Zierikzee. De in 1970 begonnen inventarisatie van de archivalia van de voormalige
ambachtsgilden werd in 1971 voltooid. Voor het archief van het gemeentelijk gas
bedrijf (1850-1966) was geen ruimte in de archiefbewaarplaats te vinden. Het
moest worden opgeslagen in een tegenover het stadhuis gelegen pakhuis, dat ten
dele ook als depotruimte voor het museum is ingericht. De archivaris besteedde
veel tijd aan de speciale Schouwen-Duivelanduitgave van het Bulletin van de
Kon. Ned. Oudheidkundige Bond, waarin hij als auteur aan twee bijdragen mede
werking verleende. In de archiefbewaarplaats werd plaats gemaakt voor de his-
torisch-topografische atlas.
Streekarchivariaat Krimpenerwaard. Dit streekarchivariaat wordt per 1 januari
1973 opgericht en zal de gemeenten Ammerstol, Bergambacht, Gouderak, Krim
pen aan de Lek, Krimpen aan den fJssel, Lekkerkerk en Schoonhoven omvatten.
De zetel van het streekarchivariaat zal te Schoonhoven gevestigd zijn. Het ligt in de
bedoeling over te gaan tot de stichting van een centraal archiefgebouw aldaar voor
alle aangesloten gemeenten.
Gemeenschappelijk archivariaat Nassau-Brabant. Als deel 19 van de serie publi
caties verscheen een boekje over de gilden van Zundert, geschreven door de streek
archivaris Albert Delahaye.
Archiefinspectie in Zeeland. Met de vorming van een nieuwe gemeente Tholen per
1 juli 1971, die het gelijknamige eiland omvat, is de herindeling in de hele provin
cie een feit geworden. Het aantal gemeenten is sinds 1960 gedaald van 101 tot 30,
waardoor het schema van inspectiebezoeken aanmerkelijk vereenvoudigd is. Dat
heert met automatisch een verlichting van de inspectiewerkzaamheden meegebracht,
integendeel. In vele der nieuwgevormde gemeenten kampt men met betrekking
tot de door de voormalige besturen nagelaten archieven met huisvestingsmoeilijk
heden. Een definitieve oplossing ligt vaak niet voor het grijpen, maar ook een tij
delijke voorziening is lang niet altijd gemakkelijk te vinden. Overeenkomstige pro
blemen doen zich ook bij enkele der geconcentreerde waterschappen voor.
De vaststelling van gemeentelijke archiefverordeningen en de vernietiging in ge
meentearchieven, speciaal die van de bijlagen der rekeningen, vroegen de aandacht.
De inspecteur meent, dat met het oog op latere historische onderzoekingen, bij
dat laatste een flinke dosis voorzichtigheid in acht genomen moet worden. De heer
J. P. B. Zuurdeeg, tevoren alleen belast met inventarisatiewerk ten behoeve van
gemeenten en waterschappen, werd nauwer bij het overige inspectiewerk betrok
ken. Dit resulteerde in een groter aantal inspectiebezoeken en betere hulpverlening
dan vorige jaren mogelijk was.
Het overleg aangaande de stichting van een streekarchivariaat in westelijk Zeeuws-
Vlaanderen verliep moeizaam. Het resultaat van een poging om deze zaak nieuw
leven in te blazen wordt thans afgewacht, evenals dat van een initiatief voor een
streekarchivariaat op Walcheren. De vooruitzichten op herstel en uitbreiding van
het Thoolse gemeentearchivariaat zijn gunstig.
[312]
Het oude stadsarchief van Arnemuiden, dat tevens het archief van de in 1875
opgeheven gemeente Kleverskerke bevat, was door het vele gebruik dat bezoekers
ervan maakten in de te kleine bewaarplaats in wanorde geraakt. Met behulp van
de archiefinspectie werd de zaak weer op orde gebracht.
Per 1 september werd in Axel en Hulst weer een gemeentearchivaris benoemd. De
doop-, trouw- en begraafboeken van deze en de daarmede verenigde gemeenten
werden van het rijksarchief naar de gemeentelijke archiefbewaarplaatsen overge
bracht. In Goes werd begonnen met de bouw van een nieuwe archiefbewaarplaats.
De bewaarplaats in de Middelburgse stadhuistoren voldoet niet geheel aan de ver
wachtingen en is te klein om behalve de archieven der in 1966 bij Middelburg
gevoegde gemeenten Sint Laurens en Nieuw- en Sint Joosland ook de archieven
der gemeentediensten, die ingevolge de Archiefwet 1962 naar de gemeentelijke ar
chiefbewaarplaats moeten worden overgebracht, te bevatten. Deze laatste zijn van
groot historisch belang omdat het secretariearchief in 1940 verloren is gegaan.
In Stavenisse, dat nu tot de gemeente Tholen behoort, kwamen twee belangrijke
registers uit het archief te voorschijn: een van octrooien en andere akten betref
fende de bedijking van Stavenisse in het begin van de 17de eeuw en een van voor
geboden en keuren, vastgesteld door de ambachtsheer, 1607-1638.
De inventarisatie der archieven van Westerschouwen tot het tijdstip van invoering
van het dossierstelsel van de V.N.G. werd door de heer J. P. B. Zuurdeeg voltooid.
Dit betreft 102 strekkende meter archief, te weten van de gemeente Burgh, 1602-
1944 (waarbij twee nummers uitmakend al wat is overgebleven van het archief der
in 1815 opgeheven gemeente Westenschouwen, 1678-1810); de gemeente Haam
stede, 1579-1942; de gemeente Renesse, 1642-1938 en de gemeente Serooskerke,
1768-1944. In de inventaris-De Baar van Noordwelle, in 1970 gereedgekomen, werd
een groot aantal later opgedoken stukken ingevoegd, zodat deze inventaris herzien
moest worden. Bij alle archieven zijn die van de Burgerlijke Armbesturen ter plaat
se tot 1961 beschreven. Vermeldenswaard is voorts de aanwezigheid van twee
meestoofarchieven, lopend over 1687-1890 en 1796-1892, gedeponeerd bij de ar
chieven van Noordwelle en Renesse.
Door het waterschapsbestuur van de Brede Watering van Zuid-Beveland werden
36 inventarissen van polder- en waterschapsarchieven en 24 aanvullingen op eer
der vervaardigde inventarissen gecyclostyleerd. Daardoor is een belangrijk werk van
de heer Zuurdeeg toegankelijk geworden voor groter publiek. Andere inventarissen
van zijn hand verschenen, ook in gecyclostyleerde vorm, in deel I van de Gebun
delde inventarissen van de oude archieven van het waterschap Noord-Beveland.
Kerkelijke archieven
Nederlandse Hervormde Kerk. Een archiefbewaarplaats voor de archieven van de
Generale synode en andere algemene kerkelijke organen werd in 1971 nog niet ge
vonden. De huur van archiefruimte in het hulpdepot van het algemeen rijksarchief
aan het Westeinde in 's-Gravenhage werd wegens de hoge kosten beëindigd. De
[313]
