Gorinchem. Van 14 juni tot 29 juli 1972 werd in het Archiefgebouw de tentoon
stelling 'Gorcum voor 400 jaar' gehouden, ter herinnering aan het feit, dat Gorin
chem behoorde tot de steden, die in 1572 waren vertegenwoordigd op de Eerste
Vrije Statenvergadering in Dordrecht.
Het archief van de parochie van de H.H. Nicolaas Pieck en Gezellen, beginnend in
het midden van de 17de eeuw, werd in bewaring ontvangen, evenals dat van het
R.K. Parochiaal Armbestuur, ca. 1780-1950, en een deel van het archief van het
Burgerkinderweeshuis, waarvan het oudste charter uit 1433 dateert. Ook werd
het archief van de geliquideerde Maatschappij ter bevordering der volkshuisvesting
'Jan van Arkel', 1907-1971, ontvangen. Dit laatste werd reeds geordend en be-
beschreven. De in 1971 door het Centraal Bureau voor Genealogie in bruikleen
gegeven charters werden beschreven en daarna overgedragen. Begonnen werd met
het maken van een alfabetische index op het volkstellingsregister van 1830, de voor
loper van het bevolkingsregister.
Het aantal bezoekers bedroeg 125 (v.j. 124), die 188 (v.j. 199) bezoeken brachten.
Heerlen. Het verslag over 1971 meldt het begin van de inventarisering van
19de eeuwse secretariearchief. Een begin werd gemaakt met de excerpering van de
kriminele gedingen 1647-1658.
De aanwinsten zijn, zoals bij deze dienst gebruikelijk, van zeer recente datum:
secretariebescheiden uit de periode 1965-1970. Geregistreerd werden 480 ontvangen
dossiers en 336 ontvangen losse stukken.
Als een der hoofdtaken van de dienst wordt gezien het opsporen van archivalia,
die op Heerlen en de regio betrekking hebben. Met succes werden in dit kader be
zoeken gebracht aan de archiefdepots van Brussel, Luik, Parijs, Maastricht, Aken
en 's-Gravenhage. De resultaten worden vastgelegd op microfilm of fotokopie.
Het aantal bezoekers bedroeg 321 (v.j. 288), die 715 (v.j. 615 bezoeken brachten.
Nijmegen. In zijn verslag over 1972 wijst de gemeentearchivaris erop, dat bij de
toekomstplanning van het archief rekening dient te worden gehouden met de
ontwikkeling van de zogeheten vierde bestuurslaag, in casu de gewestvorming.
In dat kader zullen de archieven van de grotere gemeenten binnen een te vormen
gewest, naar algemeen wordt aangenomen, een taak te vervullen krijgen op basis
van de daar gebundelde deskundigheid, vermoedelijk in de vorm van een stads
gewestelijke archiefdienst.
Op het Administratief Centrum te Nijmegen wordt in een eigen afdeling ten be
hoeve van het gemeentearchief zoveel mogelijk gepoogd uitvoering te geven aan
de werkzaamheden ten behoeve van de indicering van de bevolkingsregisters en
de notariële archieven.
Op 23 november 1972 keurde de gemeenteraad een voorstel goed om het Arsenaal
te gaan gebruiken als archiefgebouw. Gehoopt wordt, dat deze betere huisvesting
voor het archief binnen niet al te lange tijd gerealiseerd kan worden.
[230]
In de archiefbewaarplaats werden opgenomen archivalia van de Dienst Publieke
Werken en Volkshuisvesting, de Centrale Vervoersdienst, de Gemeentelijke Genees
kundige en Gezondheidsdienst en de Gemeentelijke Kredietbank, alsmede van een
aantal particuliere instellingen, waaronder de afdeling Nijmegen van de Maatschap
pij tot bevordering der Toonkunst. Geinventariseerd wordt het stadhuisarchief
1816-1946 en het archief van de Latijnse School en het Gymnasium.
Voor onderwijzers van de basisscholen wordt een cursus 'Geschiedenis van Nij
megen' georganiseerd.
Het archief werd bezocht door 611 (v.j. 423) personen, die 1905 (v.j. 1895) bezoeken
brachten.
Roosendaal en Nispen. In 1971 werden de uit de in 1970 vastgestelde archief
verordening voortvloeiende reglementen voor het beheer en het gebruik van de
archieven en verzamelingen opgenomen in de gemeentelijke archiefbewaarplaats
en voor het beheer van de onder de gemeentelijke organen berustende archief
bescheiden vastgesteld. De restauratieplannen voor de tot archiefgebouw bestemde
pastorie Molenstraat 2 kregen een definitieve vorm.
Naar de archiefbewaarplaats overgebracht werden de archieven van de St. Jans
parochie, de St. Antoniusparochie en de St. Corneliusparochie. Ook werden nog
archivalia overgedragen van de gemeentesecretarie, de Dienst Stadsontwikkeling
en het Openbaar Slachthuis.
Het aantal bezoekers bedroeg 153 (v.j. 117), die 658 (v.j. 711) bezoeken brachten.
Rotterdam. In het verslag over 1972 wordt nog uitvoeriger dan in het vooraf
gaande ingegaan op het op langere termijn te voeren beleid. Ongetwijfeld zal de
computer bij de informatieverwerking in het archief een steeds grotere rol gaan
spelen. Wanneer in de toekomst in Rotterdam geschiedenis gestudeerd zal worden,
zal de Gemeentelijke Archiefdienst daarbij als beherende instelling van belangrijke
bestuurlijke en economische archieven, van een bibliotheek, waarin naast vak
literatuur bijzonder veel historisch-topografisch materiaal betreffende Rotterdam
en omgeving voorkomt, en van een der grootste topografisch-historische atlassen in
den lande, ongetwijfeld van groot nut zijn.
Overgenomen werden archieven van de gemeentesecretarie, gemeentelijke diensten
en bedrijven en van particuliere bedrijven o.a. overgedragen door de Vereniging
Nederlandsch Economisch Historisch Archief te 's-Gravenhage.
De inventarisatie van de stedelijke eigendomsbewijzen werd voltooid. Het werk aan
de in de 19de eeuw gevormde rubrieken van het oude stadsarchief werd voortgezet.
Als deze inventarisatie voltooid is, zullen de collecties van de magistraats-families
Collot d'Escury, Wijckerheld Bisdom en Gevers Deynoot als eigen eenheden be
schreven worden.
[231