niet duurder te zijn dan de klassieke handenarbeid, die benodigd is voor het samen
stellen van indices en andere toegangen. Uiteraard is het wel van belang of men na
de bewerking enkelvoudige dan wel complete vragen aan de databank wenst te rich
ten.
Het bereiken van resultaten vergt niet alleen van de archiefdiensten een scherp in
zicht in de tegenwoordige werkmethoden en de daaruit voortvloeiende produktie,
maar tevens een nauwer kontakt met gebruikers van archieven, met de administratie
[55]
