G. J. Lugard jr. 1900-1976) als archivaris
Namens Landelijke Kring van Gemeente- en Streekarchivarissen:
Drs. J. N. T. van Albada, gemeente-archivaris van Tilburg/secretaris
van de Kring Lid
Namens Vereniging van Nederlandse Gemeenten:
A. J. Buis, gemeente-secretaris van Losser Lid
Namens Vereniging voor documentatie en administratieve organisatie (S.O.D.):
W. N. Berends, hoofd Centrale Afdeling Post- en Archiefzaken
Ministerie van Landbouw en Visserij/Voorzitter van de Vereniging Lid
Namens Vereniging van Archivarissen in Nederland:
Drs. B. Woelderink, gemeente-archivaris van Deventer/Voorzitter van
de Vereniging Lid
Adres secretariaat: Ministerie van Cultuur, Recreatie
Maatschappelijk Werk
Sir Winston Churchilllaan 362
Rijswijk
F. J. Duparcprijs
De aandacht wordt gevestigd op deze prijs (groot 2000,die eens in
de drie jaar wordt uitgeloofd ter bekroning van een studie over een onder
werp op het gebied van de archivistiek en het archiefrecht. Naar de prijs
kunnen meedingen degenen die op de dag, waarop de inzendingstermijn
sluit, niet langer dan tien jaren in het bezit zijn van de hoedanigheid van
hoger of middelbaar archiefambtenaar.
De prijs werd reeds éénmaal toegekend en wel voor de studie van drs.
A. J. M. den Teuling, Het inventariseren van een 18de-19de eeuwse koop
mansboekhouding, gepubliceerd in Ned. Archievenblad 1974, blz. 319-335.
De uitreiking geschiedde door de voorzitter van de jury, tevens naamgever
van de prijs, dr. mr. F. J. Duparc, tijdens de studiedagen over bedrijfsar
chieven op 13 maart 1975 te Scheveningen (Ned. Archievenblad 1975, blz.
180-181).
De volgende termijn van inzending sluit op 1 november 1977. Waren er de
vorige maal vier inzendingen, de jury hoopt volgend jaar meer werkstukken
ter beoordeling te ontvangen. Exemplaren van het reglement (afgedrukt in
Ned. Archievenblad 1972 blz. 167-168) en nadere inlichtingen zijn te ver
krijgen bij de jury voor de F. J. Duparc-prijs, per adres Algemeen Rijks
archief, Bleijenburg 7, 's-Gravenhage, tel. 070-647800.
[240]
Wie ooit op een mooie zomeravond of een heldere winternamiddag uit het Ut
rechtse door de polders naar Schoonhoven is gereden, zal getroffen zijn door het
ongemeen fraaie en nauwelijks bedorven silhouet van dit gave Hollandse stadje
aan de Lek. Deventer en Schoonhoven, steden aan de rivier. Aan beide had onze
collega G. J. Lugard jr. zijn hart verpand. Het zal niet algemeen bekend zijn, dat
Lugard zijn loopbaan als archivaris is begonnen en dat hij het archiefwerk lang is
trouw gebleven.
Toen de opleiding tot archiefambtenaar van staatswege in 1918 geregeld werd, be
hoorde Lugard tot de eersten die de opleiding tot middelbaar archiefambtenaar ge
volgd hebben.
In de door hem aan het gemeentearchief van Deventer overgedragen collectie per
soonlijke papieren bevindt zich een rooster voor de lessen, aanvangende op zater
dag 9 oktober 1920.
In de tweede examenlichting van 1921 slaagde hij voor zijn diploma. Als volon
tair was hij toen verbonden aan het Algemeen Rijksarchief te 's-Gravenhage. Vo
lontair zou hij in die onverantwoord zuinige jaren lang blijven.
De gemeente Schoonhoven benoemde hem wel in 1924 tot haar (part-time) archi
varis, eerst in 1931 zou een bescheiden bezoldiging aan deze betrekking verbon
den worden: te weten voor twee dagen per maand een bedrag van 100,per
jaar!
Gelukkig verbeterde die situatie in later jaren. Maar wellicht ook zonder die ver
betering zou Lugard Schoonhoven trouw gebleven zijn. Eerst in 1969, dus na 45
jaar, nam men afscheid van hem.
Zijn werkzaamheden uit die jaren blijken uit verschillende inventarissen, meest ge
publiceerd in de Verslagen voor 's-Rijks Oude Archieven, en uit een bijdrage in
het Nederlands Archievenblad van 1934-1935 over de lotgevallen van het stads
archief van Schoonhoven onder de titel "Archiefzorg in vroeger tijd".1
Na 1930 ging Lugard zich meer op Deventer richten; evenwel bij zijn afscheid in
Schoonhoven merkte burgemeester Aten op, dat Lugards bijdrage aan Schoonho-
vens geschiedenis uit 59 grotere en kleinere publicaties bestond!2
1 Zie voor zijn publicaties niet betrekking hebbende op Schoonhoven, de door hem
zelf vervaardigde "Bibliografie van Gerh. Lugard jr. 1921-1970". (Deventer 1970).
2 Zie voor de bibliografie van publicaties over Schoonhoven het tijdschrift "Holland",
jaarg. 1, no. 6, 1969.
241
