C. Plaats van opberging. Vaak worden de afbeeldingen niet opgeborgen in de
volgorde van vermelding in de catalogus. Alleen al door de verschillende formaten
raken de afbeeldingen van eenzelfde onderwerp uit elkaar. In sommige verzame
lingen bergt men de afbeeldingen in volgorde van verwerving op, of men plaatst
afbeeldingen, gemaakt door dezelfde auteur, bij elkaar. Het is praktisch (b.v. met
het oog op controle op aanwezigheid) een standcatalogus aan te leggen, waarin de
fiches in de volgorde van de plaatsing der afbeeldingen staan. Eventueel krijgt elke
afbeelding een plaatsingsnummer.
[286]
VII Aanvullen van de verzameling.
Het spreekt vanzelf dat de beheerder van een atlas ook de taak heeft zijn verzame
ling verder uit te bouwen. Boven is al ter sprake gekomen dat goede oude stukken
tegenwoordig vaak te kostbaar zijn geworden voor het meestal bescheiden budget
van een atlasbeheerder. Toch moet men hier niet te gemakkelijk uit afleiden dat
het geen zin zou hebben om prentenhandelaren te bezoeken: steeds weer blijkt dat
er buiten het populaire genre van de oude topografische prent nog allerlei historisch
interessant materiaal te vinden is voor weinig geld. Een goede atlasbeheerder slaat
bovendien geen veiling in zijn woonplaats over, ook geen boedelveiling!
Daarnaast is het natuurlijk van groot belang om direct contact te zoeken met par
ticulieren; bijzondere aandacht verdienen hierbij fotografen, architecten, aan
nemers, makelaars, bedrijven als boekhandels, drukkerijen en plaatselijke bladen
en instellingen als kerken en verenigingen, waar vaak zeer waardevol materiaal te
vinden is. (In dit verband is het misschien nuttig te wijzen op het belang van publi
citeit, bijvoorbeeld door middel van een geestdriftig stuk in de zaterdagkrant).
Bijzonder vruchtbaar kan ook zijn een grondig bezoek aan de verschillende over
heidsdiensten, die altijd wel in kasten of op zolders dozen of mappen met oude
foto's, kaarten of bouwtekeningen bezitten, vaak zonder dat men het zelf weet,
laat staan er enige waarde aan hecht. Nauw contact met deze instellingen is trou
wens in :het algemeen sterk aan te bevelen, ook voor het verkrijgen van allerlei
modern materiaal over (veranderingen in) het verzamelgebied, en niet te vergeten
voor de medewerking van hun fotografische afdeling, immers de meeste plaatse
lijke archieven en musea beschikken niet over een eigen fotograaf.
Een nogal eens verwaarloosde taak van de atlas is het verzamelen van actualiteits-
beelden, die immers van groot belang zijn voor de locale en regionale geschiedenis.
Soms is het mogelijk hierbij de hulp te krijgen van dagbladen, die tegenwoordig
veelal geen prijs meer stellen op het bewaren van geplaatste foto's, maar zo niet,
dan zullen toch de belangrijkste situaties en gebeurtenissen zo mogelijk vastgelegd
moeten worden. Van grote waarde is hierbij de hulp van amateurfotografen (die
bovendien vaak in het bezit zijn van collecties oude negatieven). Een goede manier
om de atlas bekendheid te geven en veel materiaal te verwerven is een fotowed
strijd, bijvoorbeeld in samenwerking met een amateurfotografenclub. Mogelijke
onderwerpen: verdwijnende stads- en dorpsgezichten (de omtrek niet vergeten),
het leven op straat, de brandweer, festiviteiten, het openbaar vervoer, gastarbeiders,
jeugdhuizen, kerkinterieurs, verdwijnende beroepen, vergaderingen van politieke
partijen of actiegroepen, sport, uitgaansleven, demonstraties, bekende personen,
kortom alles wat nu heel gewoon lijkt en over tien jaar wellicht volkomen veran
derd zal zijn.
Veel atlasbeheerders zouden naast foto's graag tekeningen en grafiek aankopen,
maar schrikken terug voor de kosten. Wellicht is het nog niet voldoende bekend
dat in veel plaatsen de mogelijkheid bestaat om de gemeente opdrachten te laten ge
ven aan plaatselijke tekenaars die in het werk van de atlas geïnteresseerd zijn, waar-
[287]