op 1 mei 1968 in werking is getreden. In bruikleen werden o.a. verkregen het
archief van het Diaconie-Weeshuis der Hervormde Gemeente te Amsterdam, 17e-
20e eeuw, het archief van het handelshuis Van Eeghen en Co, 18e-20e eeuw en
het archief van de Nederlandse Jeugdgemeenschap 1945-1955. Aan de inventari
satie van een aantal grotere en kleinere archieven werd voortgewerkt.
Met inachtneming van de daarvoor in het Besluit post- en archiefzaken gegeven
regels werden ruim 500 meter archiefstukken vernietigd. Het aantal aan het ar
chief gebrachte bezoeken bedroeg 8311 (v.j. 8077), het aantal ten behoeve van ge
meenteadministraties, -diensten en -bedrijven uitgeleende stukken 10.573 (v.j.
14.882). Deze daling is te verklaren als resultaat van het streven de uitlening te
beperken tot het strikt noodzakelijke en door het toenemend gebruik van xero-
copieën. Het aantal schriftelijke verzoeken om inlichtingen bedroeg 1174 (v.j.
1292).
Breda. In 1967 moesten de archivaris en zijn medewerkers veel tijd besteden aan
de herdenking van de vrede van Breda, die op 31 juli 1667 werd gesloten. In het
Cultureel Centrum De Beyerd werd een tentoonstelling gehouden, waarvan een
gedrukte catalogus verscheen. Aan de beschrijving van de bijlagen der stadreke-
ningen uit de 18e eeuw en aan de beschrijving der 19e eeuwse stadsarchieven kon
nauwelijks verder worden gewerkt. Een belangrijke aanwinst vormde het archief
van de Diaconie der Ned. Herv. Gemeente te Breda, dat in bewaring werd over
gedragen. Ook werd als bruikleen een belangrijke aanvulling verworven op het
familiearchief Pels Rijcken. Het aantal bezoekers bedroeg 214 (v.j. 175), die 1255
(v.j. 1135) bezoeken brachten.
's-Gravenhage. Het jaarverslag over 1968 noemt de mogelijkheid om voor het
Gemeentearchief onderdak te vinden in een op korte termijn te bouwen kantoor
pand aan de Loosduinseweg, waarin ook het Gemeentelijk Energiebedrijf en het
computercentrum gehuisvest zouden worden. De bovenste verdieping, welke een
hoogte zal hebben van circa 5,29 meter, zal gelegenheid bieden voor de berging
van de reeds aanwezige archiefstukken (circa 3600 meter); de onmiddellijk van
secretarie en diensten over te nemen archieven (circa 2400 meter) en dan nog een
capaciteit overlaten van circa 6000 meter voor de aanwas in de komende 40 a 50
jaren. De direct daaronder gelegen bouwlaag zal naast de nodige werkvertrekken
ruimte bieden voor een studiezaal en een tentoonstellingszaal. Dit plan werd door
de Haagse gemeenteraad in haar zitting van 24 februari 1969 goedgekeurd.
Ordening en inventarisatie van het oud-archief der gemeente (1815-1851) werden
voortgezet en enige kleinere in het verslagjaar verworven archieven werden ge
in ventariseerd. De reeds in 1963 gereedgekomen Inventaris van het archief van
het departement 's-Gravenhage van de Maatschappij tot Nut van het Algemeen
(1796-1940) en Catalogus van de bibliotheek van het departement door G. 't Hart
werd gepubliceerd. Een gestencilde uitgave van de Inventaris van het archief van
de Heilige Geest en het Heilige Geesthofje door mejuffrouw drs. A. M. I. de
Haan is in voorbereiding.
[108]
Door het bestuur van de Koninklijke Maatschappij voor Natuurkunde 'Diligentia'
werd in bruikleen gegeven het archief van de Maatschappij over de jaren 1792-
1951. Helaas bleek tussen het tijdstip dat daarover tussen bestuur en gemeente
archivaris overeenstemming was bereikt en het moment van de werkelijke over
dracht een overijverige kantoorjuffrouw een groot deel van het archief te hebben
laten vernietigen, zodat nog slechts een zeer gering deel van wat enkele maanden
tevoren nog van dit voor de geschiedenis van het Haagse culturele leven zeer be
langwekkende archief aanwezig was en toen globaal werd geïnventariseerd, aan
het Gemeentearchief kon worden overgedragen.
De opvallend sterke stijging van het aantal bezoekers aan de studiezaal hield ook
in 1968 aan. Het bedroeg 977 (v.j. 863) met een aantal bezoeken van 2674 (vj
2065).
Groningen. Op 17 augustus 1968 kon het gemeentearchief zijn vijftigjarig be
staan herdenken, aangezien het bij besluit van de gemeenteraad van 17 augustus
1918 als afzonderlijke tak van dienst is ingesteld. Door middel van een tentoon
stelling in het Groninger Museum, getiteld 'Schrift en beeld uit Groningens his
torie', werd aan de jubileumvreugde uiting gegeven. Op 19 december werd de
expositie door de burgemeester geopend. Toen zij op 26 januari 1969 gesloten
werd, had zij 5106 bezoekers getrokken, waarvan 1746 scholieren. De verzamelin
gen van het archief, waaruit oorkonden, archiefdelen, gravures, kaarten, prenten,
foto's, affiches en drukwerken tentoongesteld werden, zijn hierdoor zeker in de
algemene belangstelling gebracht.3
Bij brief van 26 juni 1968 heeft de inspecteur der domeinen te Groningen namens
de staat aan de gemeente het gebruiksrecht, dat zij krachtens een overeenkomst
uit 1915 tot wederopzegging had van een gedeelte van het rijksarchiefgebouw, op
gezegd. Voor het gemeentearchief zal dus eerlang een ander gebouw gevonden
moeten worden.
Ordening en inventarisatie der verzamelingen hadden, voor zover de andere werk
zaamheden dit toelieten, geregelde voortgang. Inventarissen van verscheidene ge
deponeerde archieven kwamen in voorlopige bewerking gereed. Bij de aanwinsten
bevinden zich het archief van de voormalige Groninger Orkest Vereniging, het
eerste notulenboek van de Bouwvereniging (1863-1875), dat voorzien van een pas
send omslag jarenlang dienst heeft gedaan als het grote boek van Sint Nicolaas
bij diens jaarlijkse intocht in de stad, en stukken betreffende de familie Quintus
(17e eeuw-1955). Het archief werd bezocht door 269 (v.j. 280) personen, die 1401
(v.j. 1186) bezoeken brachten.
Haarlem. Op 11 maart 1968 heeft de minister van Cultuur, Recreatie en Maat
schappelijk Werk haar beginselverklaring over de bouw van een gecombineerd
archiefgebouw van rijk en gemeente in Schalkwijk ingetrokken. Op 22 maart
d.a.v. werd tijdens een vergadering van de investeringscommissie besloten tot een
uitbreiding van de huidige archiefbewaarplaats. Op de begroting van 1968 was
3 Een drietal foto's van de archieftentoonstelling verlevendigt het verslag.
[109]
