Xle Conférence Internationale de la Table Ronde des Archives
Locale archieven en Restauratie van archivalia
Te Boekarest is van 23-27 september 1969 de Xle Conférence Internationale de Ia
Table Ronde gehouden, waaraan deelgenomen werd door meer dan 70 collega's uit
26 landen. Oost en West waren ongeveer gelijkelijk vertegenwoordigd. De grootste
delegatie was wel die van Roemenië, het ontvangende land. Voor het Nederlandse
rijksarchiefwezen was aanwezig de rijksarchivaris in Zeeland, dr. P. Scherft, voor de
Vereniging van Archivarissen in Nederland ondergetekende. Een Engelse delegatie
ontbrak helaas.
Een congres in Oost-Europa is op zich zelf een gebeurtenis; voor de meeste vakge
noten uit een land als Roemenië is het een enige kans om buitenlandse vakgenoten te
ontmoeten. Voor hen die Oost-Europa niet kennen, verruimt het anderzijds de blik
ongedwongen contact te hebben met collega's, die practisch niet in de gelegenheid
zijn naar het Westen te reizen. De wederzijdse waardering, niet alleen beroepsmatig
maar ook in het menselijke vlak, groeit erdoor.
Het aantal deelnemers was groter dan dat van vorige dergelijke conferenties. De dis
cussies leden eronder. Toch moet men ook weer niet de waarde van discussies op
internationale bijeenkomsten overschatten. Het gaat vooral om de persoonlijke con
tacten en die zijn zeker óf vernieuwd óf gelegd. Voor een groot deel is dat te danken
aan de hartelijke ontvangst en voortreffelijke organisatie van onze gastheren en gast
vrouwen onder leiding van de Directeur-generaal van het Staatsarchief, de heer
Gheorge Titileanu. Zij hebben deze Table Ronde weten te maken tot een ontmoe-
tingsfeest als nog niet was vertoond.
De vergaderingen waren tot drie beperkt. Ze werden gehouden in het nieuwe con
gresgebouw achter het oude Koninklijk Paleis. Dank zij een uitstekend functione
rend simultaanvertalingssysteem, kon al wat gezegd werd verstaan worden in het
Frans, Duits, Engels, Russisch en Roemeens. De onderwerpen, die ter sprake kwa
men, worden hierna uitvoerig behandeld. Aan de eerste zitting werd luister bijgezet
door een begroetingsspeech van de minister van Binnenlandse Zaken, de heer Cornel
Onescu.
Tot de hoogtepunten van het congres behoorden de diners, aangeboden door de
minister en door de heer Titileanu diners die dank zij de keur van spijs en drank,
de luid ten gehore gebrachte volksmuziek en -zang en de algemeen heersende vrolijk
heid, soms iets weg gehad moeten hebben van een oosters bojarenfestijn en het
speciaal in een der theaters voor ons georganiseerde spectacle folklorique van de
dansgroep 'Ciocirlia'.
Andere evenementen waren de ontvangst ten stadhuize door de burgemeester van
Boekarest, de bezoeken aan het goed ingerichte Kunstmuseum (waar o.a. Rem-
[36]
brandts schilderij Esther en Haman te zien is), het museum van het Dorp (open
luchtmuseum) en de grote expositie van de nationale economie, een indrukwekkende
manifestatie van wat in de socialistische republiek Roemenië tot stand gebracht is
sedert het land 25 jaar geleden werd bevrijd.
Een speciaal bezoek gold de tentoonstelling van Roemeense archivalia waaronder
prachtige kloosterdocumenten opvielen in de expositieruimte van het Staatsar
chief, en de bewaarplaatsen, restauratieateliers en laboratoria van het Staatsarchief.
Indrukwekkend zijn vooral de prestaties op archieftechnisch gebied (research, res
tauratie en reproductie). Een computer verstrekt bepaalde gegevens, die in de archie
ven verscholen zitten. Op de vraag, welke archivalia betreffende Nederland aanwezig
zijn, bleef het antwoord niet uit. Men was trouwens zo vriendelijk geweest documen
ten met betrekking tot vele aan het congres deelnemende landen, waaronder Neder
land, te exposeren.
Was voor de dames der deelnemers een eigen aantrekkelijk programma samengesteld
voor de ochtenden van 23, 24 en 25 september, vrijdag 26 en zaterdag 27 september
waren gereserveerd voor gemeenschappelijke excursies, aangeboden door onze gast
heren. De bustochten om de doelen te bereiken waren lang, maar gaven gelegenheid
iets van het land en zijn bevolking waar te nemen. De eerste excursie leidde naar het
protserige Koninklijk Paleis te Sinaia (Peles-museum) en Brasov, het vroegere
Kronstadt, waar het staatsarchief met oude Duitstalige fondsen en de bekende
Evangelische Zwarte Kerk bezichtigd werden. De route door de Karpathen bood
prachtige uitzichten. In een als Daciërhut ingericht restaurant, hoog boven Brasov
gelegen, werd het goede der aarde genoten. De volgende dag werd een in een uitge
strekt wijngebied gelegen wijnkelder bezocht en werden de Roemeense wijnen tijdens
een afscheidsdéjeuner geproefd. Het was een passend besluit van een conferentie, die
in de herinnering der deelnemers zal blijven voortleven als de tot nu toe vrolijkste
Table Ronde in de geschiedenis.
Onze bijzondere erkentelijkheid gaat uit naar collega Titileanu en zijn gehele staf,
die na een enorme voorbereiding tijdens de congresweek van 's morgens vroeg tot
's avonds laat in de weer geweest zijn om het hun gasten zo goed mogelijk naar de
zin te maken. Met de stralende zon als bondgenoot zijn zij daar volledig in geslaagd.
Locale en regionale archieven
Prof. R. H. Bautier (professeur a L'Ecole des Chartes te Parijs) heeft aan de deel
nemers van de Table Ronde een vragenlijst toegezonden m.b.t. het centrale thema
Les archives des collectivités locales. Uit de door hem ontvangen antwoorden heeft
hij een uitgebreid rapport gedistilleerd, dat korte tijd voor de conferentie werd toe
gezonden. Helaas konden daarin de antwoorden van de Duitse Bondsrepubliek,
Italië en de Verenigde Staten niet meer verwerkt worden. Tijdens de conferentie
werd het antwoord van de Verenigde Staten door de vertegenwoordigers van dat
land gedistribueerd.
De werkvergaderingen bestonden uit het resumeren van de situaties in de afzonder
lijke landen met toelichtingen daarop. Behalve het standpunt van de Verenigde Sta
ten, kwamen nu ook die van de Bondsrepubliek en Italië ter sprake. De zittingen
[37]