Gemeente- en waterschapsarchieven
Arnhem. In 1971 was een sterke uitbreiding van de werkzaamheden op fotografisch
gebied een der meest in het oog lopende facetten van de activiteiten van het Ge
meentearchief. Doordat een nagenoeg uitsluitend met fotografisch werk belaste
kracht in dienst getreden is, kunnen opnamen gemaakt worden van veel dat in het
stadsbeeld dreigt te veranderen of te verdwijnen.
De huisvesting van het Gemeentearchief in het nieuwe kantoorcomplex aan de
Koningstraat vroeg alle aandacht, vooral wat de inrichting van een donkere kamer
voor fotowerk betreft.
Met het Gemeentemuseum bestaat een zeer goede en prettige samenwerking bij
de inrichting van tentoonstellingen.
Deel III van de Stadsrekeningen van Arnhem kwam van de pers, waarmede deze
tot 1420 zijn gepubliceerd. Ten behoeve van een te verrichten studie over de voor
Arnhem hoogst belangrijke periode van evacuatie en plundering in de jaren 1944
en 1945 werden vraaggesprekken gevoerd met personen, die bij de gebeurtenissen
tijdens en na de Slag bij Arnhem nauw waren betrokken.
Als aanwinsten vallen o.a. archivalia van de Burgerwacht en de Stadsschouwburg
te vermelden.
Het aantal bezoekers bedroeg 223, met een totaal aantal bezoeken van 380.
Groningen. Ook in 1971 werd nog geen beslissing genomen over de toekomstige
huisvesting van het gemeentearchief, evenmin als over de teruggave van gemeen
telijke stukken, die reeds sinds jaren in het rijksarchief berusten.
De indices op de inventaris van het archief van het Klerkenhuis kwamen nage
noeg gereed. Inventarissen van de archieven van de voormalige gemeenten Noord-
dijk en het Rode Weeshuis kwamen met enige andere van kleinere archieven in
concept gereed. Een lijst is gemaakt van alle repertoria en indices op resoluties en
agenda's van het stadsbestuur in de periode 1816-1873, alsmede een overzicht van
de archivalia betreffende 'timmeren en bouwen' over de jaren 1816-1917. Het indi
ceren van de retraocta van de burgerlijke stand van de voormalige gemeente
Noorddijk werd voltooid, met de indicering van het ondertrouwboek der stad Gro
ningen wordt voortgegaan.
Van het Heymanscollege en het Groninger Avondcollege werden archivalia in be
waring ontvangen. De voogdij van het Juffer Tette Alberdagasthuis deponeerde
het archief van deze stichting (1650-1921).
Het archief werd bezocht door 361 (v.j. 347) personen, die 2003 (v.j. 1651) be
zoeken brachten.
Leiden. Het gecombineerde jaarverslag 1970-1971, gedateerd 7 juni 1972, is het
eerste dat door de op 1 oktober 1970 in functie getreden gemeentearchivaris mr.
W. Downer wordt uitgebracht. Het verslag gaat uiteraard uitvoerig in op de of
ficiële opening van het nieuwe archiefgebouw op 4 maart 1970. De ook in het Ar-
[310]
chievenblad gepubliceerde toespraken van minister dr. M. A. M. Klompé en ge
meentearchivaris mr. A. Versprille1 zijn er met een foto van de door beide dames
bij die gelegenheid gemaakte rondgang door het gebouw in opgenomen.
Het archief van de Markt- en Havendienst, dat was opgeborgen in het voormalige
marktmeestershuisje op de Nieuwe Beestenmarkt, dat moest worden gesloopt, werd
naar de Archiefdienst overgebracht, voorlopig geïnventariseerd en ontdaan van
voor vernietiging in aanmerking komende stukken. Nadat het overige deel van
het archief van deze inmiddels opgeheven dienst zal zijn overgebracht, wordt de
inventaris verder gereedgemaakt. Aan de herinventarisatie van het archief van de
Kerkeraad van de Ned. Hervormde Gemeente Leiden werd begonnen. Geklapperd
werd aan notarisprotocollen 1811-1842; het register van het hoofdgeld over de
dorpen in Rijnland in 1623; begraafregisters 1601-1627 en 1775-1814; de kohieren
van de 10e penning 1559 en 1564; de aantekeningen van overlijden in de dood
boeken van het St. Catharinagasthuis, het St. Elisabethgasthuis en het Pesthuis en
inschrijvingsboeken van boekverkopers- en boekdrukkersgilde 1651-1811, schil
dersgilde 1648-1812, chirurgijnsgilde 1650-1807, bakkersgilde 1574-1811 en timmer
lieden- en metselaarsgilde 1615-1778. Begonnen werd met het maken van een tafel
op de rekeningen van de tresorier-ordinaris; terugwerkend van 1795 vorderde men
tot 1715.
Het niet meer dynamische deel van het archief van de gemeente-secretarie over
de periode van de brand van het stadhuis in 1929 tot aan de invoering van het
dossierstelsel in 1946 werd naar de Archiefdienst overgebracht. Andere aanwinsten
zijn het archief van de Stedelijke Fabrieken van Gas- en Electriciteit 1848-1921,
het archief van de N.V. Distilleerderij De Fransche Kroon v.h. Hartevelt en Zoon,
het archief van de Waals Hervormde Gemeente, het familiearchief De Graaf en
het archief de voormalige Kunsthandel D. Sala te Leiden.
Het aantal bezoekers in 1970 bedroeg 618 (1969: 569). die 2633 (1969: 2452) be
zoeken brachten. In 1971 waren de aantallen 886 voor de bezoekers en 3651 voor de
bezoeken. Hierbij valt op te merken, dat in 1971 voor het eerst sinds vele jaren het
bezoekersaantal van de studiezaal niet werd beinvloed door sluitingen ten ge
volge van verbouwings- en/of uitbreidingswerkzaamheden.
Vlissingen. Het wordt nodig te gaan denken aan een uitbreiding van de gemeente
lijke archiefbewaarplaats. Er rest nog slechts 30 str. meter en de samenvoeging
van gemeenten brengt overdracht van archieven mede. Zo werden in 1971 behalve
burgerlijke stand en bevolkingsregister van Vlissingen zelf 1810-1892 en 1812-1920
ook verkregen die van Oost- en West-Souburg en Ritthem 1811-1894; 1811-1920
en 1811-1900; 1826-1920. In bruikleen werden ontvangen het archief van kerk
voogdij der Ned. Herv. Gemeente 1579-1945 en van de Diaconie der Ned. Herv.
Gemeente 1580-1944.
Het archief werd bezocht door 182 (v.j. 80) personen, die 290 (v.j. 185) bezoeken
aflegden.
1 Ned. Archievenblad 1970 blz. 115119.
[311
