'VjKV
s
«•«fl.
m m
wJ i
*»u
*J *S
♦Jut A
Stippel gravure
de punten werd de afbeelding in het koper gedreven. De grootte, diepte en onder
linge afstand bepalen de toon op de afdruk, die stippelgravure genoemd wordt.
Een geheel andere manier om een afbeelding in het koper te krijgen is etsen. De
koperplaat wordt bedekt met een dunne zuurbestendige laag, waarin de afbeelding
gekrast wordt met een etsnaald. Als het geheel hierna in een zuurbad gaat, kan het
koper alleen aangetast worden op de plaatsen waar de zuurbestendige laag ver
wijderd is door de etsnaald. Ook deze techniek kent vele variaties. Al deze tech
nieken hebben hun eigen karakteristieke lijnen en vlakvullingen.
Bij het kiezen van de techniek zal de kunstenaar zich afvragen welke techniek zijn
afbeelding het beste tot uiting zal brengen. Hierbij zal hij in aanmerking nemen
dat de technische mogelijkheden bij de verschillende technieken uiteenlopen. Grote
gearceerde vlakken kunnen goed met de burijn gegraveerd worden, maar als een
afbeelding vele kleine warrige lijntjes verlangt zal hij al gauw tot etsen overgaan.
Ets
10 x vergroot
Heel vaak komt het voor dat een prent gedeeltelijk geëtst en gedeeltelijk gegra
veerd is.
3. Vlakdruk.
Lithografie of steendruk is de jongste der grafische technieken. De uitvinding door
Aloys Senefelder dateert van 1796.
De drukvorm is een glad gepolijste steen en de techniek berust op het verschijnsel
dat water en vet elkaar afstoten.
De afbeelding wordt rechtstreeks op de steen getekend met vette inkt of vet krijt.
Langs chemische weg wordt een verbinding tot stand gebracht tussen de steen en
het vet, waarna de steen schoon gemaakt wordt. Wat nu overblijft is ogenschijnlijk
de steen waar we mee begonnen. Onzichtbaar in de vorm van vet is echter de af
beelding in de steen aanwezig. Als we de steen licht invochten stoot het vet van de
afbeelding het water af. De rest van het oppervlak zal echter het vocht aannemen.
%t*-
:>-
■-
10 x vergroot
[272]
[273]
