Houtsnede
10 x vergroot
1. Hoogdruk: De voorstelling ligt in het vlak van de drukvorm; het overige
is uitgediept.
(houtsnede, houtgravure).
2. Diepdruk: De voorstelling is in het vlak van de drukvorm uitgediept.
(ets, gravure).
3. Vlakdruk: De voorstelling en de drukvorm vormen één glad oppervlak.
(steendruk).
1. Hoogdruk is de oudste der grafische technieken. De oudste houtsneden in
Europa dateren van 1400, dus ongeveer een halve eeuw vóór de uitvinding der
boekdrukkunst.
Op een houtblok wordt een tekening aangebracht. Dit kan gebeuren door recht
streeks op het materiaal te tekenen, ook is het mogelijk een tekening op papier over
het materiaal te plakken. Met messen en gutsen wordt het hout tussen de lijnen weg
gesneden zodat de tekening in relief blijft staan.
Gravure 10 x vergroot
Het relief kan nu geïnkt worden, zodat het mogelijk wordt hiervan een afdruk te
maken. Uiteraard is de afdruk die zo ontstaat het spiegelbeeld van de oorspronke
lijke tekening.
De verwarrende naam 'houtgravure' wordt gegeven aan een houtsnede waarvoor
een speciaal geprepareerde houtsoort wordt gebruikt. D.m.v. de burijn wordt het
mogelijk fijnere lijntjes te produceren. Techniek van drukken is gelijk aan die van
de houtsnede. De drukvorm bestaat uit kops palmhout. Daar een palm slechts
kleine stukjes kops hout kan leveren bestaat een plank meestal uit een aantal samen-
gelijmde blokjes.
2. Diepdruk is de meest voorkomende grafische techniek. Het aantal varianten is
zo groot dat hiervoor moet worden verwezen naar de literatuurlijst. We zullen hier
volstaan met het principe en een paar voorbeelden.
De drukvorm is een metalen plaat, meestal koper, in de 19e eeuw ook staal. De af-
[269]
