Het afgelopen jaar was rijk aan tentoonstellingen met
op het Rijksarchief in Utrecht: Erfgoed van Herrnhut.
het Rijksarchief in Zeeland: Hugenoten in Zeeland.
Middelburgs muziekleven in grootmoe
ders dagen.
het Gemeente-Archief van Utrecht: Samuel Muller, gemeente-archivaris
van Utrecht 18741918.
De dom in puin 16741974.
het Haags gemeentemuseum in samen
werking met het Algemeen Rijks
archief en het Staatsarchief van het
groot-hertogdom Luxemburg: Luxemburg onder Oranje-Nassau1.
het Gemeente-Archief van Den Haag: Nieuwjaarsprenten.
het Gemeente-Archief van Rotterdam: Archiefschatten uit Keulen.
Pieter Rabus en de boeksael van Europe.
Van minuut tot minuut.
Thans zijn er exposities op
het Gemeente-Archief van Amsterdam: De beurs van Amsterdam 14751975.
het Gemeente-Archief Zwolle: Potgieter.
terwijl vanmiddag de zeer bij een actuele problematiek aansluitende tentoonstelling
'Van gasthuisbed tot verzorgingsflat' wordt geopend op het Gemeente-Archief van
Utrecht.
Het nederlandse archiefwezen presenteerde zich tot in Parijs waar op 15 januari
1974 in aanwezigheid van collega Dr. M. P. van Buijtenen de tentoonstelling 'Deux
siècles de Jansénisme a travers les documents du Fonds Port-Royal d'Utrecht' werd
geopend door de nederlandse ambassadeur in Frankrijk.
Buitenland.se contacten
Zelf werd ik in staat gesteld de vereniging te vertegenwoordigen op de Deutsche
Archivtage, van 30 september tot 2 oktober te Brunswijk gehouden, en op de 15e
Table Ronde te Ottawa, gewijd aan 'les archives et les relations publiques'.
Het thema was onderverdeeld in de publicatie van inventarissen, de bezorging van
jaarverslagen, de medewerking aan verenigingen en tijdschriften, de verzorging en
de budgettering van tentoonstellingen. Het gastland Canada zelf gaf een prachtige
demonstratie van de mogelijkheden op dit gebied van het tentoonstellingswezen
door een expositie van de Federal Archives over de telecommunicate, dit naar aan
leiding van de voorgenomen lancering in 1975 van de eerste Canadese kunstmaan.
In een zo uitgestrekt land als Canada is de telecommunicatie via telefoon, draad
loze telegrafie, radio en T.V. van beslissende invloed geweest op de ontwikkeling
van het land.
De onderlinge verhouding tussen de afgevaardigden van zovele landen met verschil
lende politieke structuren is zeer goed. Toch is de kloof tussen West en Oost voel-
1 Deze tentoonstelling was vanaf 21 februari ook in de stad Luxemburg te zien op het
Staatsarchief, Plateau de St. Esprit.
346
baar wanneer men in een inleiding op een tentoonstelling van het Archiv der Haupt-
stadt Berlin der Deutschen Demokratischen Republik over de geschiedenis van de
Marx-Engels-Platz leest: 'Die Schaffung antifaschistischer sowie der Aufbau der
sozialistischen Gesellschaft durch die von der SED geführte Arbeiterklasse schuf
in Bundnis met allen gesellschaftlichen Krafte die Voraussetzungen und Be-
dingungen für die Verwirklichung dieser Rechte der Jungen Generation'. Bij dit
soort commentaar in uitgaven van archiefdiensten krijg ik geen brok in mijn keel
maar schiet mij een prop in mijn keel. Dan is het bei Uns bestimmt viel bessser.
Een plezierige taak was het voor mij de vereniging te vertegenwoordigen bij de uit
reiking van de culturele prijs van de provincie Groningen aan oud-voorzitter
Formsma op 18 februari, bij de viering in besloten kring van het zilveren jubileum
in 's-Rijks archiefdienst van de algemene rijksarchivaris op 15 juli, een gezellige en
gemeende hulde voor een zeer hard werkend man, en de uitreiking op 12 november
van de Ubbo Emmiuspenning, een hoge onderscheiding van de rijksuniversiteit te
Groningen, aan professor Slicher van Bath, lid van de archiefraad en voorzitter
van het curatorium van de Rijks Archief school.
Ieder jaar ontvallen ons ook leden door de dood. Zo stierf op 5 oktober 1974
Dr. A. J. van de Ven, van 19251946 provinciaal chartermeester, onder verant
woordelijkheid van de rijksarchivaris in Gelderland belast met de archiefinspectie
in deze provincie. In die periode bezorgde hij ons inventarissen van de oude archie
ven van Culemborg, Doesburg, Elburg en Zaltbommel. In 1935 hield hij in een
artikel in het Nederlands Archievenblad een warm pleidooi voor de archiefinspectie,
met name ook de rijksarchiefinspectie. Reeds in 1912 had Muller, de man die aan
alles dacht, de aandacht hierop gevestigd. De in 1962 opgerichte vierde afdeling van
het Algemeen Rijksarchief, sinds begin 1975 omgedoopt in de afd. Rijksarchief
inspectie van de Rijksarchiefdienst, heeft dus een lange incubatietijd gehad. Vooral
in zijn Gelderse jaren leverde hij zeer veel boekbesprekingen af in ons tijdschrift.
Van 19461963 was de heer Van de Ven rijksarchivaris in Utrecht. In deze jaren
besteedde hij veel zorg aan de bestudering van de beroemde Utrechtse kapittel
archieven en aan het archief van de Oud-bisschoppelijke Clerezij. Banden van geloof
en archiefzorg verbonden hem met de heer J. Bruggeman, van 1919 tot 1954 beheer
der van het archief van de Oud-Katholieke Kerk in Nederland ook na zijn pensio
nering in 1934 als ambtenaar bij het Algemeen Rijksarchief.
Dr. Van de Ven was een soms gevreesd lid in de examencommissie voor hoger
archiefambtenaar voor het onderdeel latijnse paleografie. In de wetenschappelijke
wereld stelde hij de archivaris present tot op het hoogste niveau in de vereniging
Gelre, waarvan hij erelid was, in het Nederlands Historisch Genootschap en in de
Vereniging tot uitgaaf der bronnen van het Oud-vaderlandse recht, waarvan hij van
13 november 1950 tot 1972 voorzitter was. In het jongste nummer van de Verslagen
en Mededelingen van deze aan ons archivarissen zo vertrouwde Vereniging spreekt
het bestuur over Van de Ven als naar anciënniteit het oudste, naar eruditie een van
de meest vooraanstaande, naar inbreng zonder twijfel het meest verdienstelijke lid
in de bijna 100-jarige geschiedenis van de Vereniging'. Zijn benoeming in 1972 tot
ere-voorzitter spreekt dan ook voor zich zelf. Laten we de herinnering aan deze
347]
