Technisch nieuws
Vereniging 'De Topografisch-historische Atlas'
Op 20 oktober 1972 hield de Vereniging 'De Topografisch-historische Atlas' in
samenwerking met de Werkgroep Historische (Cartografie van de Kartografische
Sectie van het K.N.A.G. een bijeenkomst in het Universiteitscentrum 'De Uithof'
te Utrecht. Na korte openingswoorden door Prof. Dr. Ir. C. ICoeman, voorzitter
van de Werkgroep en gastheer van deze bijeenkomst en door de heer L. J. v. d.
Klooster, voorzitter van de Vereniging, hield Dr. H. M. Wallis, superintendant of
maps bij het British Museum te Londen, een inleiding over de geschiedenis van
het British Museum en de betekenis en de inhoud van de kaartenkollektie ervan.
Duidelijk kwam uit haar toespraak naar voren, dat van het begin af aan (midden
18e eeuw) bij de beheerders van het British Museum de gedachte vooropstond,
dat belangrijke historische dokumenten en als zodanig moeten ook kaarten be
schouwd worden in een openbare verzameling thuis horen.
Na de lunch hield Drs. E. H. van de Waal, direkteur van de Centrale Catalogus
(Cartografie (C.C.K.) te Utrecht een inleiding over katalogisering van kaarten met
behulp van de computer bij de C.C.K. Men is nu bezig met een proefprojekt, waar
bij vooral kaarten uit de verzameling van het Geografisch Instituut te Utrecht en
de Topografische Dienst te Delft gekatalogiseerd worden. Het proefprojekt eindigt
in 1977, het moet dan voor alle kaartenverzamelingen mogelijk zijn hun kaarten
in het bestand van de C.C.K. te doen opnemen. Voor veel deelnemers aan de bij
eenkomst was dit een eerste kennismaking met een onderwerp dat in de korte tijd
die voor de inleiding en de diskussie beschikbaar was, niet volledig uit de verf kon
komen. Aangenomen mag worden, dat er in de toekomst nog wel eens op terug
gegrepen zal worden.
Tussen beide lezingen was er gelegenheid tot bezichtiging van een keur uit de rijke
kaartenverzameling van het Geografisch Instituut, m.n. uit de collectie Moll.
Tijdens de ledenvergadering van de Vereniging, aan het slot van de bijeenkomst,
werd mededeling gedaan van de vorderingen bij het samenstellen van een nieuwe
handleiding voor het beheren van topografisch-historische verzamelingen. Een uit
de leden samengestelde werkgroep is bezig met de voorbereiding van een uitgave,
die hopelijk in de loop van 1973 tot stand zal komen.
Voor de zoveelste keer kwam het probleem van de (nog steeds ontbrekende) op
leiding van beheerders van topografisch-historische atlassen ter sprake. Aan de
rijks archiefschool worden nog steeds geen kolleges in deze richting gegeven. De
vraag kwam naar voren of de Vereniging zelf geen kursussen moet gaan organi
seren. Voorlopig moet volstaan worden met op ledenbijeenkomsten door deskun
digen onderwerpen, het beheer van topografische atlassen betreffend, te laten be
handelen en onderling ervaringen uit te wisselen.
[316]
Nieuwe Scotch Crashguard coating voorkomt 'headcrash'
Een kostbare storing bij de computers is de z.g. 'headcrash', die ontstaat wanneer
het oppervlak van de schijven in aanraking komt met de lees- en schrijfkop. Hier
door ontstaan schokken die de normale zwevende stand van de kop t.o.v. de schijf
oppervlakken verstoren. Als de kop niet langer op de juiste hoogte en stand kan
zweven, slaat hij neer. En dat heeft beschadigde schijven, verlies van gegevens en
stilstand van de dure computer tot gevolg. Bovendien is dan de vervanging van de
dure koppen noodzakelijk.
3M Company heeft dit probleem definitief uit de wereld geholpen. Door een spe
ciale coating voor de schijven te ontwerpen Scotch Crashquard genaamd
wordt beschadiging van de kop voorkomen terwijl de schijven optimaal worden
beschermd. Deze beschermende coating wordt uitsluitend toegepast in disk-packs
van 3M Company.
De meest voorkomende vormen van aanraking tussen koppen en schijven en het
gevaar van neerslaande koppen zijn weer terug te voeren tot gebogen of gedeukte
schijven, slijpsel in de luchtstroom tussen kop en schijf die schijven maken zo'n
2400 omwentelingen per minuut! en gebreken in de aandrijving. Koppen, die
door een van deze oorzaken neerslaan, zullen zelf weer vuil opnemen. Dan kunnen
ze weer op de volgende schijvenpakketten neerslaan en volkomen goede exem
plaren beschadigen. Dat geeft nóg meer schade: nog meer belangrijke gegevens en
zeer kostbare computertijd gaan verloren.
In zorgvuldig uitgevoerde laboratoriumproeven werd de nieuwe Scotch Crash
guard coating getest om te zien hoeveel tijd verstreek voordat de kop neersloeg
en hoe groot de beschadigingen waren aan de oppervlakte van de schijf en aan de
lees- en schrijfkoppen. Er vonden 192.000 botsingen plaats waarbij het 1 uur en
20 minuten duurde voordat de kop neersloeg.
Dezelfde test werd nog eens herhaald met 3 andere merken disk-packs met con
ventionele coating. Hierbij werden 24.000, 9.600 en 31.200 botsingen geconstateerd
en waarbij de kop al na respectievelijk 10, 4 en 13 minuten neersloeg. Een ander
belangrijk voordeel is nog dat als het contact zo stevig is dat de kop neerslaat, de
unieke samenstelling toch de vervuiling van de lees- en schrijfkoppen praktisch vol
ledig zal voorkomen.
[317]
