gemeen de ruimte in de bewaarplaatsen meer dan voldoende. Belangrijke aan
winsten waren het archief van het Graafse Veer 1381— ca. 1940 en het archief van
de Broederschap van het H. Sacrament te Grave 1375—ca. 1750. Begonnen werd
met de vorming van een geluidsarchief. Over een paar jaar hoopt men klaar te zijn
met de bewerking van de archieven der kleinere parochies en gemeenten; de ar
chieven van de grote parochies en kloosters zijn reeds bewerkt. Met de regislratoren
worden prettige contacten onderhouden, o.a. over de vernietiging van daarvoor in
aanmerking komende bescheiden.
Gemeenschappelijk Archivariaat 'Nassau-Brabant'Tot het gemeenschappelijk ar-
chivariaat 'Nassau-Brabant' (gemeenten Halsteren, Oud- en Nieuw-Gastel. Rijsber-
gen, Steenbergen, Zevenbergen en Zundert) is met ingang van 1 januari 1974 de
gemeente Wouw toegetreden (goedgekeurd door gedeputeerde staten van Noord-
Brabant d.d. 15 mei 1974, Stcrt. 117).
Als deel 25 van de serie publikatie verschenen begin 1974 Kriminele verhalen uit
Nassau-Brabant' door Albert Delahaye. In mei werd het gevolgd door deel 26:
Over de Eendracht tussen Nieuw-Vossemeer en Tholen, geschreven door de archi
varissen van Nassau-Brabant en Tholen, de heren A. Delahaye en J. P. B. Zuur
deeg. Een uiterst aktueel boekje nu het eeuwenoude veer en de brug uit 1928 over
de Eendracht in verband met de nieuwe Schelde-Rijnverbinding door moderne
bruggen vervangen zijn.
Reeds in juli 1974 ontvingen wij deel 32, de door Albert Delahaye ter herdenking
van het honderdjarig bestaan der Kapucijnen-kerk van Langeweg 18741974 ge
schreven Lange weg van Paterskerk tot Rektoraat. Ingevolge afspraken tussen de
samenwerkende gemeenten in het archivariaat moest voor deze publikatie een beurt
van de gemeente Zevenbergen genomen worden, die pas in oktober 1975 zou
komen. Vandaar nr. 32. Derhalve verschijnen in 1974 vijf deeltjes en in 1975 drie.
Hoogheemraadschap van Rijnland. Blijkens het verslag over 1973 verkeert het oud
archief van Rijnland, lopende van 1225 tot 1857, in goede staat. De inventarisatie
van het nieuw-secretarie archief, 18571951, werd voortgezet, maar ondervond
o.a. vertraging door voorbereidende werkzaamheden ten behoeve van een samen
te stellen gids van Rijnlands archieven. De archieven van 177 polders zijn bij het
Hoogheemraadschap in bewaring gegeven.
Veel zorg werd besteed aan de plattegronden, polderkaarten en atlassen.
De archieven en verzamelingen werden geraadpleegd door circa 60 bezoekers, die
ongeveer 100 bezoeken aflegden.
Kerkelijke archieven.
Nederlandse Hervormde Kerk. Het verslag over 1973 meldt het gereed komen van
het registratuurplan, dat aan de landelijke, provinciale en plaatselijke kerkelijke
bureau's werd aangeboden. Dit is gebeurd in de verwachting dat het aan een doel
matig bijhouden van het dynamisch archief ten goede komt en de bestaande wan
ordelijke situaties niet verergeren.
[250]
Op het bureau Javastraat 100 konden veel vrijwilligers worden ingeschakeld. De
archiefconsulenten, over het hele land verspreid, inspecteerden, ordenden en inven
tariseerden.
De kerkzegelverzameling, welke tijdelijk gedeponeerd was in het rijksarchief te
Groningen, keerde in het bureau terug.
De delen 5 en 6 van de serie kerkelijke archieven zijn verschenen. De kopij voor
deel 7 kwam gereed, doch deel 8 ondervond vertraging, voornamelijk doordat de
inventaris van het archief van de classis Breda wegens de vele ontvangen aanvul
lingen niet kon worden voltooid. Inmiddels wordt ook reeds gewerkt aan de vol
gende delen. De kopij van deel II van 'De Archieven van de Nederlandse Hervorm
de Kerk in korte Overzichten' werd bij de drukker afgeleverd. ZWO zegde subsidie
toe voor de uitgave.
Op 31 oktober 1973 werd de Bibliothèque Wallonne heropend in het Hospice Wal-
lon te Amsterdam. De archivaris van de Nederlandse Hervormde Kerk werd inge
schakeld bij het beheer van de daar ondergebrachte archieven, de bibliotheek en
enige verzamelingen, terwijl anderzijds een gedeelte van de ruimte ter beschikking
werd gesteld als hulpdepot voor de archieven der Nederlandse Hervormde Kerk.
Het bureau werd voor archiefonderzoek bezocht door 96 (v.j. 85) personen.
Gouda. Het verslag van de Hervormde Gemeente over 1973 noemt als aanwinsten
o.a. archivalia m.b.t. de restauratie van de St. Janskerk, afkomstig van de voor
zitter van de bouwcommissie, en archivalia van het College van Kerkvoogden. Ge
reed kwam de inventaris van het archief van de Commissie tot Instandhouding van
het Hervormd Kerkgenootschap te Gouda 17981801. Het bruikleencontract met
het Rijksmuseum te Amsterdam aangaande de aan de Kerkvoogdij toebehorende
cartons van gebrandschilderde glazen van vóór de brand van 1552 werd vernieuwd.
Een bescheiden aanvang is gemaakt met de vorming van een geluidsarchief.
Het aantal bezoekers bedroeg 13 (v.j. 6).
St. Laurentiusviering 1974 te Breda.
Traditiegetrouw op dinsdag na zondag Laetare, dit jaar op 26 maart, kwam
's middags een veertigtal Noordbrabantse archivarissen en archiefambtenaren bij
een in hotel Marktzicht aan de Ginnekenmarkt te Breda. De voorzitter van de
Kring van gemeente- en streekarchivarissen in Noord-Brabant, drs. C. Lohmann,
heette iedereen welkom en vermeldde dat de eerste St. Laurentiusviering in 1958
ook hier was begonnen maar dat het gezelschap toen uit slechts dertien of veertien
personen bestond.
Het eerste bezoek gold de oude dorpskerk van Ginneken, toegewijd aan St. Lau-
rentius, en het daarbij gelegen Citadelmomument. Dr. F. A. Brekelmans, gemeen
tearchivaris zowel van Breda als van Nieuw-Ginneken, gaf hierbij de nodige toe
lichtingen. Het Citadel-monument dekt de stoffelijke resten van de Nederlandse
militairen, die in 1831 zijn gesneuveld bij de verdediging van de citadel van Ant
werpen. Het werd opgericht in 1874. De grafkelder van de commandant, generaal
D. H. Chassé, oorspronkelijk elders op deze begraafplaats, bevindt zich aan de
voet van het monument.
[251]