I 284
Het archief publiceert bronnen, waarvan reeds een lange serie verschenen is. Men werkt
op dezelfde wijze als op het Historiografisch Instituut, namelijk zonder inleiding en met
een minimum aan noten. Stukken in vreemde talen worden in het Japans naast het ori
gineel gegeven. De serie is chronologisch van opbouw, hoewel enkele delen een thema
behandelen. Hoofd van de sectie publicaties is de heer S. Nagaoka, een Hollandoloog.
Hoogleraren in de geschiedenis geven advies bij de keuze van te publiceren stukken.
Appendix 5
NAGASAKI PREFECTURALE BIBLIOTHEEK
1 Kaminishiyama-machi, Nagasaki.
Deze bibliotheek gesticht in 1912, is in 1915 gebouwd op deze plaats. In 1960 is een
nieuw gebouw gezet, dat in 1968 is uitgebreid met een vierde verdieping, waar zich be
halve kantoorruimte bevinden een lezingenzaal, een expositieruimte en een studiezaal
voor mensen, die met archiefstukken willen werken.
De bibliotheek kan men in twee afdelingen splitsen, namelijk:
1 De eigenlijke bibliotheek, die met vele afdelingsbibliotheken elders tracht een grote
groep van mensen te bereiken.
2 De collectie archiefmateriaal betreffende Nagasaki zelf en de prefectuur. Ouder ma
teriaal van de stad afkomstig bevindt zich echter in het Stedelijk Museum op Deci-
ma. Ook van daimyo families zijn veel papieren over. De oudste behoren aan de
Goto familie, die heer waren over de gelijknamige eilanden.
De archieven hebben grote verliezen geleden door brand (1663), overstromingen (1684)
en door onachtzaamheid bij het verhuizen van materiaal tijdens de Meiji restauratie
(1868). De materiele staat van de stukken is in het algemeen goed. Het depot heeft
ruimte en is schoon.
Appendix 6
TENRI CENTRALE BIBLIOTHEEK, UNIVERSITEIT VAN TENRI
Tenri.
Bij de universiteit van Tenri behoort deze bibliotheek, die een schitterende collectie
boeken heeft op velerlei gebied. Deze formidabele boekerij heeft men te danken aan de
passie voor boeken van de vorige opperpriester van Tenrikyo.
Niet alleen op het gebied van boeken, maar ook in tijdschriften is men zeer goed voor
zien. Vele tijdschriften, die reeds lang bestaan, zijn daar compleet aanwezig.
Er zijn oude handschriften, Europese globes en tal van oude Europese boeken. Op het
gebied van koloniale geschiedenis heeft men vrijwel alles.
Tenri bibliotheek is de enige instelling in Japan die lid is van de Linschoten Vereeniging.
Door professor T. Nakamura en anderen worden reprints verzorgd van 19e eeuwse boe
ken over Japan, zoals de Herinneringen van Hendrik Doeff.
Appendix 7
HET ARCHIEF VAN GROOT-TOKYO
Tokyo-to Kobunshokan) Minato-ku, Tokyo.
Tokyo is geen stad, het is een metropool, bestaande uit 23 ku (wijken) en een aantal
buitengewesten, die voor een deel liggen op de eilanden van Izu en Ogasawara (1000 km
ten zuiden van Tokyo).
De ku's of wijken regelen veel dingen zelf, onder andere de registratie van vreemdelin
gen in hun wijk woonachtig. De papieren neerslag van dit handelen bewaren zij zelf. De
archieven van de buitengewesten zullen terecht komen in de archieven van groot-Tokyo.
Behalve moderne stukken bewaart deze instelling materiaal van het oude Edo, waaron
der kaarten.
Evenals vele andere instellingen op archiefgebied geeft het archief bronnen uit, en wel
over de Edo periode (1602-1868). De depots hebben klimaatregeling. De preciosa staan
in de depots nog achter glas. Ook de microfilms worden bij een constante temperatuur
opgeborgen.
De leeszaal is niet zo groot, maar er is een aparte ruimte voor het lezen van films.
A ppendix 8
NATIONALE BIBLIOTHEEK VAN HET PARLEMENT
10-1, 1-chome, Nagato-cho, Chiyoda-ku, Tokyo 100.
De Nationale Bibliotheek dateert van na de tweede wereldoorlog. Toen het Parlement
een democratische functie kreeg, voelde men de behoefte aan een goede en goed uitge
ruste bibliotheek om het parlementaire werk op verantwoorde wijze te doen. In overleg
met een Amerikaanse bibliotheek-commissie is men gekomen tot de opzet van dit li
chaam. De basis wordt gevormd door de oude keizerlijke bibliotheek, gesticht in 1872,
en de boeken afkomstig van de twee huizen van het Parlement van voor de oorlog.
Onder het toezicht van de Nationale Bibliotheek staan verschillende andere bibliothe
ken, zoals Toyo Bunko (appendix 9) en de Moderne Bibliotheek van het departement
voor het Keizerlijk Huis (appendix 2). Ook de bibliotheken van de ministeries en de ge
rechtshoven vallen in deze categorie.
Behalve parlementsleden, ministers en ambtenaren, kan het publiek gebruik maken van
deze instelling. Hiervoor zijn er 22 leeszalen met een capaciteit van 1304 plaatsen. Het
materiaal wordt niet uitgeleend, maar moet ter plaatse worden geraadpleegd. Japan kent
het dépot légal zodat van alle publicaties een exemplaar in de Nationale Bibliotheek te
vinden is.
Daarnaast zijn er vele belangrijke collecties van boeken en manuscripten, niet alleen
met betrekking tot Japan, maar tot vele andere delen van Azië.
Van groot belang zijn de boeken afkomstig van het Bureau voor Westerse boeken
(Bansho Shirabesho) van het Tokugawa bestuur, groot 3600 delen. Dit Rangaku (studie
van westerse wetenschap door middel van de Nederlandse taal) materiaal is onmisbaar
voor de studie van de ontwikkeling van het moderne Japan.
Familiepapieren uit de oude periode worden ook in deze instelling bewaard.
Appendix 9
TOYO BUNKO
Honkomagome 2-chome, 28-21, Bunkyo-ku, Tokyo.
Deze Oosterse Bibliotheek is in 1924 gesticht door baron Hisaya Iwasaki met als basis
de bibliotheek van dr. G. E. Morrison (1862-1929). Deze journalist heeft tijdens zijn
verblijf in Peking een groot aantal boeken verzameld over China en omliggende landen,
in Europese talen verschenen. Onder deze 24000 nummers bevinden zich pamfletten,
kaarten en series tijdschriften. Morrison heeft met grote volhardendheid alles, oud en
recent, over zijn onderwerp verzameld. Zijn bibliotheek was een begrip voor ieder, die
op dit terrein werkzaam was.
285
