Als bijlage IV is aan het verslag toegevoegd een beknopt overzicht van de inhoud
van het archiefdepot, bijgewerkt tot april 1971, dat 190 archieven en archiefjes om
vat.
Begonnen werd met de inzameling en inventarisatie der archieven van het gemeen
telijk schoolwezen, waartoe de nieuwe wetgeving en fusie van inrichtingen een ge
schikte aanleiding vormde. De overname van andere gemeentelijke archieven ging
nog steeds door; de belangrijkste aanwinst werd gevormd door de registers van de
burgerlijke stand over de jaren 1811-1922 en de bevolkingsregisters van 1853-1938.
Een passage in het Nederlands Archievenblad van 1970 op blz. 217, waaruit te con
cluderen viel, dat de archieven der Nederlandse Joodse gemeenten op het Amster
damse gemeentearchief gecentraliseerd zouden worden en dat dat der Leeuwarder
gemeente daar ook zou zijn, bracht de Leeuwarder gemeentearchivaris er toe de
nog in Leeuwarden bewaarde fragmenten eveneens naar Amsterdam te zenden. De
Amsterdamse gemeentearchivaris was met hem van mening, dat de archieven der
Friese gemeenten niet te Amsterdam, doch in Friesland bewaard dienden te worden
en deed de gezonden archivalia terugkeren. Over de definitieve plaatsing van deze
stukken is intussen nog niet beslist.
Het aantal bezoekers met het aantal door hen gebrachte bezoeken bedroeg van
1967 tot en met 1970 achtereenvolgens 126 en 289; 141 en 360; 110 en 310; 92 en
247. Hierbij moet in aanmerking worden genomen, dat het archief in 1970 wegens
de verhuizing enige tijd gesloten was.
Roosendaal en Nispen. De gemeenteraad stelde op 28 december 1970 een archief
verordening vast. In de toekomst zal het ruimteprobleem voor het archief worden
opgelost, doordat het museum van de Oudheidkundige Kring 'De Ghulden Roos',
dat thans met het archief in het Oud-Raadhuis is ondergebracht, zal worden over
gebracht naar de oude pastorie Molenstraat 2.
Als gemeentelijk archiefinspecteur had de archivaris bemoeiing met de archieven
van de Dienst Gemeentewerken en de daarvan afgesplitste Dienst Stadsontwikke
ling. Van de gemeentesecretarie werden enige recente archivalia ontvangen.
Het aantal bezoekers bedroeg 117 (v.j. 101), die 711 (v.j. 513) bezoeken brachten.
Gemeenschappelijk Archivariaat Nassau-Brabant. Dit te Zevenbergen gevestigde
archivariaat, omvattende de gemeenten Halsteren, Oud- en Nieuw-Gastel, Rijsber-
gen, Steenbergen. Zevenbergen en Zundert, geeft sedert 1968 een serie publikaties
uit, afgestemd op de belangstelling van de inwoners der aangesloten gemeenten. Tot
nu toe verschenen vijftien deeltjes, vier per jaar, waarvan wij hier de titels laten
volgen.
1. Heerlijkheid en heren van Zevenbergen, deel I, tot 1453.
2. Het gasthuis van Margriet van der Laer te Zundert.
3. De eerste drie eeuwen van Gastel.
4. Kerk en raadhuis van Halsteren.
5. Rijsbergens dorpsleven tussen 1815 en 1969.
6. Waarheid en legende van de Striene.
296
7. De Jufvrouwenpolder onder Fijnaart.
8. Heerlijkheid en heren van Zevenbergen, deel II, 1453-1794.
9. De drie heerlijkheden van Zundert.
10. Heer Jansland gezegd Nieuw Gastel.
11. Dorpsleven van Halsteren na 1813.
12. De symbolen van gemeenten en heemraadschappen in 'Nassau-Brabant'.
13. De gilden van Rijsbergen.
14. Het heemraadschap van de Mark en Dintel (tijdvak 1804-1830).
15. Steenbergen in de middeleeuwen: heerlijkheid en stad.
De eerste zes deeltjes zijn uitverkocht.
De auteurs van deze serie de heren A. Delahaye, G. W. G. van Bree en W. A. van
Ham, zijn er in geslaagd in goed leesbare vorm tal van bijzonderheden over het ge
bied van hun archivariaat grotere bekendheid te geven, terwijl de meeste deeltjes
een uitvoerig notenapparaat met bronvermeldingen bevatten. De illustraties be
staande uit plattegronden, dorpsgezichten, portretten, foto's van gildezilver, enz.
maken de boekjes nog aantrekkelijker. Abonnering op vier deeltjes per jaar kan ge
schieden door overmaking van 7,50 op giro-nummer 113.87.74 ten name van het
Archivariaat 'Nassau-Brabant' te Zevenbergen onder opgave van naam en adres.
De administratie wordt gevoerd op het gemeentehuis te Zevenbergen, tel. 01680-
3900. De redactie berust bij de archivaris A. Delahaye, Turnstraat 6 te Zundert,
tel. 01696-3385.
Archiefinspectie in Zeeland. De gemeentelijke herindeling van Schouwen en Dui-
veland is in 1960 tot stand gekomen. In de laatste tijd wordt gesproken over een
verder gaande samenvoeging. Daarmee is onzekerheid ontstaan over de vraag, in
hoeverre het op dit eiland nog verantwoord is gemeentelijk kapitaal in archiefbe
waarplaatsen te investeren. Sommige gemeenten mogen zich gelukkig prijzen reeds
over een doelmatige bewaarplaats te beschikken, maar in andere kunnen de voor
uitzichten op een aanvaardbare berging der oude archieven voorlopig nauwelijks
rooskleurig genoemd worden.
Per 1 januari 1970 werd een herindelingswet voor Zuid-Beveland van kracht en per
1 april 1970 trad een dergelijke wet voor Zeeuwsch-Vlaanderen in werking. Een
streekarchivariaatsplan, dat in 1967 voor laatstgenoemd gebied gemaakt was, wordt
door de provinciale inspecteur met de colleges van burgemeester en wethouders van
Aardenburg, Oostburg en Sluis en het dagelijks bestuur van het waterschap Het
Vrije van Sluis besproken. Voor een eventuele toetreding van dit waterschap tot een
gemeenschappelijke regeling is de mogelijkheid geopend door artikel 19 van het
nieuwe algemeen Zeeuws waterschapsreglement.
Het verslag over 1970 gaat uiteraard in op de gevolgen, die de genoemde herinde-
lingswetten voor de archieven der gemeenten hadden. De archiefbewaarplaats te
Axel bleek te klein om ook de archieven van de bij die gemeente gevoegde gemeen
ten Koewacht, Overslag en Zuiddorpe te kunnen bevatten. Voorlopig is het oud
archief van Overslag in de secretarie van Axel ondergebracht.
De nieuwe gemeente Borsele omvat niet minder dan twaalf opgeheven gemeenten
[297]
