Repertorium DTB, samengesteld door W. Wijnaendts van Resandt, uit
gave Stichting 'Nederland's Patriciaat' Centraal Bureau voor Genealogie,
Nassaulaan 18 s-Gravenhage 1969, prijs f 12,50 incl. BTW, excl. verzend-
kosten a 1,25
Dit beknopte overzicht van de Nederlandse doop-, trouw- en begraafregisters van
voor de invoering van de burgerlijke stand is ontstaan uit een in de loop der
jaren door de heer Wijnaendts van Resandt voor eigen gebruik aangelegde ver
zameling fiches. Dat het een beknopt overzicht is houdt in, dat men voor vol
ledige gegevens de per provincie uitgegeven inventarissen1 zal moeten raadplegen.
Zij zijn met andere voor de gebruiker nuttige publicaties in een literatuuropgave
vermeld. In het overzicht werden alle plaatsen, gehuchten en buurten, waarvan
afzonderlijke registers bestaan, in alfabetisch-lexicografische volgorde opgenomen,
gevolgd door de naam van de burgerlijke gemeente waartoe zij in 1967 behoor
den. Deze gemeentenamen zijn steeds cursief gedrukt. De kerkelijke gezindten, de
aard der registers, waaronder ook lidmatenboeken en impostregisters begrepen
zijn, en de bewaarplaatsen zijn door duidelijke afkortingen aangegeven. Aan het
einde zijn van een aantal vestigingen in het buitenland en van enige grensplaatsen
in België en Duitsland, alsmede van regimentsregisters gelijksoortige opgaven op
genomen. Wij zijn er van overtuigd, dat de genealogische onderzoekers met deze
publicatie van het Centraal Bureau een uiterst bruikbaar en handzaam vademe
cum rijker zijn geworden.
J. H. van den Hoek Ostende
Th. P. H. Wortel, Inventaris van het archief van het Provenhuis Paling en
Van Foreest, Gemeentearchief Alkmaar 1969
In 1921 en 1924 kwamen de hier beschreven archivalia naar het Alkmaarse ge
meentearchief. In 1939 begon de heer Wortel aan de samenstelling van de inven
taris, die in 1940 op fiches gereed was. In de oorlogsjaren bevonden de stukken
zich in een schuilkelder, zodat aan afwerking van de inventaris niet gedacht kon
worden. Na de bevrijding had de gemeentearchivaris zoveel andere taken te ver
vullen, dat het tot aan zijn pensionering heeft moeten duren aleer deze inventaris
gereed kwam. Zij werd afgesloten met het jaar 1921 in verband met een toen
opgetreden verandering in het rentmeesterschap. In 1968 werden nog enige stuk
ken uit de periode 1900-1921 naar het archief overgebracht en in de inventaris
opgenomen. Ook het testament van Pieter Claesz. Paling en losina van Foreest,
o.m. de stichting van het provenhuis inhoudende, op 5 oktober 1540 opgemaakt!
kwam pas laat bij het archief, daar het afkomstig is uit het in 1965 door de ge
meente Alkmaar in bruikleen verworven familiearchief Van Foreest.
1 Deze verschenen tussen 1904 en 1965. Zie de recensie van de laatste, die van Noord-
Brabant, in Ned. Archievenblad 1967, blz. 153-154.
[96]
Met dit werkstuk heeft collega Wortel Alkmaar en de archiefwereld een waarde
vol afscheidsgeschenk geboden, dat tevens als monument voor zijn maker diens
naam tot in lengte van dagen zal doen voortleven. Na een uitvoerige inleiding
volgt de inventaris van 562 nummers. Van de drie groepen: Algemene zaken,
Financiën en Proveniers en proven is de tweede verreweg de omvangrijkste met
over de 500 nummers, waarvan het leeuwendeel toevalt aan de rekeningen, die
een bijna complete reeks vormen van 1567 af. Behalve het reeds genoemde testa
ment van de stichters werden ook nog enige transportakten van onroerend goed
van het provenhuis en een reglement voor de proveniers, die als afgedwaalde
stukken te beschouwen zijn, weer bij het archief gevoegd. Dit mag dan ook vrij
volledig heten en het geeft een stuk Alkmaarse stadsgeschiedenis met kijkjes op
gebeurtenissen, waarbij stichters en regenten betrokken waren.
Reproducties van een viertal uit het provenhuis afkomstige, thans in het Stedelijk
Museum van Alkmaar aanwezige portretten, van een tekening van de gevel van
het hofje, aanwezig in de Gemeentelijke Prentverzameling, en van het notaris
merk onder het testament der stichters verhogen het aanzien van de keurig uit
gegeven inventaris. Van een vidimus van bedoeld testament uit 1571 is de gehele
tekst opgenomen. De bruikbaarheid van de inventaris wordt ten zeerste gediend
door chronologische lijsten van regenten en regentessen en van rentmeesters, een
genealogisch overzicht van patronen en regenten en een index van persoons- en
plaatsnamen.
J. H. van den Hoek Ostende
Inventaris van het Familiearchief - Chabot (1690-1958) door drs. D. Bril
man en J. C. Okkema, uitgave van de Gemeentelijke Archiefdienst van
Rotterdam, 1969
Met deze inventaris is het archief toegankelijk geworden van een Hugenotenfa
milie, waarvan aan het einde van de zeventiende eeuw leden in Amsterdam en
Londen gesignaleerd werden. In 1700 kwam David Chabot naar Rotterdam en
werd daar de stamvader van de Hollandse tak der uit La Rochelle afkomstige fa
milie. Zij waren kooplieden, eerst in goederen, later in wissels en assurantiën. Tot
1921 vormde het kassiers- en bankiersbedrijf Gebroeders Chabot een hechte band
tussen de familieleden. Toen die wegviel doordat het bedrijf werd verenigd met
de Nederlandsche Handel Maatschappij werd ten einde in de ontstane leemte te
voorzien in 1922 de Familie-Stichting Chabot, sedert 1957 Familievereniging Cha
bot opgericht. In 1955 werd het archief uit de kluis van de Nederlandsche Han
del Maatschappij naar de gemeentelijke archiefbewaarplaats overgebracht. Eén
der voorwaarden bij de overdracht was, dat het archief op kosten van de gemeente
vakkundig geïnventariseerd zou worden. Aan deze voorwaarde is door het werk
van de heer Brilman, dat na diens vertrek door de heer Okkema werd voltooid,
op keurige wijze voldaan. Dat hun werk in zo aantrekkelijke vorm, met het ca
chet van David Chabot op omslag en titelpagina en vier illustraties op kunstdruk-
[97]
