Kroniek
Der Archivar', Mitteilungsblatt für deutsches Archivwesen, jrg. 24 (1971)
en jrg. 25 (1972), afl. 1-3
De duitse archiefdagen dragen jaarlijks het karakter van grondige studiebijeenkom
sten gewijd aan een speciaal onderwerp. In 1970 vonden de vergaderingen te Ulm
plaats rond het thema van de prioriteit bij het ontsluiten van de archieven en het
publiceren van de ingangen, dat alles mede in verband met de behoefte van de
(wetenschappelijke) onderzoeker. De lezer vindt hier overeenkomsten met de jong
ste studiedagen van de V.A.N. (jrg. 24-1). De 47ste duitse archiefdag werd te Dort
mund gehouden onder het thema 'die archivarische Tatigkeit der Erfassung, Be-
wertung und Aussonderung von Schriftgut'. Naast een algemene inleiding werd de
problematiek toegespitst op het onder de registratuur aanwezige archief bij lands
regeringen, steden en bedrijven, (jrg. 25-1). Geïnspireerd door de plaats van samen
komst was de behandeling van en de discussie over het vraagstuk van de veran
deringen in de bevolkingsstructuur van het Ruhrgebied ten tijde van de industri
alisatie, met welk onderwerp beoogd werd de richting van de moderne geschied
wetenschap aan te tonen. (jrg. 25-2).
Van algemene aard was de inhoud van een bijzonder nummer in de 24ste jaargang
onder de titel Übersicht über die Veröffentlichungen der Archivverwaltungen und
Archive in der Bundesrepublik Deutschland, 1945-1970'. Geordend naar de archief-
hierarchie in de B.R.D. volgt daarin een opsomming van 1320 publicaties. Deze
handzame gids mag eigenlijk in geen archiefdienst ontbreken.
Dat het alternatieve denken zelfs aan het duitse archiefwezen niet geheel voorbij
gaat kan men afleiden uit een artikel van Kurt Dülfer 'Gegenwartswirkungen auf
die Archivschule Marburg', (jrg. 25-3). Interessant voor de nederlandse discussie
over de beroepsopleiding van de archivaris is, dat men in de B.R.D. ondanks de
grotere afmetingen van het corps collega's, het nog niet zinvol acht om binnen de
archiefopleiding te specialiseren naar een 'modern archivaris', onder het motief,
dat er te weinig plaatsen zijn voor gespecialiseerden in die richting. In een andere
bijdrage stellen Janne en Stöwer, dat het beroepsbeeld van de middelbare ambte
naar verbeterd dient te worden vanwege de reeds gerealiseerde en nog te verwezen
lijken verbeteringen in zijn opleiding, (jrg. 25-2).
306]
Een overgang naar de technische problemen vormt het juridische kluifje van Hans
Peter Hillig over auteursrechtvragen bij het gebruik van radio- en T.V.-producties
ten behoeve van het onderwijs en vormingswerk, (jrg. 24-2).
Met enige verbazing heb ik kennis genomen van het artikel over het nationale vei-
ligheidsverfilmingsprogramma, waaraan reeds tien jaar gewerkt wordt. In drie fasen
zal het voor de geschiedenis en cultuur belangrijkste deel van de westduitse archie
ven op de microfilm gezet worden, tezamen meer dan 1600 miljoen opnamen ver
gend, waarvan nu na 10 jaar een kleine 1 is gerealiseerd, (jrg. 24-4). Voor in
fototechniek geïnteresseerden is het verslag aan te bevelen van de bijeenkomst van
een congres over dit onderwerp georganiseerd door het Beierse staatsarchief in
Miinchen. (jrg. 24-4).
Eveneens in Beieren heeft een cursus plaats gevonden voor restauratoren, die in
december 1971 afgesloten is. Het eerste semester was gewijd aan de conservering
van papier en perkament; het tweede aan de techniek van het binden; het derde
aan de restauratie van zegels en de technische aspecten van de opbouw van ten
toonstellingen. De semesters waren over drie jaar verdeeld, (jrg. 25-1).
Harold Jörgensen doet mededeling van de bewaring en catalogisering van kaarten
en plattegronden in het landsarchief van Seeland te Kopenhagen. Interessant is de
afbeelding van de gebruikte systeemkaart aan de achterkant waarvan zich een copie
van het gecatalogiseerde produkt bevindt, (jrg. 24-4).
Aan archiefnieuwbouw wordt in Der Archivar ook aandacht gewijd. Zeer lezens
waardig is het artikel over de nieuwe behuizing van het stadsarchief van Keulen.
We noemen hier slechts enkele cijfers: het depot kan 27 strekkende km bergen,
waarvan nu 12 bezet is. De leeszaal telt 32 plaatsen voor bezoekers, afgezien van
aparte schrijfmachinekamertjes en een vertrek voor inventarissen, indices etc. De
restauratieafdeling is ingericht voor 6 personen. Fotoafdeling en expositieruimte
ontbreken niet. De bouw- en inrichtingskosten hebben 7,3 miljoen D mark bedra
gen. (jrg. 24-4, 25-1).
Het archiefwezen buiten Duitsland komt ook aan de orde. Vermelden we slechts
E. G. Franz 'Aktenverwaltung und Zwisschenarchive in Frankreich' (jrg. 24-3); F.
P. Kahlenberg 'Zur Lage des Archivwesens in der Republik Irland (jrg. 25-2) en A.
E. M. Ribberink met een te optimistisch beeld over de toekomst van de neder
landse rijksarchiefbouw, in een bijdrage onder de titel 'Archivrat und Reichs-
archivdienst in den Niederlanden'. (jrg. 25-3).
Van de personalia dient tenslotte vermeld te worden het in memoriam door W.
Mommsen voor Karl G. Bruckmann, van 1961-1967 directeur van het Bundes-
archiv, en het emiritaat van prof. dr. F. W. Oediger die als directeur van het
Hauptstaatsarchiv te Düsseldorf opgevolgd is door dr. Wilhelm Jannsen.
B. W.
307]
